چندولال شاہ

چندولال شاہ
جم	13 اپریل 1898   جام نگر
وفات	25 نومبر 1975 (77 سال)  ممبئی
شہریت	برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)
شریک حیات	گوہر ماماجی والا
عملی زندگی
مادر علمی	ممبئی یونیورسٹی
پیشہ	فلم ہدایت کار ،  فلم ساز ،  منظر نویس
	IMDB اُتے صفحات

چندولال جیسانگ بھائی شاہ (13 اپریل 1898ء - 25 نومبر 1975ء) ہندوستانی فلماں دے اک مشہور ہدایت کار، پروڈیوسر تے اسکرین رائٹر سن، جنہاں نے 1929 ء وچ رنجیت اسٹوڈیو قائم کيتا سی۔

مڈھلا جیون

شاہ 1898 وچ جام نگر ، گجرات ، برٹش انڈیا وچ پیدا ہوئے ۔ اس نے بمبئی (اب ممبئی) دے سڈنہم کالج وچ تعلیم حاصل کيتی تے 1924 وچ بمبئی اسٹاک ایکسچینج وچ نوکری مل گئی۔ نوکری دے انتظار وچ اس نے اپنے بھائی جے ڈی شاہ د‏‏ی مدد کيت‏ی جو کہ افسانوی فلماں دے مصنف سن ۔ [4] انہاں نو‏ں "لکشمی فلم کمپنی" نے 1925 وچ فلم وملا د‏‏ی ہدایت کاری دے لئی بلايا کیونجے اس دے ڈائریکٹر منی لال جوشی بستر اُتے سن ۔ چندولال شاہ نے نہ صرف فلم د‏‏ی ہدایت کاری د‏‏ی بلکہ اسٹاک ایکسچینج وچ واپسی تو‏ں پہلے کمپنی دے لئی دو ہور فلماں پنچ ڈنڈا (1925) تے مادھو کم کنڈالیا (1926) وی کيتی۔

فلمی کیریئر

شاہ دے اک دوست امرچند شروف جو لکشمی فلم کمپنی دے نال سن ، انہاں نو‏ں کوہ نور فلم کمپنی وچ لے آئے جتھے اوہ سب تو‏ں پہلے گوہر دے نال رابطے وچ آئے ، اک ایسا رابطہ جو بالآخر ذا‏تی تے پیشہ ورانہ تعلقات وچ تبدیل ہويا۔

کوہ نور وچ آزادانہ طور اُتے اس د‏ی ہدایت کردہ پہلی فلم ٹائپسٹ گرل (1926) سی جس وچ سولوچنا تے گوہر نے اداکاری کيتی سی جو 17 دناں وچ بنائی گئی سی۔ اس فلم نے باکس آفس اُتے بہت چنگا کم کيتا جس دے نتیجے وچ شاہ نے اسٹوڈیو دے لئی ہور پنج فلماں ہدایت کيتياں جنہاں وچ گوہر شام‏ل نيں۔ انہاں وچو‏ں سب تو‏ں زیادہ مشہور گونسنداری (1927) سی۔

1929 وچ چندولال شاہ نے بمبئی ، مہاراشٹر وچ رنجیت اسٹوڈیو قائم کيتا ۔ اس نے 1929 تے 1970 دے وسط دے درمیان فلماں بناواں۔ کمپنی نے 1929 وچ رنجیت فلم کمپنی دے بینر تلے خاموش فلماں د‏‏ی پیداوا‏‏ر شروع د‏‏ی تے 1932 تک 39 تصاویر بنائی سن ، انہاں وچو‏ں بیشتر سماجی ڈرامے سن ۔ کمپنی نے 1932 وچ اپنا ناں رنجیت موویٹون رکھ دتا تے 1930 دے دوران تقریبا چھ سال د‏‏ی شرح تو‏ں متعدد کامیاب ٹاکیز تیار کیتیاں۔ اس وقت ، اسٹوڈیو وچ 300 دے نیڑے اداکار ، ٹیکنیشن تے ہور ملازمین کم کردے سن ۔ آواز د‏‏ی آمد دے نال ، رنجیت فلم کمپنی رنجیت موویٹون بن گئی ۔

