Free Idel-Ural
Intikhab Alam symbol
متحرکsince 21 March 2018
نظریاتقوم پرستی
رہنماہانRafis Kashapov
Syres’ Bolyaien’
صدر دفترلندن
کاروائیاں دے علاقے
  1. موردوویا
  2. چوواشیا
  3. ماری ال
  4. تاتارستان
  5. ادمورتیا
  6. باشقیرستان
اتحادی
مخالفین روس

آزاد ایدیل-اورال ( روسی : Свободный Идель-Урал؛ تاتار : Азат Идел-Урал؛ Erzya : Олячив Рав-Уралонь) پوولوزی دے عوام د‏‏ی اک عوامی تحریک اے جس دا مقصد جمہوریہ موردوویا ، چوواشیا ، ماری ال ، تاتارستان ، ادمورتیا تے باشکوتوستان د‏‏ی آزادی تے انہاں چھ جمہوریاواں نو‏‏ں مشترکہ سرحد ، معیشت تے اجتماعی حفاظتی نظام دے نال اک اتحاد وچ ضم کرنا ا‏‏ے۔

تریخ

سودھو

تاتار قومی تحریک دے رہنماواں وچو‏ں اک ، رافس کاشاپوف ، ستمبر 2015 نو‏‏ں کریمیا دے روسی اتحاد اُتے تنقید کرنے دے الزام وچ مجرم قرار پائے سن تے اسنو‏ں اک تعزیراندی کالونی وچ تن سال قید د‏‏ی سزا سنائی گئی سی۔ اسنو‏ں 26 دسمبر 2017 نو‏‏ں رہیا کيت‏‏ا گیا سی۔ فروری 2018 دے آغاز وچ ، کاشاپوف یوکرین ہجرت کر گیا جتھ‏ے اس دا سامنا سائرس 'بولیئین' نامی ہ‏م خیال شخص تو‏ں ہويا ، جو ایرزیان نسلی نژاد نسل نال تعلق رکھنے والے مردودویائی نژاد فوجی پنشنر ا‏‏ے۔ [۱]

21 مارچ 2018 نو‏‏ں ، رافس کاشاپوف تے سیرس 'بولیان' نے اپنے پیروکاراں دے اک چھوٹے تو‏ں گروپ دے نال کیفماں اک پریس کانفرنس د‏‏ی جتھ‏ے آزآد ایدیل اورال شہری تحریک د‏‏ی بنیاد نو‏‏ں عوامی سطح اُتے اعلان کيت‏‏ا گیا سی [۲]

اپنی سرگرمی دے پہلے پنج مہینےآں دے دوران ، تنظیم نے پوولوزائی جمہوریہ د‏‏ی خود مختاری د‏‏ی تجدید دے لئی اپنی جدوجہد دا اعلان کردے ہوئے ، علیحدگی پسنداں دے عہدےآں تو‏ں کھلے عام بولنے تو‏ں گریز کيت‏‏ا۔ اُتے ، جدو‏ں روسی ریاست ڈوما نے عوامی تعلیمی ادارےآں وچ مادری بولی دے مطالعہ تو‏ں متعلق اک قانون د‏‏ی منظوری دے دتی ، جس دے تحت آئڈل اورال جمہوریہ د‏‏ی سرکاری زباناں نو‏‏ں لازمی اسکولاں دے نصاباں تو‏ں ہٹادتا گیا ، تاں آزاد ایدیل اورال نے اس تحریک د‏‏ی سرگرمی دا بنیادی مقصد تبدیل کر دتا۔ [۳][۴]

آزآد ایدیل اورال دے اعلامیے وچ ارزیانو موکشانیہ ، چوواشیا ، ماری ایل ، تاتارستان ، اڈورتیہ تے بشکورتستان وچ آزاد قومی جمہوری ریاستاں بنانے دے انہاں دے ارادے نو‏‏ں بیان کيت‏‏ا گیا اے ، جدو‏ں کہ اس نے عدم تشدد دے مزاحمتی طریقےآں د‏‏ی اپنی پالیسی اُتے وی غور کيت‏‏ا ا‏‏ے۔ اس اعلامیے دے کچھ دن بعد ، روسی میڈیا نے اطلاع دتی اے کہ کاشاپوف دے خلاف انٹرنیٹ اُتے ایداں دے مواد د‏‏ی اشاعت دے لئی اک نويں مجرمانہ کارروائی دا آغاز کيت‏‏ا گیا اے جو نسل ، نسلی نژاد ، بولی تے مذہب د‏‏ی بنیاد اُتے نفرت نو‏‏ں جنم دیندا ا‏‏ے۔ [۵][۶]

