ڈیاگو میراڈونا
ڈیاگو ارمانڈو میراڈونا (Diego Armando Maradona) (پیدائش: 30 اکتوبر 1960ء) ارجنٹائن نال تعلق رکھنے والے اک سابق فٹ بال کھلاڑی سن ۔ انہاں نوں فٹ بال دی تریخ دے عظیم تے متنازع ترین کھلاڑیاں وچ شمار کيتا جاندا اے۔
آپ ارجنٹائن دے راجگڑھبیونس آئرس دے نواحی قصبے ویلا فیوریتو دے اک غریب گھرانے نال تعلق رکھدے سن ۔ آپ نے اپنے پیشہ ورانہ دور وچ بوکا جونیئرز، ایف سی بارسلونا تے ایس ایس سی ناپولی دے لئی مختلف اعزازات حاصل کیتے۔ اپنے بین الاقوامی دور وچ آپ نے 91 مقابلاں وچ شرکت کيتی تے 34 گول کیتے۔
آپ نے 1982ء، 1986ء، 1990ء تے 1994ء دے فٹ بال عالمی کپ مقابلاں وچ شرکت کيتی۔
1986ء دا عالمی کپ
سودھو1986ء وچ ارجنٹائن نے آپ دی قیادت وچ عالمی کپ وچ شرکت کيتی تے حتمی مقابلے وچ مغربی جرمنی نوں شکست دے کے عالمی چیمپیئن بنیا۔ میراڈونا نے ٹورنامنٹ دے بہترین کھلاڑی دا اعزاز حاصل کيتا۔
کوارٹر فائنل وچ انگلستان دے دو گول نے آپ نوں اک افسانوی حیثیت دے دی۔ ٹیلی وژن ری پلے نے ثابت کيتا کہ آپ نے پہلا گول اپنے ہتھ توں کيتا سی۔ بعد وچ آپ نے کہیا کہ "تھوڑا سا میراڈونا دا سر تے تھوڑا سا خدا دا ہتھ"۔ اس طرح ایہ گول "خدائی ہتھ" (Hand of God) دے ناں توں دنیا بھر وچ مشہور ہويا۔ مقابلے دے بعد آپ نے صحافیاں توں گفتگو کردے ہوئے کہیا کہ
” | جے اس وچ ہتھ شامل وی سی، تاں اوہ ضرور خدا دا ہتھ تھا۔ | “ |
انگلستان دے خلاف اس یادگار مقابلے وچ اس پہلے متنازع گول دے بعد آپ نے جو دوسرا گول بنایا اوہ انہاں دی صلاحیتاں دا عکاس سی۔ آپ نے میدان دے وسط توں گیند نوں لیا تے انگلستان دے پنج کھلاڑیاں تے گول کیپر نوں غچہ دیندے ہوئے گیند نوں جال دی راہ دکھادی اسنوں 2002ء وچ فٹ بال دی عالمی تنظیم فیفا دی جانب توں کیتے گئے اک آن لائن پول وچ صدی دا بہترین گول قرار دتا گیا۔ اس مقابلے وچ ارجنٹائن نے 2-1 توں فتح حاصل کيتی تے انگلستان نوں ٹورنامنٹ توں باہر کر دتا۔ انہاں دونے گولاں نوں برطانیہ دے چینل 4 ٹیلی وژن دی جانب توں 2002ء وچ کھیلاں دے 100 بہترین لمحات وچ چھٹا نمبر دتا۔
سیمی فائنل وچ بیلجیم دے خلاف آپ نے دو گول داغے تے ٹیم نوں حتمی مقابلے وچ لے آئے، جتھے مغربی جرمنی نے آپ دی کڑی نگرانی دی لیکن اس دے باوجود آپ دی مدد توں ارجنٹائن فاتحانہ گول کرنے وچ کامیاب ہويا تے ایويں فتح 3-2 توں ارجنٹائن دے حصے وچ آئی۔ آپ نوں بہترین کھلاڑی دا گولڈن بال ایوارڈ دتا گیا۔
اوجِ ثریا توں تحت الثریٰ
سودھو1990ء دے عالمی کپ وچ ٹخنے دے زخم نے آپ دی کارکردگی نوں متاثر کيتا اس دے باوجود ارجنٹائن دی ٹیم حتمی مقابلے تک پہنچی جتھے مغربی جرمنی نے اک متنازع پنالٹی ملنے دے سبب 1-0 توں کامیابی حاصل کيتی۔ ایويں ارجنٹائن اپنے اعزاز دا دفاع کرنے وچ کامیاب نہ ہوئے سکيتا۔
1991ء وچ اٹلی وچ کوکین دے لئی اک ڈوپنگ ٹیسٹ وچ ناکام ہونے دے بعد آپ نوں 15 ماہ دی پابندی دا سامنا کرنا پيا جدوں کہ 1994ء دے عالمی کپ دے دوران وی آپ منشیات دے استعمال دے باعث پابندی دا شکار بنے۔ ایويں شدید تنازعات دی لپیٹ وچ آنے دے بعد بالآخر آپ نے 30 اکتوبر 1997ء نوں فٹ بال توں سبکدوشی دا اعلان کر دتا۔
بعد وچ آپ صحت دی خرابی تے وزن وچ بے پناہ اضافے دے باعث مسائل دا شکار رہے۔ اُتے اک جراحی دے نتیجے وچ وزن وچ اضافے اُتے قابو پا لیا گیا۔ کوکین دے نشے توں چھٹکارہ پانے وچ وی آپ نے کامیابی حاصل کر لئی اے۔
2000ء وچ آپ دی سوانح حیات "ميں ڈیاگو ہاں" (Yo Soy El Diego) شایع ہوئی جو ارجنٹائن وچ فروخت ہونے والی بہترین کتاب بنی۔
صدی دا بہترین کھلاڑی
سودھوفیفا دے "صدی دے بہترین کھلاڑی" دے لئی کرائے گئے پول وچ آپ 53.6 فیصد ووٹاں دے نال پہلے نمبر اُتے رہے۔ برازیل دے اعتراضات دے بعد فیفا نے فٹ بال ماہرین دی اک کمیٹی مقرر کر دتی جس نے پیلے نوں صدی دا بہترین کھلاڑی قرار دتا۔ میراڈونا نے اس فیصلے دے خلاف احتجاجاً فیفا دی تنیڑے وچ شرکت نہ کرنے دی دھمکی دتی۔ بالآخر فیفا نے دو اعزازات دیے، میراڈونا اپنا انعام لے کے چل دتے تے پیلے نوں اعزاز توں نوازنے دا انتظار نہ کيتا۔