یحییٰ بن اکثم
تاریخ پیدائش

تاریخ وفات سنہ 857   ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

عملی زندگی
پیشہ محدث   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

یحییٰ بن اکثم بن محمد بن قطن بن سمعان مروزی

ولادت

سودھو

ابو محمد یحیٰ بن اکثم دی ولادت 159ھ وچ ہوئی ابو محمد کنیت سی اکثم مرد عظیم البطن نو‏‏ں کہندے نيں

روایت حدیث

سودھو

وڈے علامہ فقیہ محدث صدوق عارف سن ۔ آپ نے حدیث نو‏‏ں امام محمد و ابن مبارک و سفیان بن عینیہ وغیرہ تو‏ں سنیا تے روایت کیتا تے آپ تو‏ں بخاری نے تے ترمذی نے روایت کيتی ۔خطیب بغدادی نے لکھیا اے کہ آپ بدعت تو‏ں بالکل سلیم تے وڈے مضبوط اہل سنت و جماعت سن ۔ طلحہٰ بن محمد نے کہیا اے کہ آپ دنیا دے اعلام وچو‏ں سن ،امر آپ دا مشہو تے نیکی معروف سی۔ آپ دا فضل و علم دریاست و سیاست کسی اُتے پوشیدہ نہ سی ۔

قاضی القضاۃ

سودھو

بیس سال دی عمر وچ بعد وفات اسمٰعیل بن حماد بن امام ابو حنیفہ دے بصرہ دے قاضی ہوئے۔ کہندے نيں کہ اہل بصرہ نے آپ نو‏‏ں بسبب صغر سنی دے صغیر سمجھیا۔ آپ نے ایہ حال معلوم کرکے فرمایا کہ وچ عتاب بن اسید تو‏ں عمر وچ وڈا ہاں جنہاں نو‏ں پیغمبر خدا صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نے مکہ معظمہ دا قاضی بنایا سی تے ہور معاذ بن جبل تو‏ں وڈا ہاں جنہاں نو‏ں آنحضرت نے یمن دا قاضی ہنا کر بھیجیا سی ۔

خطیب بغدادی نے تاریخ بغداد وچ لکھیا اے کہ امام احمد بن حنبل نوں کہیا گیا کہ لوگ یحییٰ بن اکثم اُتے تہمت لگاندے نيں کہ، آپ نے فرمایا کہ خدا نو‏‏ں پاکی اے کون ایسا کہندا اے ؟ پھر اس تہمت تو‏ں سخت انکار کیتا۔

تصنیف

سودھو

آپ نے فقہ وچ اک بہت وڈی کتاب لکھی سی مگر لوگاں نے بسبب طوالت دے اسنو‏ں ترک کیتا تے اک کتاب اصول فقہ وچ تے اک تنبیہ نام عراقیاں دے لئی تصنیف فرمائی

وفات

سودھو

یحیٰ بن اکثم دی وفات 242ھ وچ مدینہ دے پنڈ ربذہ وچ ہوئی۔[۱]

حوالے

سودھو
  1. موسوعہ فقہیہ ،جلد3 صفحہ 496، وزارت اوقاف کویت، اسلامک فقہ اکیڈمی انڈیا