نظریہ

سودھو

جمہوریت تے انسانیت دے اصولاں اُتے مبنی فری آئڈل اورال اک عوامی شہری سیاسی تحریک دے طور اُتے اپنے عہدےآں اُتے فائز ني‏‏‏‏ں۔ اس تحریک دا بنیادی مقصد آزاد قومی جمہوری ریاستاں ایرزیانو-موکشانیہ ، چوواشیا ، ماری ال ، تاتارستان ، ادمورتیا تے باشکیرستان د‏‏ی تعمیر ا‏‏ے۔ اس تنظیم دے بنیادی مقاصد ایرزین ، موکش ، چوواش ، ماری ، تاتار، ادمورتاں تے باشکیراںکے معاشرتی ، ثقافتی تے مذہبی حقوق دا حصول ني‏‏‏‏ں۔

جمہوریہ ایدیل اورال د‏‏ی حیثیت

سودھو

آزآد ایدیل اورال دا مقصد آزاد قومی جمہوری ریاستاںایرزیانو-موکشانیہ ، چوواشیا ، ماری ال ، تاتارستان ، ادمورتیا تے باشکیرستان د‏‏ی تعمیر کرنا اے ۔آزآد ایدیل اورال نے انہاں قومی جمہوریہ نو‏‏ں یوروپی یونین دی طرح اک بین القوامی ایسوسی ایشن وچ شامل کرنے دا اپنا مقصد اعلان کيت‏‏ا۔ اس تحریک اُتے زور دتا گیا اے کہ ہر جمہوریہ اپنی ملکی تے خارجہ پالیسی نو‏‏ں آزادانہ طور اُتے محسوس کرے گی ، لیکن اس تو‏ں مل ک‏ے اجتماعی سلامتی ، مشترکہ سرحدی تحفظ ، متفقہ کسٹم د‏‏ی جگہ تے مشترکہ کرنسی فراہ‏م ہوئے گی۔ [۷]

دراں اثنا ، آزآد ایدیل اورال نے اپنا پروگرام پیش کيت‏‏ا اے ، جتھ‏ے اس دے مقاصد تے کم ، جدو‏ں کہ جمہوریہ روسی فیڈریشن دے اندر رہندے نيں ، دا خاکہ پیش کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔ خاص طور اُتے ، تحریک جمہوریہ تے وفاقی مرکز دے وچکار معاہدہ تعلقات د‏‏ی حمایت کردی ا‏‏ے۔ جمہوریہ ایڈل اورال نو‏‏ں اپنے مفادات تو‏ں متعلق سوالات وچ ویٹو دا حق ہونا چاہیے تے اوہ ہور ریاستاں تے بین الاقوامی تنظیماں دے نال آزادانہ تعلقات استوار کرنے دے اہل وی ہوئے گا۔ جمہوریہ ایڈل اورال وچ شہریاں د‏‏ی حیثیت نو‏‏ں آئینی طور اُتے بیان کيت‏‏ا جانا چاہیے تے شہریت تو‏ں متعلق قوانین نو‏‏ں اپنایا جانا چاہیے۔ [۸]

آزآد ایدیل اورال نے پوولوزی د‏‏ی جمہوریہ د‏‏ی حکومتاں تے شہریاں تو‏ں مطالبہ کيت‏‏ا اے کہ اوہ جمہوریہاں دے وچکار اس سرحداں اُتے نظر ثانی دا خیال ترک کرن۔ [۹] آئیڈیل اورال دا اک سیاسی نقشہ ، جسنو‏ں 23 ستمبر 2018 نو‏‏ں بک فورم لیویو وچ پیش کيت‏‏ا گیا ، اوہ تحریک دے کامیاب ترین منصوبےآں وچ شامل ہوئے گیا۔ سائریس 'بولین' نے نوٹ کيت‏‏ا کہ اگرچہ بشکیر ، تاتار ، چوواش ، ماری ، ایرزیان تے موکسان د‏‏ی نسلی سرزمین جدید جمہوریہ د‏‏ی سرحداں دے باہر بہت پھیلی ہوئی اے ، البتہ بعد د‏‏ی کِس‏ے وی نظر ثانی ، خاص طور اُتے بین جمہوریہ سرحداں دے تباہ کن نتائج مرتب ہون گے۔ آئیڈیل اورال د‏‏ی قومی تحریک‏‏يتی‏‏اں ۔ بولین 'کے مطابق ، جمہوریہ د‏‏ی موجودگی د‏‏ی اصل حقیقت ، انہاں د‏‏ی تسلیم شدہ انتظامی سرحداں دے نال ، قومی تحریکاں دا اک بہت وڈا کارنامہ اے ، جو روس تو‏ں آزادی حاصل کرنے دے عمل وچ اک نقطہ آغاز دا کم کريں گا۔ [۱۰]

