پرتگالی مل مارے علاقےآں لئی بھارتی لڑائی

15 اگست دا دن بھارتی اتہاس وچ خاص تھاں رکھدا اے۔ سنّ 1947 دے اسے دن انگریز سامراج خلاف بڑے محکم، لمبے تے لہو ویٹویں جدوجہد پچھوں آزادی حاصل ہوئی سی، انگیرزی جھنڈا یونین جیک لتھّ چکا سی اتے قومی جھنڈا ترنگا پھراٹے مار رہا سی، پر بھارت دی سرکار اگے وراٹ اوکڑاں کھڑھیاں سن۔ دیس دے چھوٹے-چھوٹے ٹکڑیاں گوا، دمن، دیو اتے نگر حویلی اتے اجے وی پورتگالی سامراج پیر پساری بیٹھا سی۔ دیسی ریاستاں دے راجے، حیدرآباد وانگ اپنا وکھرا راج قایم رکھن لئی ترلومچھی ہو راے سن۔ دھناڈھ لوک جگیرداری جاری رکھن دے آہر وچ سن۔ دیس دی فرقو ونڈ نال پنجاب اتے بنگال وچ ہندو-سکھ-مسلمان فساد، جائداد دی ساڑ-پھوک، بہو-بیٹیاں دی بے پتی، آبادی دا تبادلہ، لوکاں دے مڑ وسیبے تے روزگار ورگیاں سمسیاواں ترنت حلّ منگدیاں سن۔

دیس دیاں سبھے سیاسی پارٹیاں اتے عامَ جنتا اس ویلے دی نہرو سرکار توں گوا، دمن، دیو تے نگر حویلی دے پورتگالی علاقیاں نوں آزاد کرواؤن لئی زور پا رہیاں سن۔ کتے ایہہ اطںگح قومانتری معاملہ نہ بن جاوے، نہرو دی کانگرس سرکار، پورتگالی سرکار نال سیاسی پدھر ‘تے نبیڑا کرن توں کنی کترا رہی سی۔ اٹھ سال دی لمبی اڈیک پچھوں سمچے دیس بھگتاں نے ولنٹیئر بھرتی کرنے شروع کیتے تاں جو پر-امن رہندیاں جمہوری جدو-جہد شروعی کیتی جاوے اتے گوا دی سرحد پار کر کے قومی جھنڈا گڈیا جاوے۔ اس کم لئی 15 اگست 1955 دا دن متھیا گیا۔ وکھ-وکھ راجاں توں جتھے مہانراشٹر پجن لگے۔ پنجاب دے جتھے دی اگوائی شہید اعظم-بھگت سنگھ دے ساتھی پنڈت کشوری لال کر رہاے سن۔ کرنیل سنگھ ایسڑو استاد دی نوکری چھڈّ کے جتھے وچ شامل ہو گئے۔

پنڈت کشوری لال اپنے لیکھ وچ لکھدے ہن، “کلیان بمبئی جا رہی گڈی جس نے اگے پونے بیلگاؤں تکّ جانا سی، وچ بھارت دے وکھ-وکھ حصفآں توں جڑے ولنٹیئر اپنی اپنی بولی وچ دیس بھگتی دے گیت گا کے ماحول سرج رہے سن۔ پنجاب دے جتھے دی شان ہی نرالی سی۔ بیلگاؤں توں گوا دی سرحد بادا تکّ ٹرکاں وچ جانا سی، پر مہانراشٹر سرکار نے ٹرکاں ‘تے پابندی لا دتی۔ پنجاب دے جتھے نوں بادا تکّ بسّ دیاں ٹکٹاں مل گئیاں۔ 15 اگست 1955 دا اوہ دن چڑھیا۔ جتھا سرحد ولّ مارچ کرن لگا۔ دیسی-ودیشی صحافی رپورٹ لین لئی جتھے دے سجے کھبے چل رہے سن۔ آگوآں دا ڈر سی کہ گولی چلن دی حالت وچ بھگدڑ نہ مچے۔ سرحد پار کردیاں ہی پورتگالیاں نے گولیباری شروع کر دتی۔ جھنڈے والا جتھا رکیا۔ اوہناں دے پٹّ گولیاں نے چھلنی کر دتے سن۔ لیٹ جان دا حکم ہویا۔ کوئی بھگدڑ نہیں مچی۔ جھنڈے ول ساریاں دیاں اکھاں سن۔ مدھوکر دے زخمی ہون نال جھنڈا ٹیڈھا ہو گیا۔ اک عورت ولنٹیئر لائیناں چیردی ہوئی جھنڈا اچا چکن لئی اگے ودھی۔ دو گولیاں اس دی بانہہ وچیں لنگھ چکیاں سن۔ اس ویر پتری نوں سامبھن لئی چتلے کھڑھا ہو گیا تے دھرتی اتے قومی جھنڈا گڈّ دتا۔