چڑھدا آرتھوڈکس چرچ
لیندا آرتھوڈکس چرچ جگ دے آرتھوڈوکس سائیاں دا اک مذہبی جتھ اے۔ ایناں دی گنتی 30 کروڑ دے نیڑے اے۔ ایس ٹولی دے لوک روس، یونان، یوکرین، بیلارس تے ہور دیساں وج ہوندے نیں۔
راسخ الاعتقاد کلیسیا، (انگریزی: Orthodox Church) دا دوسرا ناں "مشرقی راسخُ الا عتقاد کلیسیا" وی اے۔ دنیا وچ کیتھولک دے بعد ایہ مسیحیت دی دوسری وڈی کلیسیا اے۔ بنیادی طور اُتے بیلاروس، بلغاریہ، قبرص، جارجیا، یونان، مقدونیہ، مالدووا، مونٹی نیگرو، رومانیہ، روس، سربیا تے یوکرائن دے ملکاں وچ اس دے مننے والے پائے جاندے نيں۔ اک اندازے دے مطابق 30 کروڑ لوک "راسخُ الا عتقاد کلیسیا" توں منسلک نيں۔[۱]
پہلے ایہ فرقہ کاتھولک کلیسیا دے تابع سی، فیر عالم قسطنطنیہ میخائیل کارولاریوس دے عہد 1054ء وچ اس توں جدا ہويا۔ اس کلیسیا دی اہم گل ایہ اے کہ اس دے مننے والے ایہ یقین رکھدے نيں کہ روح القدس صرف خدا باپ توں پیدا ہوئے تے خدا بیٹے توں پیدا نئيں ہوئے۔ راسخ الاعتقاد کلیسیاواں دا کوئی رئیس نئيں ہُندا (جداں کاتھولک کلیسیا وچ پوپ ہُندا اے ) بلکہ ہر اک کلیسیا دوسرے توں علاحدہ شمار کيتی جاندی اے اگرچہ عقیدہ وچ سب متفق نيں۔
رومی کاتھولک تے راسخ الاعتقاد دونے ہی اتحاد دی پہلی نال مجالس (Ecumenical Councils) دے فیصلےآں توں ایويں تاں پوری طرح متفق نيں مگر راسخ الاعتقاد کلیسیا ہر جگہ پوپ دا اثر قبول نئيں کردا تے اس بنیادی اختلاف نے انہاں دوناں نوں اک دوسرے توں وکھ کر دتا اے۔ مشرق دے انہاں ملکاں وچ جنہاں لوکاں نے رومی کاتھولک عقیدہ مان لیا اے تے راسخ الاعتقاد مسیحیاں وچ تے کوئی فرق نئيں سوائے پوپ دے مسئلہ دے تے ایويں وی راسخ الاعتقاد اپنے آپ نوں کاتھولک کہندے نيں تے کاتھولک اپنے آپ نوں راسخ الاعتقاد۔ شروع وچ قسطنطنیہ وچ جو مذہبی رسوم رائج سن اوہ تیرہويں صدی عیسوی تک اس علاقہ دی تمام کلیسیاواں وچ رائج رہے تے انھاں باز نطینی رسوم کہیا گیا۔ انجیل مقدس عبرانی زبان وچ سی تے مذہبی رسومات وچ ايسے بولی دا استعمال ہويا لیکن دھیرے دھیرے حالات دے مطابق تبدیلی آندی گئی تے جدوں مغربی تسلط توں ہٹ کر مشرق وچ راسخ الاعتقاد کلیسیا دا قیام عمل وچ آیا تاں ابتدا وچ تمام مذہبی رسوم یونانی زبان وچ ادا کيتی جانے لگاں۔ بعد وچ مذہبی معاملات دے تعلق توں عربی تے دوسری زباناں دا وی استعمال ہونے لگیا۔
جب قسطنطنیہ وچ بطریق دا عہدہ قائم ہويا تاں پاپائے روم دے بعد اسنوں سب توں زیادہ اہمیت حاصل سی تے اس دے تحت مشرق نیڑے تے بلقان دا علاقہ سی۔ جسٹینین یکم جدوں بازنطینی حکومت دا شہنشاہ بنا تاں کلیسیا اس دے زمانہ وچ پوری طرح حکومت دے زیر اثر آ گئی۔ عثمانی ترکاں دی حکومت دے زمانہ وچ کلیسیا حکومت دے تسلط توں نکلی لیکن قسطنطنیہ نوں اوہ اثر حاصل نہ ہوئے سکیا جو کاتھولک سربراہ پوپ نوں حاصل سی۔ ایہی وجہ اے کہ بطریق دی مخالفت دے باوجود پہلے روس وچ تے فیر یونان تے بلقان وچ وکھ وکھ خود مختار کلیسیاواں قائم ہوئے گئياں جنہاں دا اپنا وکھ نظم و ضبط تے سلسلہ سی۔ انہاں دا روحانی سربراہ یقیناً پاپائے روم سی لیکن اوہ اس دے مسلط توں آزاد سن ۔
مورتاں
سودھوہور ویکھو
سودھو- قسطنطنی راسخ الاعتقاد کلیسیا
- اسکندرانی راسخ الاعتقاد کلیسیا
- انطاکی راسخ الاعتقاد کلیسیا
- یروشلمی راسخ الاعتقاد کلیسیا
- روسی راسخ الاعتقاد کلیسیا
- سربیائی راسخ الاعتقاد کلیسیا
- رومانیائی راسخ الاعتقاد کلیسیا
- بلغاری راسخ الاعتقاد کلیسیا
- جارجیائی راسخ الاعتقاد کلیسیا
- کلیسیائے قبرص
- کلیسیائے یونان
- راسخ الاعتقاد کلیسیائے البانیا
- راسخ الاعتقاد کلیسیائے پولستان
- یونانی راسخ الاعتقاد کلیسیا
حوالے
سودھو- ↑ Greek Orthodox Archdiocese of America (2016)۔ "The Greek Orthodox Archdiocese of America"۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ وچ اصل توں آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتریخ 18 دسمبر 2016۔
The Orthodox Church today, numbering over 250 million worldwide, is a communion of self governing Churches, each administratively independent of the other, but united by a common faith and spirituality.