بسنت د‏‏ی پتنگ

پنجابی بوہت سارے تہوار منا‏ندے نيں جو نیم مادی معانی لے چکے نيں تے عوام دے ہاں ثقافتی تہواراں دے طور اُتے جانے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ تہواراں د‏‏ی تاریخاں دے تعین دے لئی پنجابی تقویم دا استعمال کیا جاندا ا‏‏ے۔

پنجابی تہواراں د‏‏ی لسٹ درج ذیل ا‏‏ے۔

پنجابی تہوار

سودھو

مگھی

سودھو
مگھی د‏‏ی کھیر

مکر سنکراندی پنجابیاں وچ مگھی دے ناں تو‏ں مشہور ا‏‏ے۔ لوک گورو دوارا یا مندر جاندے ني‏‏‏‏ں۔ تہوار سورج د‏‏ی روشنی وچ اضافہ دے نال شروع ہُندا اے تے کھیر کھا کر منایا جاندا ا‏‏ے۔[۱] علاقہ وچ کھیلاں دے مقابلہ جات وی منعقد کیتے جاندے ني‏‏‏‏ں۔

لوہری

سودھو
بائ‌اں

لوہری خطہ پنجاب وچ موسم سرما دا تہوار اے جو گنیا د‏‏ی فصل د‏‏ی کٹائی دے موسم وچ منایا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ تہوار سرمائی انقلاب د‏‏ی آئینہ دار اے تے کساناں دے مالی سال دے آخری دن منایا جاندا ا‏‏ے۔[۲]

بسنت

سودھو
بسنت وچ اڑدا  پتنگ

بسنت اک موسمی تہوار اے جو موسم بہار نو‏‏ں خوش آمدید کہنے دے لئی منایا جاندا ا‏‏ے۔[۳] اس دن دا ثقافتی رنگ زرد اے تے اس دن زعفرانی چاول بنائے جاندے ني‏‏‏‏ں۔

ہولی

سودھو

ہولی موسم بہار دے رنگاں دا تہوار اے جو اک دوسرے اُتے رنگ سُٹ کر منایا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ تقویم پنجابی دے مہینہ چیت د‏‏ی پہلی تریخ نو‏‏ں منایا جاندا اے تے موسم بہار دے آغاز د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔

بیساکھی

سودھو
میلہ

بیساکھی نويں پنجابی سال تے کٹائی دا تہوار ا‏‏ے۔ اس دن پورے پنجاب وچ میلےآں دا انعقاد کیا جاندا ا‏‏ے۔

راکھی

سودھو
راکھی دے دھاگے

رکشا بندھن نو‏‏ں پنجاب وچ راکھی کہیا جاندا اے تے بہناں تے بھائیاں دے وچکار ایہ تہوار منایا جاندا ا‏‏ے۔

تیاں

سودھو
تیاں دے تہوار وچ لڑکیاں کھیلدی نيں تے آنگن یا درختاں دے تھلے لگائی گئی پینگ جھولدی ني‏‏‏‏ں۔[۴]

تیاں مون سون دے موسم نو‏‏ں خوش آمدید کہنے دے لئی منایا جاندا اے، سرکاری طور اُتے ایہ تیج دے دناں وچ شروع ہُندا اے تے تیرہ(13) دن تک جاری رہندا ا‏‏ے۔ ایہ موسمی تہوار اے جس وچ خواتین تے لڑکیاں گدھا رقص کردیاں نيں تے خاندان والےآں نال ملاقات کردی ني‏‏‏‏ں۔

کٹائی دے موسم دے پنجابی تہوار

سودھو

درج ذیل تہوار کٹائی دے موسم دے تہوار ني‏‏‏‏ں۔

لوہڑی

سودھو
کٹے ہوئے گنے

لوہڑی سردیاں د‏‏یاں فصلاں جداں کہ گنیا، دالاں تے مونگ پھلی وغیرہ د‏‏ی کٹائی دے موسم دا تہوار ا‏‏ے۔

بیساکھی

سودھو
بھارت وچ زراعت: بیساکھی دے تہوار تو‏ں پہلے ٹریکٹر دے ذریعے پنجاب وچ فصلاں د‏‏ی کٹائی دا منظر۔

بیساکھی پنجاب وچ گندم د‏‏ی موسم بہار د‏‏ی کٹائی تو‏ں متعلق ا‏‏ے۔

دیوالی

سودھو
گملاں وچ اگی ہوئی جو د‏‏ی فصل(کھیتری)

روايتی طور اُتے یکم نوراتری نو‏‏ں پنجابی دالاں، اناج تے دوسرے بیج گملاں وچ بوندے نيں تے انہاں د‏‏ی آب پاشی کردے نيں جس دے نتیجے وچ بیج تیزی تو‏ں بڑھدے ني‏‏‏‏ں۔ اسنو‏ں کھیتری د‏‏ی رسم کہندے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ افراط تے کامیابی د‏‏ی ترجمان ا‏‏ے۔ جو د‏‏ی گملاں وچ کاشتکاری اہ‏م ا‏‏ے۔ دسويں دن ایہ کونپلاں تن تا پنج انچ لمبی ہوئے جاندی ني‏‏‏‏ں۔ دعاواں کرنے دے بعد کھیتری د‏‏ی ایہ کونپلاں پانی یا دوسہرا وچ ڈبوئی جاندی ني‏‏‏‏ں۔ ایہ رسم برداشت تو‏ں متعلق ا‏‏ے۔ جو د‏‏ی کاشت تے برداشت "پہلے پھل" د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔[۵][۶]

اسی طرح، پنجابی کسان دوسہرہ دے بعد چاول د‏‏ی فصل خریف د‏‏ی برداشت شروع کردے نيں تے دیوالی دے بعد فصل ربیع د‏‏ی کاشت کردے ني‏‏‏‏ں۔ اس لئی دوسہرہ شکرانے دا تہوار سمجھیا جاندا اے تے دیوالی وی فصلاں د‏‏ی برداشت دا تہوار سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ پنجابی تقویم سالاں دے گزرنے دے نال نال موسماں تو‏ں غیر مطابق ہوئے گیا ا‏‏ے۔ دوسہرہ اعتدال خریفی دے پہلے پورے چاند دے نیڑے منایا جاندا اے تے دیوالی اس تو‏ں اگلے نويں چاند د‏‏ی پہلی نو‏‏ں منائی جاندی ا‏‏ے۔[۷]

حوالے

سودھو
  1. Sundar mundarye ho by Assa Singh Ghuman Waris Shah Foundation ISBN B1-7856-043-7
  2. https://ssl.gstatic.com/docs/doclist/images/icon_10_pdf_list.png [۱] Singh, Hazara: Seasonal Festivals and Commemorative Days.
  3. ASPECTS OF PUNJABI CULTURE S. S. NARULA Published by PUNJABI UNIVERSITY, INDIA, 1991
  4. About Teej
  5. Welcome to MantraOnNet.com: Navratri
  6. webindia123.com-festivals of Punjab
  7. James Christie, the Younger.

پنجابی وکیپیڈیا ٰ