آذربائیجانی تھیٹر

ازربائیجانی تھئیٹر (آذری بولی بولی: Azərbaycan teatrı) –  ازربائیجانی لوکاں دی اک تھئیٹر کلا اے۔

آزیربائیجان سٹیٹ اکادمک اوپیرا اتے بیلے تھئیٹروچ ارشن ملّ ایلن کامیڈی دا اک نظارہ۔ 1929/29

اتہاس

سودھو

ازربائیجانی تھئیٹر کلا دے سروت پرانے چھٹیاں اتے ناچ قلعواں وچ ملدے ہن۔

 
نیشنل "کوس-کوسا" شو۔ چترکار آزمآزمزادے، 1930

ازربائیجانی لوکاں دی رچناتمکتا دیاں بہت ساریاں قسماں وچ تھیئیٹریکل ایکشن دے عنصر ملدے ہن – کھیڈاں وچ ("gizlanpach" – لکن میٹی، "kosaldigach" – پولو کھیڈ)، کھیڈ گیت ("kepenek" – تتلی،  "banovsha" – بنوشا)، ویاہ پرمپراواں ("nishan" – کڑمائی، "duvakhgalma" – گھنڈ چکائی، "کھڈونا" – ویاہ) اتے چھٹیاں ("نوروز" – بسنت دی آمد، "kev-sej" –  سردی دی تیاری)۔

اجتمائی مرد ناچ "yally"، سکوموروکھ، کندیرباز (رسی تے ترن والے)، مکھراڈز اتے مکھراباز، درویش اتے سپیریاں دے تماشے تھیئیٹریکل سرگرمیاں دے شروعاتی روپ ہن۔ موٹے طور اُتے مشہور قومی سین، کوسا-کوسا"، "گراویلی"، "شاہ سلیم"، "کیچل پہلوان"(گنجا بھلوان)، "جیران کھانم" (سری متی جیران)، "مارل اویونُ" (ہرن دی کھیڈ)، "کپھتارکوس" (لکڑبگھا)، "خان-خان" (حاکم اتے ججّ)، "تپدگ چوباں" (ایالی تپدگ) اتے "تینبیل گردش" (آلسی بھرا) بگیرا قومی ازربائیجانی تھئیٹر دے اساری وچ بہت اہمیت اے۔ "کلم اراسی" (قالین دے وچوں) کٹھپتلی تھئیٹر، جس دے تماشیاں وچ روزانہ دی زندگی دے بدصورت روپ، سماجی نابرابری اتے بے انصافی دی بھنڈی کیتی گئی ہندی سی، ازربائیجانی تھئیٹر کلا دی اک پرانے قسم اے۔

مدھکال وچ دھارمک-صوفیانہ تماشے مکمل طور اُتے پرچلت سن۔ ناٹکی "شبیہ" روایت، جو کہ عام طور اُتے غمغین محرم مہینے وچ منعقد کیتی جاندی سی، ایہو جہے تماشیاں وچوں اک اے۔

قومی ازربائیجانی تھئیٹر دا مڈھ - دیر 19ویں صدی، شروع 20ویں صدی

سودھو
 
مرزا فتح علی آخندوف

نیشنل ازربائیجانی تھئیٹر دا مڈھ 19ویں صدی دے دوجے ادھ وچ پہلے ازربائیجانی ناٹک کار، اگھے مفکر اتے آزیربائیزان دے فلاسفر مرزا فتح علی آخندوف دی اک کامیڈی دے بنیاد تے بجھیا سی۔

ازربائیجانی بولی وچ پہلا پیشہ ور تماشہ 23 مارچ، 1873 نوں نمائش کیتا گیا سی۔ ریئل سکول دا پیڈاگوگ ہسنبے مالکوو-زاردابی اتے سکول دا طالب علم نجپھگلو بےوازیروو اس تماشے دے پروڈیؤسر سن۔ ریئل سکولدے طالب علماں نے باکو پبلک اسمبلی دے سٹیج تے ایم ایف آکھندوو ولوں لکھیا ناٹک “لنکارنکھانات دا وزیر” کھیڈیا۔ دوجا شو – مرزا فتح علی آخندوف دی اک ہور کمیڈی “حاجی گارا” (کنجوس دے پنگے) - باکو پبلک اسمبلی دے ہال وچ 17 اپریل 1873 نوں دکھایا گیا۔  پیشہ ور تھئیٹر دا تنظیم اتے باکو وچ ناٹکاں دی سٹیجنگ پہلے شو دے بعد بند ہو گئی سی۔ زاردابی "اکنچی" اخبار دی سرجنا دے نال مصروف سی، اتے نجپھ بے وازیروو پڑھن لئی روس چلا گیا۔ 1881 وچ ششا وچ ریئل سکول اتے 1894 وچ ایلیمینٹری عورت سکول کھلن اتے سنگیت نقاد کھرات گلو ولوں اک سنگیت سکول کھولناتے اتھے نوجوان گائکاں دی شمولیت نے تھئیٹر وچ مقامی دانشور طبقہ دی دلچسپی جگائی اس لئی نوجوان استاداں ولوں شوشا وچ، گرمیاں دیاں چھٹیاں دے دوران شوقیہ ناٹکاں دا منچن کیتا گیا سی۔ پہلے سالاں دوران مرزا فتح علی آخندوف دے ناٹک کیتے گئے سن۔

حوالے

سودھو