ہمام بن منبہ
تاریخ پیدائش سنہ 660 [۱][۲][۳]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

تاریخ وفات سنہ 719 (58–59 سال)[۱][۲][۳]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

بہن/بھائی
عملی زندگی
پیشہ محدث ،  الٰہیات دان [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان عربی [۳]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

ہمام بن منبہ حافظ الامت ابوہریرہ دے شاگرد سن،حدیث دی اولین ترین کتاب صحیفہ ہمام ابن منبہ انہاں دی تالیف اے۔

نام و نسب

سودھو

أبو عقبہ ہمام بن منبہ بن كامل بن شيخ، اليمانی الصنعانی الابناوی تابعین دی نسل وچو‏ں سن ۔ آپ دے والد منبہ بن کامل دے چار فرزند جنہاں دے نام ہمام بن منبہ، وہب بن منبہ، معقل بن منبہ تے غیلان بن منبہ سن ۔
ہمام بن منبہ جنوبی عرب دے باشندے سن جدو‏ں کہ آپ دی اصل ایرانی سی۔ آپ دی ولادت اک ایسے فارسی خاندان وچ ہوئی جو طلوع اسلام تو‏ں پہلے نوشیروان کسریٰ دے عہد وچ ایران تو‏ں آکر جنوبی عرب وچ رہائش پزیر ہو گیا سی ایہ لوگ ابناء فارس کہلاندے سن ۔ ابناء دراصل انہاں ایرانیاں دی اولاد نو‏ں کہندے نيں جو یمن نو‏ں فتح کرنے دے بعد اوتھے بس گئے سن ۔ ایہ فوج نوشیروان کسریٰ نے سیف بن ذی ایران دی درخواست اُتے حبشیاں تو‏ں جنگ کرنے دے لئی بھیجی سی۔

ولادت

سودھو

ہمام بن منبہ 40ھ بمطابق 660ء صنعاء دے قریب اک جگہ ذمار وچ پیدا ہوئے جتھ‏ے آپ دے والد اپنے خاندان دے نال رہائش پزیر سن ۔ ایہی وجہ اے کہ آپ الیمانی صنعانی الابناوی کہلاندے سن جدو‏ں کہ آپ دی کنیت ابو عقبہ سی۔

خاندان

سودھو

ہمام بن منبہ دے چھوٹے بھائی وہب بن منبہ اک عرصہ تک اپنے وطن وچ قاضی رہ‏ے۔ ھمام بن منبہ دی طرح وہب بن منبہ وی بہت زاہد و عابد سن ۔ انہاں نے 20 سال تک عشاء تے فجر دی نماز اک ہی وضو دے نال ادا کيتی۔ 100ھ وچ اوہ مکہ مکرمہ وچ موجود سن ۔ ایتھ‏ے انہاں نے متعدد نامور فقہاء تو‏ں فیض حاصل کیتا۔ عمر دے بالکل آخری حصے وچ انہاں نو‏ں یمن وچ قید خانے وچ ڈال دتا گیا جس دی کوئی وجہ معلوم نئيں ہوئی البتہ اوہ دین دی خاطر اس قید اُتے راضی سن تے کہندے سن کہ "رب تعالیٰ نے ساڈے لئی قید مقرر دی تو اسيں اس دی عبادت ھور زیادہ کردتی"۔

مرویات

سودھو

ہمام بن منبہ اک ثقہ راوی نيں۔ آپ سیدنا ابوہریرہ دے خاص شاگرداں وچو‏ں سن ۔ آپ اپنے استاد دی از حد قدر کیتا کردے سن تے انہاں دی خدمت وچ زیادہ وقت گزارتے سن ۔ آپ نے ابوہریرہ تو‏ں نہ صرف حدیث دی تعلیم حاصل کیتی بلکہ معلم کائنات محمد مصطفےٰ صلی اللہ علیہ و آلہ و سلم دی سیرت مطہرہ دے مختلف مظاہر و محاسن دی آگاہی وی حاصل کيتی۔ ہمام بن منبہ اپنے استاد تے رہبر و رہنما ابوہریرہ تو‏ں مختلف نکات دے بارے وچ سوالات کردے رہندے سن تے انہاں دے سیر حاصل جواب پاندے سن ۔ آپ اپنے استاد دے اس قدر مقرب ہو گئے کہ انہاں نے آپ نو‏ں اک صحیفہ حدیث عنایت کیتا جس دی آپ نے تاعمر انتہائی عقیدت و محبت دے نال حفاظت وی کیتی تے انہاں احادیث نو‏ں حتی الامکان دوسریاں تک وی پہنچایا۔

وفات

سودھو

ہمام بن منبہ نے مختلف اسلامی جنگاں وچ وی بھرپور حصہ لیا تے مجاہد ہونے دے نال نال غازی دا مرتبہ وی حاصل کیتا۔ آپ نے لمبی عمر پائی تے 131ھ بمطابق 749ء وچ اپنے وطن صنعاء وچ ہی وفات پائی۔[۴]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/102419477 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۵ فروری ۲۰۲۱ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
  2. ۲.۰ ۲.۱ Nationale Thesaurus voor Auteursnamen ID: https://data.bibliotheken.nl/id/thes/p079274471 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۵ فروری ۲۰۲۱
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ سوڈوک شناختی: https://www.idref.fr/251873102 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۵ فروری ۲۰۲۱ — عنوان : Identifiants et Référentiels — ناشر: Agence bibliographique de l'enseignement supérieur
  4. طبقات ابن سعد،جلد 5۔ تہذیب التہذیب ،ابن حجر،جلد 11۔ سیر اعلام النبلاء،امام ذہبی، جلد 5۔ کتاب الثقات ،ابن حبان،۔ کشف الظنون،حاجی خلیفہ۔