پرنسپل ستبیر سنگھ
 | |
|---|---|
| جم | 1 مارچ 1932 جہلم پنجاب، پاکستان |
| موت | ۱۸ اگست ۱,۹۹۴ (عمر 62 سال) پٹیالہ |
| کم کِتہ | ٹیچنگ |
| بولی | پنجابی |
| قومیت | بھارت |
| نسل | پنجابی |
| وڈے کم | ساڈا اتہاس-2"، "کہانی پرانے ایؤ سنی"، "بلیؤ چراغ"، قدرتی نور، "گر بھاری"، "اشٹم بلبیرا" وغیرہ |
مڈھلا جیون
سودھوآپ جی دے پیؤ ہرنام سنگھ اتے ماں رنجیت کور دوویں ہی مذہبی رچیاں والے سن، جس کرکے اوہناں دا کافی اثر آپ اپر پیا۔ اپنی سکھیا حصول دے مڈھلے دناں وچ ہی آپ نے سکھ سٹوڈینٹس فیڈریشن وچ سرگرمی نال حصہ لینا شروع کر دتا اتے اس جتھیبندی دا آپ 1953 ای۔ وچ پردھان وی رہے۔ سکھ اتہاس وچ آپ جی دی خاص دلچسپی سی اتے ایم۔ اے۔ (اتہاس) کرن مگروں آپ لائل پور؉ خالصہ کالج، جالندھر وچ اتہاس دے لکچرار دے طور اُتے نامزد ہو گئے۔[۱]
پرمکھ کم
سودھو4 جولائی، 1955 نوں آپ نے مورچے لئی گرفتاری دتی اتے فروزپور سینٹرل جیل وچ تن مہینے قید کٹی۔ سن 1960–1961 دے مورچے وچ وی آپ نے خاص حصہ پایا۔ آپ نے گرو نانک کالج، یمنانگر؉ اتے پھر گرمتِ کالج، پٹیالہ وکھے پرنسپل دی سیوا نبھاہی، مگروں گرو نانک انسٹیچیوٹ، پٹیالہ وکھے ڈائریکٹر وی رہے۔ اتھے آپ نے سکھ دھرم نوں اجوکے حوالہ وچ سمجھ کے مشنری بناؤن دا کم آرنبھیا سی۔ کجھ سماں آپ نے خالصہ کالج، کرنال وکھے وی پرنسپل تے طور تے سیوا کیتی۔ پرں۔ ستبیر سنگھ لگبھگ دس سال شرومنی گردوارہ پربندھک کمیٹی دا ممبر اتے اس دی کم کارنی دا ممبر رہے۔ آپ نے اتہاس لکھن لئی اتشاہ دین ہت ہر سال اک اتہاسکار نوں اعزازی کرن دی پرت چلائی۔ اس ویلے آپ دا سبھ توں اہم کم مرکزی سکھ عجائب گھر دا قیام کرنا سی۔ اس عجائب گھر دی سکیم اس دی سوجھ-بوجھ دی لکھائک سن۔ آپ نے سکھ اتہاس متعلق شتابدیاں مناؤن وچ وی وڈملاّ حصہ پایا۔ آپ دیاں تریخی کتاباں عام لکھاریاں دیاں کتاباں وانگ خشک نہیں۔ لکھن ویلے آپ اپنے پاتراں نال اکمک ہو جاندے سی اتے پاٹھکاں نال وی سانجھ پا لیندے سن۔ آپ دیاں دو کتاباں دا ناں ‘ساڈا اتہاس’ اے اتے اتہاس دے نال نال آپ نے گربانی بارے کئی وچارمئی کتاباں دی رچنا وی کیتی۔[۲]
اعزاز
سودھوبولی ڈیپارٹمنٹ ولوں آپ نوں پنجابی زریعہ ولوں اتہاس دیاں کتاباں لکھن دے یوگدان نوں مکھ رکھدیاں سن 1991 ای۔ وچ ‘شرومنی پنجابی لیکھک’ وجوں اعزازی کیتا گیا۔[۳]
الیکھیوگ کم
سودھوپرنسپل صاحب نے تاں 70 توں ودھ کتاباں لکھیاں ہن پر تھلے کجھ کُ پرمکھ کتاباں دی لسٹ دتے مطابق اے:
