کالا دھن

کالا دھن (بے حساب-کتابا دھن) en:Black Money(unaccounted Money) ٹیکس چوری دا دھن ہندا اے، جس دا بہی کھاتیاں وچ کوئی ذکر نہیں ہندا۔ دولت نوں دھوکھے نال، غلط ڈھنگ نال اکٹھا کرکے، خفیہ تے بے نامی کھاتیاں وچ جمع کیتا جاندا اے۔ غیر-قانونی، کئی ڈھنگاں اتے چور موریاں راہیں اکٹھا کیتا دھن غیرملکی بینکاں وچ لُکا کے رکھیا جاندا اے جو کالا دھن اکھواؤندا اے۔

سروت

کالا دھن صرف روکڑے دی شکل وچ نہیں ہور وی کئی شکلاں ، جویں بے نامی جائداد، بے نامی کمپنیاں وچ لگائی حصیداری، غیرملکی بینکاں وچ جوڑیا دیسی سرکاراں دے حساب اوہلے رکھیا دھن اس دیاں اداہرناں ہن۔نسٹائلاں دوائیاں تے مارو غیر قنونی ہتھیاراں دا دھندا،کنجرخانے چوری کیتے مال دا دھندا، چوری کیتے سنگیت، فلماں تے سافٹویئر تے حوالے دے زریعہ نال سمگلنگ راہیں پیدا کیتا دھن اس دے مکھ سروت ہن۔

روکڑا تے کالا دھن

روکڑے دی شکل وچ رکھیا کالا دھن کسے دیس دے کل کالے دھن دا نامعلوم حصہ ہی ہندا اے۔ اندازا مطابق بھارت وچ ایہہ حصہ صرف 5 فیصد ہی اے۔روکڑا اپنے آپ وچ کالا چٹا نہیں ہندا، دھن دا وٹاندرا اس دے کالے جاں چٹے ہون دی حالت ظاہر اے۔ جے وٹاندرے دا حساب کتاب سرکار نوں ظاہر کیتا اے تاں اوہ پونجی سفید اے نہیں تاں اس پونجی نال کالا دھن پیدا ہو جاندا اے۔غریب دیساں وچ روکڑے راہیں زیادہ تر وپار کرن دا چلن اے ۔ روکڑا-بغیر مالی چارا قایم کرن لئی اک زبردست تے بھروسے مند کمپیوٹرائزڈ معاشی ڈھانچہ کھڑا کرنا بوہت ضروری اے۔ روکڑا رہت وپار سارے کالے دھن دے مسئلے دا کوئی ٹھوس حل نہیں۔

جعلی کرنسی تے کالا دھن

کالے دھن وچ لپت روکڑے دا مطلب جعلی کرنسی نہیں اے۔سگوں بوہتے کالے دھن وچ لگیا روکڑا اصل کرنسی ہی ہندا اے جس نوں کالے توں چٹا کرن لئی کئی ڈھنگ اپنائے جاندے ہن ۔ بھارت وچ جعلی کرنسی تاں اندازا صرف اک لکھ وچّ کجھ سو روپئے ہی اے جو بہت نگونی اے۔

بینک

اکتوبر 2013 وچّ سوٹزرلینڈ نے خود منیا سی کہ اس دے بینکاں وچّ 58 ملکاں دے امیراں دا کالا دھن پیا اے۔ سنّ 1948 توں لے کے 2008 تک بھارتی لوکاں دے سوس بینکاں وچّ 28 لکھ کروڑ چھپائے ہوئے ہن۔ اک ہور اندازے مطابق دیس دی لگپگ 70 لکھ کروڑ روپئے دی دھن پونجی غیرملکی بینکاں وچّ جمع پئی اے۔ جدوں توں بھارت وچ اس پونجی نوں واپس دیس لیاؤن دا رولا پیا اے ادوں توں ہی ایہہ لوک اپنی پونجی نوں کڈھوا کے ہور پاسے خرد-برد کرن وچ لگے ہوئے ہن۔ 2011 وچّ ایہہ پونجی 14000 کروڑ رہِ گئی اتے 2012 وچّ گھٹ کے 9000 کروڑ تک رہِ گئی اے۔ 2002 توں 2011 وچکار بھارت وچوں 15 لکھ 70 ہزار کروڑ کالا دھن ودیساں وچ ہجرت کر گیا سی۔ بھارت وچّ کالا دھن معاشی نظام دے 50 فیصدی تک ودھ چکا اے۔ بھارتی بازار وچّ ودیساں توں بناں 100 لکھ کروڑ دا کالا دھن جاں تاں دبیا پیا اے جاں ادھر-ادھر تریا پھردا اے۔ اس دھن دا کوئی لیکھا-جوکھا نہیں اے۔ دیس دی کلّ آمدن دا 87 فیصدی صرف 20 فیصدی امیراں کول ہی اے۔ 60 فیصدی کول 11.7 فیصدی اتے باقی 20 فیصدی لوکاں کول 1.3 فیصدی ہی اے۔ جیکر سرکار اپرلے طبقہ دی 60 فیصدی پونجی ضبط کر لوے جو کرنی وی چاہیدی اے تاں دیس سروں قرضہ لہہ سکدا اے۔