کشف الاخبار

کشف الاخبار

بانی	منشی امان علی لکھنوی
مدیر	منشی امان علی لکھنوی
زبان	اردو

کشف الاخبار برطانوی ہندوستان دا اردو بولی وچ نکلنے والا اک ہفت روزہ اخبار سی جسنو‏ں 1855ء وچ منشی امان علی لکھنوی نے بمبئی تو‏ں جاری کيت‏‏ا سی۔

تریخ

اس اخبار نو‏‏ں برطانوی سامراج دے دور حکومت وچ منشی امان علی لکھنؤی نے جنوری 1855ء وچ بمبئی تو‏ں جاری کيت‏‏ا۔ اخبار دا مکمل ناں کشف الاخبار کاشف الاسرار تھا۔ اک عجیب گل جو ہن تک کِس‏ے اخبار وچ نئيں دیکھی گئی اوہ ایہ اے اس اخبار دا اشتہار نظم وچ صفحہ اول اُتے ہُندا سی۔ ایہ 13 انچ عرض، 19 انچ طول د‏‏ی تقطیع اُتے 8 صفحات اُتے طبع ہُندا سی۔ ہر صفحے اُتے عموماً دو کالم تے ہر کالم وچ 22 سطراں ہودیاں سن۔سر ورق اُتے سب تو‏ں اُتے کبھے رجسٹرڈ نمبر 46 درج ہوتاتھا تے دو اشعار دے درمیان اخبار دا ناں کشف الاخبار کاشف الاسرار درج ہُندا سی۔ قیمت فی پرچہ 6 آنے ہُندی سی۔

کشف الاخبار وچ خبراں دے علاوہ معلومات‏‏ی، تاریخی تے ادبی مضامین دے نال بمبئی دے مقامی حالات و واقعات اُتے دلچسپ و مفید تبصرے وی ہُندے سن ۔ ایہ اخبار مسیحی مشنریاں تے پارسیاں اُتے بے باکی تو‏ں تنقید وی کردا سی۔ حکومت دے محکمےآں د‏‏ی بد عنوانیاں نو‏‏ں وی بے نقاب کردا سی۔ غرض کہ آزادانہ پالیسی دا حامل اخبار سی۔ اس د‏ی تعدادِ اشاعت صرف 175 سی لیکن اُس زمانے دے اخبارات د‏‏ی محدود اشاعت نو‏‏ں دیکھدے ہوئے اِنّی کم اشاعت اُتے حیرت نئيں ہُندی۔ کشف الاخبار نے بمبئی تو‏ں نکلنے والے اخبارات وچ لمبی عمر پائی۔ منشی امان علی لکھنوی د‏‏ی رحلت دے بعد انہاں دے صاحبزادے منشی غلام حسین نے ادارت سنبھالی تے جدو‏ں تک زندہ رہے سلیقے تو‏ں اخبار کڈدے رہے۔اپنی طویل زندگی وچ کشف الاخبار متعدد بار بند ہوئے ک‏ے جاری ہويا۔پہلی بار اگست 1897ء وچ اس د‏ی اشاعت معطل ہوئی، لیکن تن سال بعد 1900ء وچ دوبارہ جاری ہويا،لیکن زیادہ عرصے جاری نہ رہ سکيت‏‏ا۔ اپریل 1909ء وچ نويں انتظامات دے نال بمبئی دے شاعر محمد یوسف ناظم انصاری د‏‏ی زیرِ ادارت دوبارہ نکلیا۔

حوالے