وشنو گنیش پنگلے

وشنو گنیش پنگلے
(ہندی وچ: विष्णु गणेश पिंगले)
جم	سنہ 1888   پونا ،  مہاراشٹر ،  برطانوی ہندستان
وفات	16 نومبر 1915 (26–27 سال)  لہور ،  پنجاب
وجہ وفات	پھانسی
طرز وفات	سزائے موت
شہریت	برطانوی ہندستان
عملی زندگی
مادر علمی	یونیورسٹی آف واشنگٹن
پیشہ	انقلابی
تحریک	بھارت دی آزادی دی تحریک

وشنو گنیش پنگلے (انگریزی: Vishnu Ganesh Pingle، ہندی= विष्णु गणेश पिंगले)، پیدائش: جنوری، 1888ء - وفات: 16 نومبر، 1915ء) ہندوستان دے مشہور انقلابی تے غدر پارٹی دے لیڈر سن جنہاں اُتے 1915ء وچ لاہور سازش کیس مقدمہ چلایا گیا تے انہاں نو‏ں غدر سازش دے جرم وچ کرتار سنگھ سرابھا تے ہور ساتھیاں دے نال لاہور سینٹرل جیل وچ پھانسی دتی گئی۔

حالات زندگی

وشنو گنیش پنگلے جنوری، 1888ء نو‏‏ں موضع تالیپنڈ، ضلع پونہ، مہاراشٹر وچ پیدا ہوئے۔ ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا د‏‏ی یونیورسٹی آف واشنگٹن تو‏ں مکینیکل انجینئری د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔ مشہور زمانہ انقلابی جماعت غدر پارٹی دے ارکان سن ۔ انہاں نے انگریزاں دے خلاف ہندوستانی فوج وچ بغاوت وچ حصہ لیا۔ مختلف فرضی ناواں تو‏ں سارے ہندوستان دا دورہ کيتا، ہندوستانی سپاہیاں نال ملن دے لئی مارچ 1915ء وچ میرٹھ چھاؤنی گئے۔ 23 مارچ 1915ء نو‏‏ں گرفتار کر لئی گئے تے انہاں دے قبضہ تو‏ں پھٹنے والے بم بر آمد ہوئے۔ انہاں اُتے فوجی سپانہاں نو‏‏ں بغاوت اُتے آمداہ کرنے تے برطانوی حکومت دا تختہ الٹنے د‏‏ی سازش دا الزام لگایا گیا، پنگلے سمیت انہاں دے ہور ساتھیاں اُتے ڈیفنس آف انڈیا ایکٹ 1915ء دے تحت مقدمہ چلایا گیا۔ اس مقدمے نو‏‏ں لاہور سازش کیس دے ناں تو‏ں یاد کیتا جاندا ا‏‏ے۔ ستمبر، 1915ء نو‏‏ں مقدمہ دا فیصلہ ہويا جس وچ وشنو گنیش پنگلے، کرتار سنگھ سرابھا، سرونت سنگھ، سیوا سنگھ تے کرپال سنگھ سمیت بوہت سارے ساتھیاں نو‏‏ں پھانسی د‏‏ی سزا سنائی گئی۔ انہاں وچو‏ں 17 انقلابیاں د‏‏ی سزائے موت قید د‏‏ی سزا وچ بدل بدل دتی گئی۔ بالآخر 16 نومبر، 1915ء نو‏‏ں لاہور سینٹرل جیل وچ تختہ دار اُتے لٹکا کر پھانسی دے دتی گئی۔ ایويں اپنے وطن د‏‏ی آزادی د‏‏ی خواہش اپنے دل وچ لئی گنیش وشنو شہید ہوئے گئے۔ آدی ہند دے لئی انہاں د‏‏ی گراں قدر خدمات دے صلے وچ سینٹرل ممبئی وچ واقع اک سڑک دا ناں وشنو گنیش پنگلے دے ناں اُتے رکھیا گیا ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

• غدر پارٹی
• کرتار سنگھ سرابھا
• پنڈت کانشی رام
• لالہ ہردیال

حوالے