چک چکیرا
دیس: جانور
برادری: کورڈیٹ
ٹولی: پنچھی
ٹبر : چک چکیرا
لنیاس، 1758
ٹوکرا : چک چکیرا
سائینسی ناں: Upupa epops

چک چکیرا یا چکی راہا یا ہد ہد (Hoopoe)، اک رنگدار پنچھی اے جو افریقا، یورپ تے ایشیا (ایفرو یوریشیا) وچّ پایا جاندا اے۔ ایہ نوع ناپید ہوݨ دے خدشے وچ اے۔ (Upupa epops) اپوپا جنس دی سبھ توں زیادہ پھیلی ہوئی نسل اے۔ ایہ اک مخصوص دار چینی رنگ دا پرندہ اے جیہدے کاݪے تے چِٹے پر، اُچا لمبا تاج، کاݪی پونچھ اُتے چوڑیاں چٹیاں پٹیاں تے اک لمبا تنگ تے خم دار چُنجھ اے۔ ایہدی آواز اک نرم "اوپ-اوپ-اوپ" اے۔ ایہ ایشیا، یورپ، تے افریقا دے شمالی نصف حصے ناݪ تعلق رکھدا اے۔ ایہ اپݨی حدود دے شمالی حِصے وچ نقل مکانی کردا اے۔ ایہ زیادہ تر وقت زمین اُتے کیڑے مکوڑے لبھݨ وچ گزاردا اے۔ ست توں اٹھ آنڈیاں دا کلچ موجودہ کُھڈ وچ رکھیا جاندا اے۔ آنڈے مادہ دے ذریعے اِنکیوبیٹ ہُندے نیں تے غیر مطابقت پذیری ناݪ نکݪدے نیں۔ ایہ فصلاں نوں نقصان پہنچاؤݨ واݪے کیڑے مکوڑے کھا جاندا اے۔ اس لئی اس پنچھی نوں کساناں دا دوست سمجھیا جاندا اے۔

اس پرندے دے پنجابی وچ وکھ وکھ علاقےآں وچ کئی وکھ وکھ ناں نیں جیہناں وچ چک چکیرا، چکی راہا، چکی جھولا تے ہد ہد وغیرا۔ پنجابی وچّ 'چکی راہا' اصل وچّ اوہ بندے نوں کہندے نیں جو آٹا پیسݨ واݪی چکی دے اپرلے پتھر نوں چھیݨی تے ہتھوڑی نال کھردرا کردا اے۔ اس پنچھی نوں ایہ ناں اس لئی دتا گیا ہوݨا اے کہ ایہ اپݨی چُنجھ دی ورتوں چکی راہے دی چھیݨی ونگوں کردا اے۔


دکھاݪا

سودھو

ایہ مدھرے ناپ دا 25–32 سینٹی میٹر (9.8–12.6 انچ) لمبا پنچھی اے۔ ایہدا پرپسار 44–48 سینٹی میٹر (17–19 انچ) ہُندا اے تے وزن 46–89 گرام۔ ایہ پنچھی اپݨی چنجھ تے پراں توں دوروں پچھاݨیا جاندا اے۔ ایہدی چنجھ لمبی گینتی ورگی ہُندی اے جیہڑی زمین وچ کھاݨ پیݨ لبھݨ وچ کم آؤندی اے۔ ایہدے پَر چوڑے ہُندے نیں جیہڑے تیز اڈاری وچ کم آؤندے نیں۔


کھاݨ پیݨ

سودھو

چک چکیرے دے کھاݨ پیݨ وچ کیڑے مکوڑے نکے کرلے، ڈڈو، بوٹے، بی شامل نیں۔

مورتاں

سودھو



حوالے

سودھو

باہرلے جوڑ

سودھو

[۱]

  1. «پنجاب 'چوں الوپ ہو رہی اے گورو گوبند سنگھ جی دی نشانی باز».