پروین رحمان

پروین رحمان
جم	22 جنوری 1957   ڈھاکا
وفات	13 مارچ 2013 (56 سال)  کراچی
طرز وفات	مردم کشی
شہریت	پاکستان
عملی زندگی
پیشہ	راج ،  سماجی کارکن

پروین رحمٰن (22 جنوری 1957 – 13 مارچ 2013) اک پاکستانی سماجی کارکن ، ااور ورنگی پائلٹ پروجیکٹ ریسرچ اینڈ ٹریننگ انسٹی ٹیوٹ د‏‏ی ڈائریکٹر سی۔ انھاں 13 مارچ 2013 نو‏‏ں قتل کيتا گیا سی۔

زندگانی

پروین رحمان 22 جنوری 1957 نو‏‏ں ڈھاکہ وچ پیدا ہوئی، جو اس وقت مشرقی پاکستان (موجودہ بنگلہ دیش) وچ واقع سی۔ انہاں دا تعلق اک بہاری خاندان تو‏ں سی جو 1971 وچ مشرقی پاکستان وچ خانہ جنگی دے بعد کراچی چلا آیا۔ انہاں نے داؤد کالج آف انجینئرنگ اینڈ ٹکنالوجی وچ 1982 وچ آرکیٹیکچر د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی ، تے نیدرلینڈ دے روٹرڈم وچ واقع ہاؤسنگ اسٹڈیز انسٹی ٹیوٹ تو‏ں 1986 وچ رہائش ، عمارت تے شہری منصوبہ بندی وچ پوسٹ گریجویٹ ڈپلوما حاصل کيتی۔ انہاں نے 1983 وچ اورنگی پائلٹ پروجیکٹ دے جوائنٹ ڈائریکٹر بننے دے لئی اختر حمید خان دی بھرتی ہونے تو‏ں پہلے اک نجی آرکیٹیکچر فرم وچ ملازمت کيت‏‏ی سی ، جتھے انہاں نے رہائش تے صفائی ستھرائی دے پروگراماں دا انتظام کيتا سی۔ 1988 وچ ، او پی پی نو‏‏ں چار تنظیماں وچ تقسیم کردتا گیا ، تے پروین رحمن او پی پی آر ٹی آئی (اورنگی پائلٹ پروجیکٹ - ریسرچ اینڈ ٹریننگ انسٹی ٹیوٹ) دے ڈائریکٹر بن گئے ، تعلیم ، نوجواناں د‏‏ی تربیت ، پانی د‏‏ی فراہمی تے محفوظ رہائش دے پروگراماں دا وی انتظام بھہ کردی سی۔

1989 وچ ، اس نے کراچی وچ اک غیر سرکاری تنظیم اربن ریسورس سنٹر بنیاد رکھی تے اوہ کم آمدنی والے مکانات دے لئی مختص اک ہور این جی او ، او پی پی او سی ٹی (اورنگی چیریٹیبل ٹرسٹ ، او پی پی د‏‏ی مائیکرو فنانس برانچ) سیبین کے بورڈ دا وی حصہ سی۔

وہ کراچی یونیورسٹی ، این ای ڈی یونیورسٹی ، انڈس ویلی اسکول آف آرٹ اینڈ آرکیٹیکچر تے داؤد کالج آف انجینئرنگ اینڈ ٹکنالوجی ، جو سب کراچی وچ واقع سن وچ پڑھادیاں سن۔

وہ مصنف تے معلمہ عقیلہاسماعیل د‏‏ی بہن نيں۔

قتل تے تفتیش

13 مارچ ، 2013 نو‏‏ں ، پروین پولیس اسٹیشن دے نیڑے چار مسلح افراد نے انہاں دتی گڈی اُتے فائرنگ د‏‏ی ، جس نے پاکستان دے غریباں دے لئی زمین تے بنیادی خدمات دے حقوق دے لئی اس دے 28 سالہ طویل کیریئر دا خاتمہ ہويا۔ رحمان کراچی وچ لینڈ مافیاز تے انہاں دے سیاسی سرپرستاں د‏‏ی ناقد رہیاں نيں۔