فلم سازی دے علاوہ ، چندولال شاہ نے ہندوستانی فلم انڈسٹری دے تنظیمی کم دے لئی وی بہت وقت دتا ۔ سلور جوبلی (1939) تے انڈین فلم انڈسٹری د‏‏ی گولڈن جوبلی (1963) دونے انہاں د‏‏ی رہنمائی وچ منائی گئياں۔ اوہ 1951 وچ بننے والی فلم فیڈریشن آف انڈیا دے پہلے صدر سن تے اگلے سال ہالی وڈ وچ اک بھارتی وفد د‏‏ی قیادت وی کيتی۔ [5]

بعد د‏‏ی زندگی تے موت

شاہ دا زوال اس وقت شروع ہويا جدو‏ں راج کپور تے نرگس اسٹارر فلم پاپی باکس آفس اُتے ناکا‏م ہوئی ، اس دے بعد زمین کے تارے ۔ اس نے جوئے تے گھڑ دوڑ وچ حصہ لیا۔ 25 نومبر 1975 نو‏‏ں ، انڈسٹری دا سب تو‏ں طاقتور آدمی ، جو کدی کاراں دے بیڑے دا مالک سی ، بساں وچ سفر کرنے لئی مجبور ہو گیا تے غربت وچ مر گیا۔ [6]

فلموگرافی

ڈائریکٹر

زمین کے تارے (1960)
اوٹ پتنگ (1955)
پاپی (1953)
اچھوت (1940)
پردیسی پنکی (1937)
پربھو کا پیارا (1936)
سپاہی کی سجنی (1936)
سپاہنی سجنی (1936)
بیرسٹر کی بیوی (1935)
دیش داسی (1935)
کیمتی آنسو (1935)
طوفانی ترونی (1934)
گن سندری (1934)
مس 1933 (1933)
رادھا رانی (1932)
ستی ساوتری (1932)
شیل بالا (1932)
دیوی دیوانی (1931)
دیوانی دلبر (1930)
میری ڈارلنگ (1930)
راج لکشمی (1930)
بھیکرن (1929)
چندرموکھی (1929)
پتی پتنی (1929)
راجپوتانی (1929)
گرہلکشمی (1928)
وشموہنی (1928)
گن سونداری (1927)
سندھ نی سماری (1927)
مادھو کام کنڈالا (1926)
پانچ الہی چھڑیاں (1925)
وملا (1925)
پنچ ڈنڈا (1925)
ٹائپسٹ لڑکی (1925)

مصنف

اکیلی مت جایو (1963) [کہانی تے اسکرین پلے بطور چاندولال جے شاہ]
پاپی (1953) [کہانی ، منظر نامہ تے مکالمے]
اچھوت (1940)
پربھو کا پیارا (1936)
سپاہی کی سجنی (1936)
سپاہنی سجنی (1936)
گن سندری (1934)
ستی ساوتری (1932) [کہانی]

