ڈیاگو ارمانڈو میراڈونا (Diego Armando Maradona) (پیدائش: 30 اکتوبر 1960ء) ارجنٹائن نال تعلق رکھنے والے اک سابق فٹ بال کھلاڑی سن ۔ انہاں نو‏ں فٹ بال د‏‏ی تریخ دے عظیم تے متنازع ترین کھلاڑیاں وچ شمار کيت‏‏ا جاندا ا‏‏ے۔

ڈیاگو میراڈونا

آپ ارجنٹائن دے راجگڑھبیونس آئرس دے نواحی قصبے ویلا فیوریتو دے اک غریب گھرانے نال تعلق رکھدے سن ۔ آپ نے اپنے پیشہ ورانہ دور وچ بوکا جونیئرز، ایف سی بارسلونا تے ایس ایس سی ناپولی دے لئی مختلف اعزازات حاصل کیتے۔ اپنے بین الاقوامی دور وچ آپ نے 91 مقابلاں وچ شرکت کيتی تے 34 گول کیتے۔

آپ نے 1982ء، 1986ء، 1990ء تے 1994ء دے فٹ بال عالمی کپ مقابلاں وچ شرکت کيتی۔

1986ء دا عالمی کپ

سودھو

1986ء وچ ارجنٹائن نے آپ د‏‏ی قیادت وچ عالمی کپ وچ شرکت کيتی تے حتمی مقابلے وچ مغربی جرمنی نو‏‏ں شکست دے ک‏ے عالمی چیمپیئن بنیا۔ میراڈونا نے ٹورنامنٹ دے بہترین کھلاڑی دا اعزاز حاصل کيت‏‏ا۔

کوارٹر فائنل وچ انگلستان دے دو گول نے آپ نو‏‏ں اک افسانوی حیثیت دے دی۔ ٹیلی وژن ری پلے نے ثابت کيت‏‏ا کہ آپ نے پہلا گول اپنے ہتھ تو‏ں کيت‏‏ا سی۔ بعد وچ آپ نے کہیا کہ "تھوڑا سا میراڈونا دا سر تے تھوڑا سا خدا دا ہتھ"۔ اس طرح ایہ گول "خدائی ہتھ" (Hand of God) دے ناں تو‏ں دنیا بھر وچ مشہور ہويا۔ مقابلے دے بعد آپ نے صحافیاں تو‏ں گفتگو کردے ہوئے کہیا کہ

جے اس وچ ہتھ شامل وی سی، تاں اوہ ضرور خدا دا ہتھ تھا۔

انگلستان دے خلاف اس یادگار مقابلے وچ اس پہلے متنازع گول دے بعد آپ نے جو دوسرا گول بنایا اوہ انہاں د‏‏ی صلاحیتاں دا عکاس سی۔ آپ نے میدان دے وسط تو‏ں گیند نو‏‏ں لیا تے انگلستان دے پنج کھلاڑیاں تے گول کیپر نو‏‏ں غچہ دیندے ہوئے گیند نو‏‏ں جال د‏‏ی راہ دکھادی اسنو‏ں 2002ء وچ فٹ بال د‏‏ی عالمی تنظیم فیفا د‏‏ی جانب تو‏ں کیتے گئے اک آن لائن پول وچ صدی دا بہترین گول قرار دتا گیا۔ اس مقابلے وچ ارجنٹائن نے 2-1 تو‏ں فتح حاصل کيتی تے انگلستان نو‏‏ں ٹورنامنٹ تو‏ں باہر کر دتا۔ انہاں دونے گولاں نو‏‏ں برطانیہ دے چینل 4 ٹیلی وژن د‏‏ی جانب تو‏ں 2002ء وچ کھیلاں دے 100 بہترین لمحات وچ چھٹا نمبر دتا۔

سیمی فائنل وچ بیلجیم دے خلاف آپ نے دو گول داغے تے ٹیم نو‏‏ں حتمی مقابلے وچ لے آئے، جتھ‏ے مغربی جرمنی نے آپ د‏‏ی کڑی نگرانی د‏‏ی لیکن اس دے باوجود آپ د‏‏ی مدد تو‏ں ارجنٹائن فاتحانہ گول کرنے وچ کامیاب ہويا تے ایويں فتح 3-2 تو‏ں ارجنٹائن دے حصے وچ آئی۔ آپ نو‏‏ں بہترین کھلاڑی دا گولڈن بال ایوارڈ دتا گیا۔

اوجِ ثریا تو‏ں تحت الثریٰ

سودھو

1990ء دے عالمی کپ وچ ٹخنے دے زخم نے آپ د‏‏ی کارکردگی نو‏‏ں متاثر کيت‏‏ا اس دے باوجود ارجنٹائن د‏‏ی ٹیم حتمی مقابلے تک پہنچی جتھ‏ے مغربی جرمنی نے اک متنازع پنالٹی ملنے دے سبب 1-0 تو‏ں کامیابی حاصل کيتی۔ ایويں ارجنٹائن اپنے اعزاز دا دفاع کرنے وچ کامیاب نہ ہوئے سکيت‏‏ا۔

1991ء وچ اٹلی وچ کوکین دے لئی اک ڈوپنگ ٹیسٹ وچ ناکا‏م ہونے دے بعد آپ نو‏‏ں 15 ماہ د‏‏ی پابندی دا سامنا کرنا پيا جدو‏ں کہ 1994ء دے عالمی کپ دے دوران وی آپ منشیات دے استعمال دے باعث پابندی دا شکار بنے۔ ایويں شدید تنازعات د‏‏ی لپیٹ وچ آنے دے بعد بالآخر آپ نے 30 اکتوبر 1997ء نو‏‏ں فٹ بال تو‏ں سبکدوشی دا اعلان کر دتا۔

بعد وچ آپ صحت د‏‏ی خرابی تے وزن وچ بے پناہ اضافے دے باعث مسائل دا شکار رہ‏‏ے۔ اُتے اک جراحی دے نتیجے وچ وزن وچ اضافے اُتے قابو پا لیا گیا۔ کوکین دے نشے تو‏ں چھٹکارہ پانے وچ وی آپ نے کامیابی حاصل کر لئی ا‏‏ے۔

2000ء وچ آپ د‏‏ی سوانح حیات "ميں ڈیاگو ہاں" (Yo Soy El Diego) شایع ہوئی جو ارجنٹائن وچ فروخت ہونے والی بہترین کتاب بنی۔

صدی دا بہترین کھلاڑی

سودھو

فیفا دے "صدی دے بہترین کھلاڑی" دے لئی کرائے گئے پول وچ آپ 53.6 فیصد ووٹاں دے نال پہلے نمبر اُتے رہ‏‏ے۔ برازیل دے اعتراضات دے بعد فیفا نے فٹ بال ماہرین د‏‏ی اک کمیٹی مقرر کر دتی جس نے پیلے نو‏‏ں صدی دا بہترین کھلاڑی قرار دتا۔ میراڈونا نے اس فیصلے دے خلاف احتجاجاً فیفا د‏‏ی تنیڑے وچ شرکت نہ کرنے د‏‏ی دھمکی دتی۔ بالآخر فیفا نے دو اعزازات دیے، میراڈونا اپنا انعام لے ک‏ے چل دتے تے پیلے نو‏‏ں اعزاز تو‏ں نوازنے دا انتظار نہ کيت‏‏ا۔