کیڑے مکوڑے

کیڑے
دیس:	جنور
برادری:	ارتھروپوڈ
ٹولی:	کیڑے

کیڑے (انگریزی:Insect) جانداراں دی اک ٹولی اے جناں دا جوڑ ارتھروپوڈ نال اے۔ ایناں دے پنڈے دے تن انگ، چھے لتاں پیچیدہ اکھاں تے دو انٹینا ہوندے نیں۔ زمین تے ایہ جنوراں دی سب توں وڈی ٹولی اے۔ ایدیاں دس لکھ توں چوکھیاں ونڈاں نیں۔

ناں

انگریزی شبد انسیکٹ دی تاریخ 1600 توں جا کے ملدی اے۔ ایہ شبد لاطینی شبد انسیکٹم توں نکلیا اے جیدا مطلب اے "کچی ریڑھ دی ہڈی تے ونڈیا ہویا پنڈا" یا "جنوں کٹیا جا سکے"، کیونکہ کیڑے دا پنڈے تین حصے چ کٹیا جا سکدا اے۔ بعد چ ارسطو نے انسیکٹ شبد ورتیا۔

کیڑے دا وکھالہ: A- سر B- تھوریکس C- ایبڈومن 1-انٹینا، 2- تھلواں اوسیلائی، 3- اتلا اوسیلائی، 4- کمپاؤنڈ اکھ، 5- دماغ (سیریبرل گینگلیا)، 6- پروتھوریکس 7- ڈارسل خون دی نالی، 8- ٹریکیا دی ٹیوباں (سپائرکل)، 9- میزاتھوریکس، 10- میٹاتھوریکس، 11- اگلا پر، 12- پچھلا پر، 13- مڈ گٹ (معدہ)، 14- ڈارسل ٹیوب (دل)، 15- اووری، 16- ہنڈ گٹ (انٹیسٹائن، ریکٹم، اینس)، 17- اینس، 18- اوویڈکٹ، 19- نرو کارڈ (ایبڈامینل گینگلیا)، 20- میلپیگھین ٹیوباں، 21- ٹارسل پیڈ، 22- کلاز، 23- ٹارسز، 24- ٹبیا، 25- فیمر، 26- ٹروکینٹر، 27- فور گٹ (کراپ، گزرڈ)، 28- تھوتریسک گینگیان، 29- کوکسا، 30- سلائوری غدود، 31- سب ایسوفیجیل گینگلیان، 32- منہ دے حصے

ونڈائی

کیڑیاں دی ٹولی بنائی اوناندے وکھالے تے کیتی جاندی اے۔ کیڑیاں دیاں چار وڈیاں پتیاں نیں:

• چانے پر
  • پکھڑوں
    • ابابیل پوچھل پکھڑوں
    • اشناک پکھڑوں
    • چٹی پکھڑوں

• • پتنگا
    • مور پتنگا
    • اسمانی سہنپ
    • الو پتنگا
    • پٹواری پتنگا

٭ چھلڑ پر

• • تموڑی
  • مکھی
  • کیڑی

• بیٹل

• Fly

وکھالا

کیڑیاں دا جسم نکے ٹکڑیاں دا بنیا ہوندا اے جیدے اتے بارلا ٹعانچہ لگیا ہوندا اے جیہڑا "کائیٹن" دا بنیا ہوندا اے۔ جسم دے ترے وڈے انگ ہوندے نیں: 1- سر، 2- تھوریکس تے 3- ایبڈومن۔ سر تے دو حسی اینٹینے لگے ہوندے نیں، اک جوڑا کمپاؤنڈ اکھاں تے منہ دے حصے۔ تھوریکس تے چھے ٹکڑی لتاں ہوندیاں نیں۔ 2 یا 4 پر ہوندے نیں۔ ایبدومن دے 11 حصے ہوندے نیں۔ ایبڈومن وچ خوراکی، ساہی، خارجی تے تولیدی وکھالے ہوندے نیں۔ وکھرے کیڑیاں وچ پر، لتاں، اینٹینا تے منہ دے حصے وکھرے ہوندے نیں۔

جمائی

کیڑیاں دا جیون چکر

زیادہ کیڑے انڈیاں توں نکلدے نیں۔ فرٹیلائیزیشن تے وادا انڈے وچ ای ہوندا اے۔ کچھ کیڑیاں دا وادا مادا دے جسم اندر ہوندا اے جناں وچ کاکروچ، ایفڈ، زیزی مکھی آندے نیں۔ کج کیڑیاں وچ اک انڈے توں بہت سارے ایمپریو بندے نیں جیویں بھڑ وچ۔

وکھالا بدلن:

وکھالا بدلن، کیڑیاں دے جیون دا اک ضروری کم اے جیہڑا ہر کیڑا کردا اے۔ ایہدی دو قسماں ہوندیاں نیں۔ 1-پورا وکھالا بدلن، 2- ادھا وکھالا بدلن

حساں تے رابطا

کیڑیاں وچ باہر دے محول نال رابطے لئی بڑے حساس انگ ہوندے نیں. کج کیڑے (جیویں شہد دی مکھی) الٹرا وائیلٹ شعاواں دا پتہ لگا لیندے نیں. کج پولرائیز چانن دا پتہ کر لیندے نیں تے کج مادا دے فیرامونز دا کافی کلومیٹروں دوروں پتہ کر سکدے نیں۔

ٹرن

کیڑیاں وچ اڑن دی، چلن پھرن دی تے تیرن دی طاقت ہوندی اے ۔