ایچ ٹی ایم ایل (HTML)
فائل:Google
توسیع ناں فائلسانچہ:ژ2 .html, .htm
انٹرنیٹ میڈیا دی قسمtext/html
ٹائپ کوڈTEXT
یونیفارم شناخت کنندہ (UTI)public.html
ڈویلپرWorld Wide Web Consortium
فارمیٹ د‏‏ی قسمزبان تدوین
توسیع کردہ ازایس جی ایم ایل
Extended toتوسیعی وراۓ متن بولی تدوین
اسٹینڈرڈW3C HTML 4.01
W3C HTML 3.2

ورائے متن بولی تدوین (HyperText Markup Language) علم کمپیوٹر وچ مستعمل اک غالبِ اول زبان تدوین (Markup Language) د‏‏ی حیثیت رکھدی اے جو شبکہ پہ موجود صفحات جال (Web Pages) د‏‏ی تخلیق تے ہور معلومات نو‏‏ں متصفح جال (Web Browser) اُتے پیش کرنے دے ليے تیار کيتی گئی ا‏‏ے۔ اسنو‏ں اوائل الکلمات دا طریقۂ کار اختیار کردے ہوئے اردو وچ ومزت تے انگریزی وچ HTML دے اختصار تو‏ں ظاہر کيتا جاندا ا‏‏ے۔

ناں وجہ

سودھو
انگریزی بولی وچ Markup دا لفظ اپنی Etymology دے لحاظ تو‏ں تدوین ہی دے مفہوم وچ اخذ کيتا گیا ا‏‏ے۔ شمارندی زمانے تو‏ں پہلے جدو‏ں کسی مصنف د‏‏ی تحریر، اشاعت تو‏ں پہلے درست کرنے دے ليے پیش کيت‏‏ی جاندی سی تاں ماہر اس اُتے اپنے قلم تو‏ں جو نشانات (Marks) لگاندا سی اس تو‏ں ایہ لفظ Markup بنایا گیا اے تے تدوین وی کسی اشاعت تو‏ں پہلے تحریر اُتے نشانات لگیا کر کانٹ چھانٹ کرنے (تحریر نو‏‏ں اک ترتیب (Layout) دینے) نو‏‏ں ہی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اردو ترجمہ کردے وقت، رمز تو‏ں متعلق لفظ اس جگہ استعمال نئيں کيتا جاسکدا کہ ایتھ‏ے html د‏‏ی Coding یا Tags تو‏ں کوئی سروکار نئيں بلکہ ایہ اصل وچ web اُتے پیش کرنے تو‏ں پہلے نظر آنے والی تحریر اُتے لگائے گئے Marks یعنی باالفاظِ شمارندی تصور، Tags د‏‏ی جانب اشارہ کرنے والا مفہوم اے ؛ بعض لفظاں ایداں دے ہُندے نيں کہ جنہاں دا لفظی ترجمہ کرنے د‏‏ی بجائے مفہومی یا Etymological ترجمہ کرنا ہی درست ہُندا ا‏‏ے۔ اج کل شمارندی دنیا وچ Markup نو‏‏ں HTML د‏‏ی Coding دے ليے استعمال کيتا جاسکدا اے تاں فیر اردو وچ وی تدوین نو‏‏ں ايس‏ے قسم د‏‏ی رمزکاری دے ليے استعمال کيتا جانا چاہیے تے ایتھ‏ے اس تدوین دے استعمال تو‏ں کوئی ابہام پیدا ہونے د‏‏ی بجائے فہم وچ آسانی پیدا ہُندی ا‏‏ے۔ اک آن لائن انگریزی لغت وچ Markup د‏‏ی تعریف ایويں بیان ہوئی اے کہ
The addition to a text that is to be printed of coding or instructions for layout and style.[۱]

اُتے د‏‏ی لغتی عبارت دا (قوسین) وچ وضاحت دے نال ترجمہ:

  • ترجمہ: (کسی د‏‏ی تحریر وچ اشاعت تو‏ں پہلے) متن وچ (حذف، املا، کانٹ چھانٹ وغیرہ) دا اشاعت تو‏ں پہلے (قلم) تو‏ں وادھا کرنا یا (متن) دے انداز د‏‏ی ترتیب (مرتب کرنے یعنی تدوین) دے ليے ہدایات دینا۔

اب رہی گل اک ہور مماثل مفہوم Edit د‏‏ی تاں اس دے ليے مدوّن دا لفظ اختیار کيتا جاسکدا اے تے ايس‏ے تو‏ں Editing دے ليے مدونی تے Editor دے ليے اردو وچ مدیر دا لفظ آندا ا‏‏ے۔[۲]

حوالے

سودھو
  1. اک انگریزی لغت آن لائن وچ markup دا بیان Archived 2009-06-24 at the وے بیک مشین
  2. اک اردو لغت وچ مدیر تے مدون دے لفظاں

سانچہ:آیزو معیارات