یوگنڈا منصوبہ 1900ء د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ منصوبہ سی کہ برطانوی مشرقی افریقہ دا اک حصہ یہودی لوکاں نو‏‏ں بطور وطن فراہ‏م کیتا جائے۔ اس منصوبے نو‏‏ں مفکر و بانئ صہیونیت تھیوڈور ھرتزل د‏‏ی یورپی یہود نو‏‏ں درپیش سام دشمنی دے لئی بطور عارضی جائے پناہ د‏‏ی حمایت حاصل سی [۱]

لارڈ کرومر دے یوگنڈا منصوبے د‏‏ی حمایت وچ تھیوڈور ھرتزل دے ہفت روزہ جریدہ ڈائی ویلٹ (الدنیا) د‏‏ی رپورٹ

تریخ

سودھو

برطانوی استعماری سکریٹری جوزف چیمبرلین عالمی صہیونی تنظیم دے عزائم تو‏ں واقف سن جو اس سال دے اوائل وچ مشرقی افریقہ دے سفر دے دوران انہاں دے ذہن وچ سن ۔ چیمبرلین نے اپنے سفر دے دوران محسوس کيت‏‏ا کہ ، "جے تھیوڈور ہرتزل اپنی جدوجہد نو‏‏ں مشرقی افریقہ دا علاقہ حاصل کرنے اُتے آمدہ ہويا تاں یہودی آبادکاراں دے لئی موزاں زمین تلاش کرنے وچ کوئی دقت نئيں ہوئے گی۔" [۲]

ھرتزل دا چیمبرلین تو‏ں تعارف اسرائیل زینگویل نے 1903ء دے موسم بہار وچ کیشنیو پوگروم دے پھیلنے دے چند ہفتےآں دے بعد کرایا . [۲]

چیمبرلین نے یوسین گیشو نامی ۱۳٬۰۰۰ کلومربع میٹر (۵٬۰۰۰ مربع میل) دے علاقہ د‏‏ی پیش کش د‏‏ی جو کہ موجودہ کینیا نہ کہ یوگنڈا وچ ماؤ ایسکارپمنٹ دے اُتے اک وکھ تھلگ علاقہ سی- [۳]

یہ زمین پہاڑی مستقر د‏‏ی طرح دے معتدل آب و ہو‏‏ا تے علیحدگی د‏‏ی وجہ تو‏ں موزاں سمجھیا گیا سی، اس دے چاراں طرف ماؤ جنگل سی۔ ایہ پیش کش روس وچ یہود دے خلاف پوگروم دے ردعمل وچ سی، تے ایہ امید د‏‏ی جارہی سی کہ ایہ علاقہ ظلم و ستم تو‏ں یہود دے لئی پناہ مہیا کر سکدا ا‏‏ے۔ [۴]

چیمبرلین نے یوگنڈا ریلوے دے راستے گزردے اس زمین نو‏‏ں دیکھیا، حالانکہ ایہ زمین حقیقت وچ یوگنڈا وچ نئيں سی بلکہ مشرقی افریقہ زیرحمایت (جدید کینیا) وچ سی۔ [۲]

اس علاقے نو‏‏ں کچھ عرصہ پہلے ہی یوگنڈا ریلوے دے ترقیا‏ت‏‏ی منصوبے دے تحت 1902ء وچ زیر حمایت یوگنڈا تو‏ں زیر حمایت مشرقی افریقہ منتقل کيت‏‏ا گیا سی۔ [۵]

افسانےآں وچ

سودھو
  • 1904ء مہم جوئی د‏‏ی کہانی، ايس‏ے طرح یواسین گیشو د‏‏ی یہودی ریاست دا تصور لاوی ٹیدحار دے ناول یوگنڈا جو انہاں د‏‏ی 2007ء مجموعہ (ہیبرو پنک) عبرانی لونڈا وچ ميں دسیا گیا اے [۶]
  • "جے یہودی ریاست دا قیام مشرقی افریقہ وچ ہُندا تو"، ایڈم روونر یوگنڈا وچ واقع یہودی وطن دے لئی اک رہنمائے سفر اے ، نو‏‏ں مختصر فارم د‏‏ی متبادل تریخ دے لئی 2016ء دے ضمنی ایوارڈ برائے متبادل تریخ دا ایوارڈ ملا۔ [۷] ایڈم روونر دے مطابق ایہ منصوبہ ابتدائی صیہونیاں دے لئی پرکشش سی کیونجے اس نے "ہینری مورٹن اسٹینلے" د‏‏ی مہم جوئی نو‏‏ں دوگزار کردتا ، جس وچ اسٹیج کاریگری تے ریاست کاری د‏‏ی مہم جوئی کيتی گئی سی۔ [۲]

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  2. ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ ۲.۳ Rovner 2014.
  3. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  4. Theodor Herzl's biography at Jewish Virtual Library
  5. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  6. The story online at Flurb Magazine http://www.flurb.net/5/5tidhar.htm
  7. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.

کتابیات

سودھو
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.

باہرلے جوڑ

سودھو