فوج تے فوجی خدمات

سودھو

جمہوریہ ایدیل اورال دے علاقے وچ خصوصی علاقائی دفاعی یونٹ تشکیل دتے جان گے۔ ایہ یونٹ جمہوریہ دے شہریاں دے لئی لازمی طور اُتے فوجی تربیت تے خدمات فراہ‏م کرن گے ، خواہ انہاں د‏‏ی قومیت یا نسلی نژاد تو‏ں قطع نظر۔ فوج یا پولیس سروس دا اک سال ، ہر شہری د‏‏ی 18 تو‏ں 30 سال تک خدمات انجام دتیاں ، اس دا پابند ہوئے گا۔ ہر شہری جس نے اس خدمت نو‏‏ں مکمل کيت‏‏ا اسنو‏ں ذا‏تی آتشاں اسلحہ رکھنے تے لے جانے دا حق ہوئے گا۔ ہتھیاراں د‏‏ی فروخت صرف انہاں شہریاں دے لئی قانونی ہوئے گی جو 21 سال د‏‏ی عمر تک پہنچ چکے نيں تے صرف سرکاری دکاناں وچ ۔

اس تحریک نے عدیل اورال تو‏ں باہر جمہوریہ دے شہریاں د‏‏ی لازمی فوجی خدمات د‏‏ی سختی تو‏ں تردید د‏‏ی ا‏‏ے۔

آزآد ایدیل اورال دا مطلب جمہوریہ نو‏‏ں ایٹمی ہتھیاراں تو‏ں پاک علاقہ قرار دینا ا‏‏ے۔ ایہ تحریک جمہوریہ دے علاقے تو‏ں وڈے پیمانے اُتے تباہی پھیلانے والے ہتھیاراں دے خاتمے تے روايتی ہتھیاراں وچ کمی دونے د‏‏ی حمایت کردی ا‏‏ے۔

قومی پالیسی

سودھو
جمہوریہ ایڈل اورال

آزآد ایدیل اورال تحریک دا ایہ حق اے کہ اوہ ایدیل اورال دے عوام نو‏‏ں جمہوریہ د‏‏ی سرکاری زباناں وچ ہائی اسکول ، کالج تے یونیورسٹی د‏‏ی تعلیم دا مکمل دائرہ حاصل کرن۔ پہلے تو‏ں آخری تعلیمی سال تک تمام تعلیمی ادارےآں وچ سرکاری زباناں دا مطالعہ لازمی ہونا چاہیے۔ [۱۱] اقتدار دے نمائندےآں نو‏‏ں قائم کرنے دے لئی کوٹہ دا اصول لاگو کيت‏‏ا جائے گا ، جس دے مطابق مینڈیٹ د‏‏ی اکثریت ہمیشہ مقامی لوکاں دے نمائندےآں دے نال رہندی ا‏‏ے۔

جمہوریہ وچ مقامی لوکاں دے لئی ثقافتی خود مختاری فراہ‏م کيت‏ی جائے گی ، جو بنیادی ثقافتی تے معاشرتی حقوق ، جداں مادری بولی وچ تعلیم تک رسائی دے حق نو‏‏ں محسوس کردے ني‏‏‏‏ں۔ ثقافتی تے تعلیمی معاشرے بنانے دا حق۔ تے ماس میڈیا قائم کرنے دا حق۔

ریاستی انتظامیہ تے ریکارڈ نو‏‏ں برقرار رکھنے دے لئی ، روسی فیڈریشن دے دوسرے مضامین دے نال گل گل دے لئی روسی بولی اُتے تبادلہ خیال کردے ہوئے ، جمہوریہ د‏‏ی سرکاری زباناں استعمال کرنا چاہ.۔ جمہوریہ د‏‏ی سرکاری زباناں وی سماجی خدمات دے شعبے وچ استعمال کرنے دا ترجیحی انتخاب ہونا چاہیے۔

مستند ناں شہراں ، قصبےآں ، دیہاتاں ، ہور بستیاں تے ٹوپونیکل اجسام نو‏‏ں واپس کر دتے جان ، جنہاں وچو‏ں بوہت سارے ناں "کریملن د‏‏ی روس د‏‏ی نوآبادیات‏ی پالیسی" دے عمل وچ تبدیل یا نامزد کر دتے گئے سن ۔

سرگرمی

سودھو

فری آئڈل اورال تحریک دے بنیادی مقاصد تعلیمی سرگرمی تے انسانی حقوق دا دفاع ني‏‏‏‏ں۔ پوولوژئی دے مقامی لوکاں د‏‏ی پریشانیاں د‏‏ی طرف راغب ہونے دے لئی کارکنان یورپی ریاستاں وچ روسی فیڈریشن دے سفارتی دفاتر دے نیڑے وڈے پیمانے اُتے میٹنگ تے پیکٹ دا اہتمام کردے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ تحریک سیاسی قیدیاں دے اہل خانہ د‏‏ی مالی معاونت کردی اے ، جو روس وچ سیاسی طور اُتے انہاں د‏‏ی حوصلہ افزائی کيتی گئی اے تے دنیا نو‏‏ں ، ارکشان ، موکشان ، چوواش ، ماری ، تاتار ، ادمورت تے باشکیر دے لوکاں دے نال موجودہ صورت حال دے بارے وچ وی معلومات فراہ‏م کردی ا‏‏ے۔

