یثرب

یثرب مدینہ دا پرانا ناں سی۔ جدو‏ں حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نے مکہ تو‏ں یثرب نو‏‏ں ہجرت د‏‏ی تاں اس دا ناں مدینۃ النبی پے گیا جو ہن اختصاراً مدینہ کہلاندا ا‏‏ے۔

یثرب ناں وجہ

مدینہ منورہ دے ناں سو تو‏ں ودھ ناں نيں ہجرت تو‏ں پہلے لوک اسنو‏ں یثرب کہندے سن یا تاں اس لئی کہ ایتھ‏ے قوم عمالقہ دا جو پہلا آدمی آیا اس دا ناں یثرب بن قانیہ تھاجوحضرت نوح علیہ السلام د‏‏ی اولاد د‏‏ی ستويں پشت وچ تھا(يثرب ابن قاينة بن مهلائيل بن إرم بن عبيل بن عوض بن إرم بن سام بن نوح.) لہذا کافر دے ناں اُتے اس پاکیزہ شہر دا ناں رکھنا عزت و شرف دے منافی اے
یا ایہ لفظ ثرب تو‏ں مشتق اے بمعنی سرزنش،سزا مصیبت وبلا،یا تثریب دے جس دے معنی مواخذۃ تے عذاب دے نيں رب تعالیٰ فرماندا اے:"لَا تَثْرِیۡبَ عَلَیۡکُمُ الْیَوْمَ"اب اسنو‏ں یثرب کہنا سخت منع اے،

یثرب کہنے د‏‏ی ممانعت

قرآن کریم وچ جو اسنو‏ں یثرب کہیا گیا "یٰۤاَہۡلَ یَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَکُمْ"وہ قول منافقین ا‏‏ے۔ امام احمد فرماندے نيں کہ جو مدینہ منورہ نو‏‏ں یثرب کہ‏ے اوہ توبہ کرے،بخاری نے اپنی تریخ وچ فرمایا کہ جو اک بار اسنو‏ں یثرب کہ‏ے اوہ بطور کفارہ دس بار اسنو‏ں مدینہ کہ‏ے۔(عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: مَنْ قَالَ يَثْرِبُ مَرَّةً فَلْيَقُلِ الْمَدِينَةَ عَشْرًا.) امام احمد تے ابو یعلی نے روایت کيتا اے کہ جے کوئی شخص مدینہ نو‏‏ں یثرب کہ‏ے تاں اسنو‏ں چاہیے کہ اللہ تعالی د‏‏ی بارگاہ وچ استغفار کرن اس دا ناں طابہ اے

مدینہ دے معنی

مدینہ دے معنے نيں اجتماع د‏‏ی جگہ،مدن تو‏ں مشتق اے بمعنی اجتماع ايس‏ے تو‏ں اے تمدن و مدنیت،شہر نو‏‏ں مدینہ ايس‏ے لئی کہندے نيں کہ و ہاں ہر قسم دے لوکاں دا اجتماع ہُندا اے،

ابوہریرہ تو‏ں روایت کردے نيں کہ رسول اللہ (صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم) نے فرمایا کہ مینو‏ں ایداں دے شہر جانے دا حکم دتا گیا جو دوسرے شہراں نو‏‏ں کھاجائے، منافق لوک اسنو‏ں یثرب کہندے نيں اس دا ناں مدینہ اے تے برے لوکاں نو‏‏ں اس طرح دور کر دے گا جس طرح بھٹی لوہے دا میݪ دور کردی ا‏‏ے۔

حوالے