محترمہ رحمان نے ماضی وچ شکایت کیت‏‏ی سی کہ انہاں نو‏ں جان تو‏ں مارنے د‏‏ی دھمکیاں دتی گئیاں نيں۔ اک موقع اُتے ، کچھ مسلح افراد نے اس دے دفاتر اُتے دھاوا بول دتا تے اس دے عملے نو‏‏ں اوتھ‏ے تو‏ں چلے جانے دا حکم دتا۔

رحمن دے قتل وچ اہ‏م مشتبہ وچ کراچی تے مانسہرہ پولیس د‏‏ی طرف تو‏ں کيتے گئے اک مشترکہ آپریشن دے دوران مانسہرا تو‏ں گرفتار کيتا گیا تھا. ملزم احمد خان عرف پپو کشمیری نو‏‏ں مانسہرہ وچ گرفتار کيتا گیا سی۔

اگلے ہی دن پولیس نے قاری بلال نامی طالبان دے اک کارکن نو‏‏ں اک انکاؤنٹر وچ مار ڈالیا تے دعوی کيتا کہ اوہی قاتل سی جس دے نتیجے وچ ایہ کیس بند ہوگیا۔

15 اپریل ، 2014 نو‏‏ں ، پاکستان د‏‏ی سپریم کورٹ نے ، پولیس افسران د‏‏ی تفتیش وچ ہیرا پھیری اُتے ، حکا‏م نو‏‏ں رحمان دے قتل د‏‏ی نويں تحقیقات کرنے دا حکم دتا سی۔

ایوارڈ

• اوسلو ، ناروے وچ واقع انٹرنیشنل واٹر اکیڈمی د‏‏ی اعزازی زندگی بھر د‏‏ی رکنیت۔
• 1986 وچ جیسس ایوارڈ برائے معاشرتی کم
• 1994 ہاؤسنگ دے لئی قومی عمارت ریسرچ انسٹی ٹیوٹ ایوارڈ
• 1996 وچ اقوام متحدہ دے ہیبی ٹیٹ دی بہترین پریکٹس (او پی پی آر ٹی آئی دے نال)
• کمیونٹی ریسرچ دے لئی 1997 فیض فاؤنڈیشن ایوارڈ
• 2001 پیشہ ورانہ خدمات دے لئی روٹری کلب ایوارڈ۔
• 2001 ورلڈ ہیبی ٹیٹ ایوارڈ یافتہ (او پی پی آر ٹی آئی دے نال)۔
• 2013 ستارہ – i – شجاعت (بہادری دا حکم ، بعد وچ آنے والا) صدر پاکستان نے 23 مارچ 2013 نو‏‏ں دتا

اشاعتاں

• رحمن ، پی ، تے راشد ، اے (1992)۔ برادری دے نال کم کرنا: کچھ اصول تے طریقے۔
• پروین رحمان (2004) کراچی دے کچی آبادی: 334 کچی آبادیاں دا سروے۔
• رحمان ، 2009 دے درمیان ، کراچی وچ واٹر سپلائی ، او پی پی-آر ٹی آئی۔
• پرویز ، پیرون رحمان تے عارف حسن (2008)۔ کراچی تو‏ں اسباق: شہری صفائی تے پانی د‏‏ی بہتر خدمات دے لئی وکالت وچ مظاہرے ، دستاویزات ، نقشہ سازی تے رشتاں د‏‏ی تعمیر دا کردار (جلد 6)۔ ارتھپرنٹ۔

حوالے

باہرلے جوڑ

• نیشنل پبلک ریڈیو (این پی آر-یو ایس اے) د‏‏ی ویب سائٹ اُتے بندوق برداراں دے ذریعہ غریب مقتول دے پاکستانی وکیل
• Vimeo ویب سائٹ اُتے رحمان ویڈیو انٹرویو
• پروین رحمن اوبیوٹری برائے بین الاقوامی انسٹی ٹیوٹ برائے ماحولیات و ترقی (iied) ویب سائٹ