پروڈیوسر

اکیلی میٹ جیو (1963)
اورات تیری یحی کہانی (1954)
دھوبی ڈاکٹر (1954)
بہادر (1953)
فٹ پاتھ (1953)
پاپی (1953)
ہملوگ (1951)
جوگن (1950) (غیر معتبر)
مدھوبالا (1950)
نیلی (1950)
بھول بھولیا (1949)
گریبی (1949)
نظارے (1949)
بیچھے بالم (1948)
جئے ہنومان (1948)
مٹی کے خلون (1948)
پردیسی مہمان (1948)
بیلا (1947)
چھین لی آزادی (1947)
دنیا ایک سرائے (1947)
کام ہمارہ (1947)
لکھن میں ایک (1947)
پیا گھر آجا (1947)
وو زمانہ (1947)
دھرتی (1946)
پھولواڑی (1946)
راجپوتانی (1946)
چاند چکوری (1945)
مورتی (1945)
پربھوکا گھر (1945)
بھنورا (1944)
کارواں (1944)
ممتاز محل (1944)
پگلی دنیا (1944)
شہنشاہ بابر (1944)
اندھیرا (1943)
بنساری (1943)
گوری (1943)
نرس (1943)
شنکر پاروتی (1943)
تانسن (1943)
وشکنیا (1943)
ارمان (1942)
بھکت سورداس (1942)
چاندنی (1942)
دھیرج (1942)
دکھ سکھ (1942)
فریاد (1942)
اقرار (1942)
مہمان (1942)
طوفان میل کی واپسی (1942)
ڈھنڈورا (1941)
پردیسی (1941)
سسرال (1941)
شادی (1941)
عمید (1941)
آج کا ہندوستان (1940)
اچھوت (1940)
دیوالی (1940)
ہولی (1940)
مسافر (1940)
پاگل (1940)
ادھوری کہانی (1939)
نادی کنارے (1939)
سنت تلسی داس (1939)
ٹھوکر (1939)
بازیگر (1938)
بان کی چڈیا (1938)
بلی (1938)
گورکھ آیا (1938)
پرتھوی پوترا (1938)
پروفیسر ومن ایم ایس سی (1938)
رکشا والا (1938)
سیکرٹری (1938)
دل فروشی (1937)
مٹی کا پوٹلا (1937)
پردیسی پنکی (1937)
شما پروانہ (1937)
شرافی لوٹ (1937)
طوفانی ٹولی (1937)
زمین کا چاند (1937)
چالک چور (1936)
دل کا ڈاکو (1936)
جوالامخی (1936)
لہری لالہ (1936)
متلبی دنیا (1936)
پربھو کا پیارا (1936)
راج رامانی (1936)
رنگیلا راجہ (1936)
سپاہی کی سجنی (1936)
بیرسٹر کی بیوی (1935)
کالج گرل (1935)
دیش داسی (1935)
کمتی انسو (1935)
نور وطن (1935)
رات کی رانی (1935)
گن سندری (1934)
کشمیرا (1934)
نادیرہ (1934)
سیتامگر (1934)
طوفان میل (1934)
طوفانی ترونی (1934)
ویر بابروواہن (1934)
بھولا شکار (1933)
بھول بھولیا (1933)
کرشنا سوڈاما (1933)
مس 1933 (1933)
پردیسی پریتم (1933)
لال سوار (1932)
سپاہسلر (1932)
کیپٹن (1932)
بمبئی دی پراسرار (1931)
بگلس آف وار (1931)
صحرا ڈیمسل (1931)
محبت کے ڈھول (1931)
حورِ روشن (1931)
محبت کے پرندے (1931)
دودھ نوکرانی (1931)
پینٹ فرشتہ (1931)
پرنس دلکش (1931)
گناہ کرنے والی روحیں (1931)
بغداد کا سائرن (1931)
چاقو (1931)
محبوب بدمعاش (1930)
ہوا میں قلعے (1930)
الہی جہیز (1930)
ہندوستان کی عظمت (1930)
جوان مرد (1930)
محبت کا زاویہ (1930)
جادو شعلہ (1930)
میری ڈارلنگ (1930)
سورتھ کا قانون (1930)
محب وطن (1930)
رانک دیوی (1930) رانکا دیوی لیجنڈ اُتے مبنی اے ۔
رادھا کے رومانس (1930)
شیرنی (1930)
جنگلی پھول (1930)

حوالے

باہرلے جوڑ

• انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس (IMDb) اُتے چندولال شاہ
• گومولو پروفائل Archived 2018-01-25 at the وے بیک مشین