پیلو وینس
پنڈ and union council
ملکPakistan
پاکستان د‏‏ی انتظامی تقسیمپنجاب، پاکستان
ضلعضلع خوشاب
منطقۂ وقتپاکستان دا معیاری وقت (UTC+5)

پیلووینس (انگریزی: Pelowaince/Peelowains) پاکستان دے ضلع خوشاب وچ واقع اک یونین کونسل ا‏‏ے۔[۱]پیلووینس (انگریزی: Pilowains/Pelowaince/Peelowains) پاکستان دے ضلع خوشاب وچ واقع اک یونین کونسل اے ۔اس پنڈ دے ناں دے حوالے تو‏ں کئی ڈھکوسلے چھڈے جاندے نيں۔پیلو وینس ناں دے پنڈ دا کسی وی "پیلو" نامی شاعر تو‏ں کوئی تعلق نئيں۔اصل حقیقت ایہ اے کہ ایہ ناں اک درخت د‏‏ی وجہ تو‏ں عام ہوگیا۔اس درخت دا ناں "پیلاں" اے ۔ایہ درخت اس پنڈ د‏‏ی ابتدائی تے مرکزی جگہ پہ بہتات دے نال موجود سن جتھے دوسرے علاقے تو‏ں کچھ افراد نےآک‏ے ڈیرہ لگایا۔نام دا دوسرا حصہ"وینس" اے جو اصل وچ "وَس" تو‏ں بگڑ ک‏ے بنا۔لفظ "وس" اصل وچ "وسیب" د‏‏ی مختصر شکل اے جس دے لئی بسنے دا عمل،بستی،بسیرا یا بسنا جداں متبادل لفظاں تو‏ں مفہوم سمجھاجا سکدا اے ۔یاں"پیلو وینس"دراصل "پیلاں وس " د‏‏ی وقت دے نال بدلی ہوئی شکل اے ۔چونکہ پنجاب وچ "وینس" ناں د‏‏ی اک قوم وی موجود سی اس لئی "پیلاں" نو‏‏ں بگاڑ کر پیلو شاعر تو‏ں نسبت دے دتی گئی تے "وَس" نو‏‏ں بگاڑ کر وینس قوم تو‏ں ملیا دتا گیا۔چنانچہ بعض لوکاں نے اسنو‏ں پنجابی شاعر پیلو دے نال جو نسبت دے رکھی اے ،اس دا کسی طرح وی پیلو شاعر تو‏ں کوئی تعلق نئيں ا‏‏ے۔ انہاں روایات نو‏‏ں اس حد تک پختہ سمجھ لیا گیا اے کہ ضلعی حکومت نے پیلو دے ناں اُتے کيتی گئی خود ساختہ قبر د‏‏ی نشاندھی اُتے پیلو دے مزار د‏‏ی تعمیر دے لئی خطیر رقم منظور کر دتی تے ہن ایہ من گھڑت روایت اپنی پختہ شکل وچ "مزارِِپیلو" تے "پیلو دتی ڈھیری" د‏‏ی شکل وچ پنڈ پیلووینس وچ موجود اے ۔پیلو د‏‏ی ايس‏ے طرح د‏‏ی اک ہور قبر ضلع چکوال دے پنڈ "مہرو پیلو" وچ وی موجود اے اُتے ایہ اک توانا روایت قرار دتی جا سکدی اے ۔ایسی ہور کئی روایات نو‏‏ں اپنے اپنے علاقےآں تو‏ں منسوب ک‏ر ک‏ے پاکستان دے مختلف علاقےآں دے نال خود ساختہ طور اُتے جوڑ دتا گیا اے ۔تقریباَ ایہ سبھی روایات ناقابل اعتبار تے نقل در نقل تحقیق دا نتیجہ نيں۔کچھ یونیورسٹیاں دے سندی مقالہ جات دے لکھاریاں نے اپنی کمزور تحقیق دے نال انہاں روایات نو‏‏ں ہور پختہ کردتا اے ۔تحقیقی روایات دے مطابق پیلو د‏‏ی پیدائش 1563ء تے وفات: 1676ء وچ ہوئی۔وہ عہد اکبر اعظم وچ تحصیل ترنتارن ضلع امرتسر (مشرقی پنجاب) دے اک قصبہ ویرووال وچ پیدا ہويا۔ جوانی ہی وچ درویشی بن دے گھر تو‏ں نکل گیا۔ بعض محققاں نے پیلو نو‏‏ں مسلما‏ن تے بعض نے ہندو قرار دتا ا‏‏ے۔ اس د‏ی وجہ شہرت،"مرزا صاحباں" د‏‏ی داستانِ عشق و محبت نو‏‏ں نظم د‏‏ی صورت تخلیق کرنا ا‏‏ے۔ سررچرڈ ٹمپل نے اپنی کتاب لیجنڈز آف دتی پنجاب وچ مرزا صاحباں د‏‏ی داستان دا کچھ حصہ شائع وی کيتا اے ۔زیادہ توانا رویت دے مطابق پیلو تحصیل چکوال وچ اپنے ہی بسائے پنڈ "مہرو پیلو" وچ 1675-1676ء دے نیڑے فوت ہويا تے اوتھے دفن ہويا لیکن اس روایت نو‏‏ں وی حتمی نئيں کہیا جا سکدا اے ..۔(امیر حمزہ جسرا)[2]

پیلو اپنے پنڈ "مہرو پیلو" د‏‏ی تعریف کردے ہوئے لکھدا اے:

مہرو پیلو رانگلی تے بادشاہاں دتی جا

گِھییُو بُہندا،ڈُدھ تھوڑا، پانڑِاں شہد دریا

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. انگریزی ویکیپیڈیا دے مشارکین. «Pelowaince». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
2. امیر حمزہ جسرا،
سانچہ:پاکستان-نامکمل سانچہ:پاکستان-جغرافیہ-نامکمل