1. بلیؤ چراغ(جیونی گرو نانک صاحب جی)
2. قدرتی نور ( جیونی گرو انگد صاحب جی)
3. پربت میرانُ(جیونی گرو امرداس صاحب جی)
4. پوری ہوئی کراماتِ(جیونی گرو رام داس صاحب جی)
5. پرتکھھ ہرِ (جیونی گرو ارجن صاحب جی)
6. گر بھاری (جیونی گرو ہرگوبند صاحب جی)
7. نربھؤ نرویرُ(جیونی گرو ہرِ رائِ صاحب جی)
8. اشٹم بلبیرا(جیونی گرو ہرِ کرشن صاحب جی)
9. اتِ جنِ کری(جیونی گرو تیغ بہادر صاحب جی10. پرکھ بھگونت(جیونی گرو گوبند سنگھ صاحب جی)
11. ساڈا اتہاس حصہ -1 (دس پاتشاہیاں)
12. ساڈا اتہاس حصہ -2 (بابا بندہ سنگھ بہادر توں سکھ راج تک )
13. پرانے تریخی جیونیاں(جیہناں بارے اسیں کجھ نہیں جاندے)
14. وغیرہ سکھ تے وغیرہ ساکھیاں(سکھاں متعلق گرو صاحب دے نصیحت
15. درویشی گاکھڑی (درویشاں دیاں جیونیاں)
16. اٹھارویں صدی وچ بیر روایت دا ترقی
17. پورن سچِ بھرے(منو بھانوے نانہہ)
18. بھارت دا برہت اتہاس تن حصےآں وچ(ترجمہ)
19. گرو تیغ بہادر سمرتی گرنتھ(اڈیٹر)
20. اصول تے شتابدیاں
21. انادِ اناہتِ(جپو تے اوہدے پکھ)
22. منِ بسرام(سکھمنی صاحب)
23. بارہ ماہا تنے
24. سری گرو گرنتھ صاحب سار پھلار (چار حصےآں وچ)
25. رچھیا رہت
26. سو سوال
27. رباب توں نگارا
28. خالصے دا واسی
29. شہیدی روایت (سچتر)
30. بابا بڈھا جی(سچتر)
31. جنگاں گرو پاتشاہ دیاں
32. گرو ہرگوبند صاحب (سچتر
33. بابا بندہ سنگھ بہادر(سچتر)
34. نکیاں جنداں وڈے ساکے(سچتر)
35. ساکہ چمکور(سچتر)
36. ارداس(سچتر)
37. مرکزی سکھ عجائب گھر (ایلبم)
38. ادتی گرمتِ سنگیت کانفرنس سمرتی گرنتھ(سہِ اڈیٹر)
39. گرو گوبند سنگھ تن سو سالا جم صدی سووینر( اڈیٹر)
40. توں سانجھا صاحب باپُ ہمارا
41. کہانی پرانے ایوں سنی(دو حصہ)
42. دوارکا نگری کاہے کے مگول(ٹریکٹ
43. جگت جوٹھ تمباکو ن سیوَ(ٹریکٹ)
44. بابا صاحب سنگھ بیدی (ٹریکٹ) وغیرہ ہور بہت ٹریکٹ تے لیکھ[۴]
حوالے
سودھو- ↑ «ستبیر سنگھ پرں۔ - پنجابی پیڈیا». punjabipedia.org. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۷.
- ↑ «ستبیر سنگھ پرں۔ - پنجابی پیڈیا». punjabipedia.org. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۷.
- ↑ «ستبیر سنگھ، پرنسیپل (1932–1994 ای۔) - پنجابی پیڈیا». punjabipedia.org. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۷.
- ↑ رامونوالیا، بلدیپ سنگھ. «پرنسپل ستبیر سنگھ – Sikh Archives Kosh» (به English). دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۷.