کوئٹا دی تریخ
کوئٹا اک تریخی شہر اے ۔ "کوئٹا" لفظ کوٹ توں بنیا اے جیہدا مطلب قِلعا اے ۔ ایہ خیال کيتا جاندا اے ۔ چار پہاڑی سلسلےآں (چلتن ، تکتو، زرغون تے مُردار) جیہناں نے ایہدے دوالے اک فیصل بنا دتی اے اس وجہ توں خیال کیتا جاندا اے کہ شہر دا نام کوئٹا پیا ۔ کوئٹا دا سبھ توں پہلاں ذکر گیارہويں صدی وچ مِلیا جد سلطان محمود غزنوی نے جنوبی ایشیا اُتے حملا کيتا ۔ مغل شہنشاہ ہمایوں نے 1543 وچ ایران توں شکست توں بعد واپسی اُتے کوئٹا وچ قیام کيتا تے اپنے اک سال دے پُتر اکبر نوں ایتھے چھڈ گیا ۔ جدوں تک اوہ دو سال بعد واپس آیا ۔
1709 وچ ایہ علاقا ہوتکی دے اقتدار وچ آیا تے 1747 وچ اسنوں احمد شاہ درانی نے درانی سلطنت وچ شامل کے لیا ۔1828 وچ پہلےمغربی باشندے نے کوئٹا دا دورا کيتا تے بیان کيتا کہ ایتھے مِٹی دیاں کندھاں آلا اک قِلعا سی ۔ جیہدے آؓے دوالے مِٹی دے تن سو گھر سی ۔
مسلم آبادی نے مسلم لیگ تے تحریک پاکستان دی حمایت کیتی ۔ کوئٹا نوں نویں تخلیق شدہ صوبہ بلوچستان دا راجگڑھ بنا دتا گیا ۔ جیہدے وچ شاہی ریاستاں قلات، مکران ،لسبیلہ تے خاران شامل کیتیاں گئیاں ۔