پروین اعتصامی
پروین اعتصامی | |
---|---|
جم | 16 مارچ 1907 [۱] |
وفات | 5 اپریل 1941 (34 سال)[۱] |
شہریت | ایران |
عملی زندگی | |
پیشہ | شاعر ، ادیب ، مہتمم کتب خانہ ، لکھاری |
پیشہ ورانہ زبان | فارسی |
شعبۂ عمل | شاعری |
باب ادب | |
ترمیم |
پروین اعتصامی بروز ہفتہ یکم صفر المظفر 1325ھ مطابق 16 مارچ 1907ء نوں شہر تبریز وچ پیدا ہوئیاں۔ ماہر لسانیات علی اکبر دہخدا دے مطابق پروین اعتصامی دا اصل ناں " رخشندہ " سی ۔
والدین و حیات
سودھوپروین دے والد اعتصام الملک مرزا یوسف اعتصامی سن [۲] پروین دے داد مرزا ابراہیم خان مصطفوی اعتصام الملک سن جو شہر آشتیان صوبہ مرکزی توں ہجرت کرکے تبریز آ گئے سن ۔ بعد وچ شہنشاہ نصیر الدین شاہ قاچار دے حکم اُتے اُنئيں وزارت خزانہ در صوبہ آذربائیجان وچ مقرر کیتا گیا۔ پروین دے چار بھائی سن ۔ پروین دی والدہ دا 1973ء وچ اِنتقال ہويا۔[۳]
تعلیم دا حصول
سودھوبعد وچ ایہ خاندان تبریز توں تہران چلا آیا تے ایتھے پروین نے ابتدائی تعلیم حاصل کيتی۔ تہران وچ پروین نے امریکن گرلز کالج وچ تحصیل علم کیتا۔ 1924ء وچ اِیران بیتھل اسکول توں گریجویشن کیتا۔
1926ء توں 1941ء تک دے حالات
سودھو1926ء وچ پروین نوں اِیران دے شاہی دربار توں مستقبل دی ملکہ دی اتالیق دے عہدے دی پیشکش کیتی گئی مگر پروین نے اِنکار کر دتا۔ 1934ء وچ پروین دی شادی ہوئی تے اوہ کرمان شاہ منتقل ہوگئياں۔ مگر ایہ شادی صرف دس ہفتےآں تک رہ سکی تے اوہ واپس تہران آگئياں۔ 1938ء-1939ء وچ اوہ کافی مہینے اک لائبریری " دانش گاہِ سرائے عالی " وچ ملازمت کردی رہیاں جو اَب تہران دی تربیت معلم یونیورسٹی کہلاندی اے۔ 1938ء وچ پروین دے والد مرزا یوسف اعتصامی آشتیانی دا اِنتقال ہويا جدوں پروین دی عمر 31 سال سی۔
پروین اعتصامی بحیثیتِ شاعرہ
سودھوپورین ست یا اٹھ سال کيتیاں سن جدوں اُنہاں دا شاعری وچ ذوق نمایاں ہونے لگیا سی ۔ اُنہاں دے والد نے اُنہاں دا ایہ ذوق دیکھدے ہوئے حوصلہ افزائی کيتی۔ 1921ء-1922ء وچ اُنہاں دی پہلی اک شعری نظم اک رسالہ بہار وچ چھپی۔ 1935ء وچ پروین دا شعری مجموعےآں اُتے مبنی دِیوان شائع ہويا جس وچ 156 نظماں سن۔ اِس دیوان دے لئی اک تقریظ مشہور فارسی شاعر محمد تقی بہار نے وی لکھی۔
1941ء وچ پروین دے اِس دِیوان دا دوسرا ایڈیشن اُنہاں دے بھائی مرزا ابو الفتح اعتصامی نے پروین دی وفات دے بعد شائع کیتا۔ ایہ ایڈیشن سابقہ دے مقابلے وچ ضخیم سی، اِس وچ 209 مختلف شعری مرکبات جنہاں وچ قصیدہ، غزل، قطع تے رباعیاں شامل سن تے کل اشعار دی تعداد 5606 سی۔
اپنی مختصر سی حیات وچ پروین وڈے شاعر دے مدِ مقابل آ گئی سن۔ اُنہاں دی شاعری وچ فارسی دے کلاسیکی دور دی جھلک واضح دکھادی دیندی اے۔ اُنہاں دے شعری مجموعےآں وچ 42 قصیدے تے قطع ایداں دے نيں جنہاں دا کوئی عنوان منتخب نئيں کیتا گیا۔ ایہ قدیم فارسی شاعر سنائی تے ناصر خسرو دی مطابقت رکھدے نيں۔ بعض دوسرے قصیدے فطرت، حالات زندگی نوں نمایاں کردے نيں۔ پروین دے دِیوان وچ کچھ غزلاں عشیقہ زندگی دے متعلق وی نيں جو اُنہاں دے رومان پسند ہونے دی نشان دہی کردی نيں۔
پروین دے دِیوان وچ مناظرے دی شاعری زیادہ مفصل انداز وچ پائی جاندی اے۔ مناظرے دے انداز وچ کل 65 نظماں موجود نيں۔
وفات
سودھوپروین اعتصامی دا اِنتقال 34 سال دی عمر وچ بروز ہفتہ 8 ربیع الاول 1360ھ مطابق 5 اپریل 1941ء نوں شہر قم، ایران وچ ہويا۔ پروین نوں قم وچ اُنہاں دے والد دے نیڑے دفن کیتا گیا۔
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6vh7z00 — subject named as: Parvin E'tesami — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ Heshmat Moayyad. "Etesami, Mirza Yusuf Khan Ashtiani, Etesam-al-Molk"۔ Encyclopedia Iranica. Retrieved اپریل 4, 2010
- ↑ Encyclopedia Iranica, "Etesami, Mirza Yusuf Khan Ashtiani, Etesam al-Molk"، Heshmat Moayyad