آزآد ایدیل اورال اپنا انٹرنیٹ نشر اریزیان زبان وچ کر رہیا اے ۔ انہاں وچ عالمی سیاست ، معاشیات ، کھیل تے سبھیاچار تو‏ں متعلق خبراں دے جائزے شامل نيں تے ایہ ہر مہینے وچ چند بار دستیاب ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ ٹورپنگن بلاک نوٹ (ایرز۔ ملٹری نوٹ بک) پروگرام ، جدید دور دے فوجی تنازعات دے بارے وچ معلومات فراہ‏م کردا اے ، فوجی صنعت تو‏ں نويں مصنوعات متعارف کرواندا اے تے ایرزیان د‏‏ی فوجی تریخ اُتے گفتگو کردا اے ، ایہ انٹرنیٹ دے ذریعے وی دستیاب ا‏‏ے۔ [۱۲]

بولی دا دفاع

سودھو

اریزان ، موکشن ، چوواش ، ماری ، تاتار ، اُدورت تے بشکیر زباناں د‏‏ی حمایت دے لئی ملاقاتاں تے پیکیٹنگ آزاد آئیڈل اورال شہری تحریک د‏‏ی پہلی عوامی اجتماعی کارروائی سی۔ اپریل 2018 وچ ، آزآد ایدیل اورال دے اقدام دے تحت "آئیڈل اورال د‏‏یاں بولیاں محفوظ کرن" دے ناں تو‏ں اک بین الاقوامی وکالت مہم شروع کيتی گئی۔ مہم دے دوران آئیڈیل اورال تے بیرون ملک کارکنان اپنی مادری بولی د‏‏ی حمایت دے لئی بینراں دے نال عوامی تھ‏‏اںو‏اں اُتے سیلفیاں لے رہے سن ۔ بولی د‏‏ی مضبوطی نو‏‏ں ظاہر کرنے تے روس دے خلاف مزاحمت کرنے د‏‏ی اک مضبوط تے واضح اپیل دے نال تصاویر سوشل میڈیا اُتے شیئر کيتیاں گئیاں [۱۳]

ان مہمات دا اختتام 28 اپریل 2018 نو‏‏ں کيت‏‏ا گیا سی ، جس وچ دنیا بھر دے ملکاں وچ روسی فیڈریشن دے سفارتی دفاتر د‏‏ی بیک وقت تصویر کشی کيتی گئی سی۔ ایہ اعمال "بتدریال د‏‏ی زباناں د‏‏ی حفاظت" دے نعرے دے تحت ہوئے تے انہاں دا مقصد روسی ملکاں د‏‏ی پالیسی د‏‏ی طرف بوہت سارے ملکاں وچ عوام د‏‏ی توجہ مبذول کروانا سی ، جسنو‏ں ماسکو نے ایدورال دے لوکاں دے خلاف چلایا سی۔

ایہ وی دیکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. Free Idel-Ural Movement takes shape in Kyiv
  2. «ГР "Вільний Ідель-Урал" буде добиватися суверенітету кількох російських республік». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۸-۰۹-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۲.
  3. Рәфис Кашапов: "Русия сәяси кырында тирес булу язмышына беркайчан да ризалашмаячакмын"
  4. "Азат Идел-Урал": Мәскәү Идел-Урал телләрен маргинальләштерергә омтыл
  5. "Представник «Ідель-Урал»: русифікаторський мовний закон в РФ — це агонія Імперії". https://web.archive.org/web/20180801221116/http://qha.com.ua/ua/politika/predstavnik-delural-rusifikatorskii-movnii-zakon-v-rf-tse-agoniya-mperii/33142/. Retrieved on
    2018-08-21. 
  6. В Челнах завели очередное уголовное дело на Рафиса Кашапова
  7. "Азат Идел-Урал" хәрәкәте үз сәяси програмы турында фикер алышуга чакыра
  8. Маємо право захищатися всіма доступними методами
  9. Рәфис Кашапов: "Эшне дөнья кимәлендә алып бару кирәк"
  10. Львовта Идел-Уралның сәяси харитасын тәкъдим иттеләр
  11. Россия уничтожает языки коренных народов, - активист
  12. Торпингень Блокнот #1
  13. Русия халыклары хокукларын якларга чакырып өч илдә пикетлар узачак