نیپال وچ جنگلاں دی کٹائی

نیپال وچ جنگلاں دی کٹائی ہمیشہ اکّ گمبھیر مدعا رہا اے، جسدا غریب لوکاں دے جیون اُتے گمبھیر اثر پیندا اے۔ ماضی وچ، نیپال اکّ مکمل جنگل والا دیس سی۔ حالانکہ ہن پینڈو کھیتراں دے وستار دی ضرورت دے نال، پہاڑی لوکاں دے میدانی کھیتراں وچ پرواس، لکڑ لئی علاقائی مقصداں دا ترقی، اتے مقامی نواسیاں دی توانائی دے ضروری سروت وجوں بالن اُتے نربھرتا، دیس دے جنگلاں دے ۳۰٪ توں گھٹ حصے وچ رہندا اے۔ نیپال وچ لگاتار جنگلاں دی کٹائی کارن بہت سارے لوک اتے جیو-جنتو مر رہے ہن۔ نیپال وچ لگبھگ ۷۰ فیصد لوک کھیتی باڑی وچ کم کردے ہن، بھاویں کہ موجودہ پرتیکول موسم وچ کھیتی کرنا مشکل ہووے۔

نیپال دا نقشہ

جنگلاں دی کٹائی دی فیصد

۱۹۹۰ اتے ۲۰۰۰ دے وچکار، نیپال نے متعلق سال اوسطاً ۹۱٬۷۰۰ ہیکٹیئر جنگلاں نوں گوا دتا۔ ایہہ ۱٫۹۰٪ دی اوسط سالانہ جنگلاں دی کٹائی در دے برابر اے۔ حالانکہ، ۲۰۰۰ اتے ۲۰۰۵ دے وچکار، جنگلاں دی کٹائی دی در متعلق سال ۲۸٫۹٪ توں ۱٫۳۵٪ تک گھٹ گئی۔ کل ملا کے، ۱۹۹۰ اتے ۲۰۰۵ دے وچکار، نیپال نے اپنے جنگلاں دا ۲۴٫۵٪، جاں لگبھگ ۱٬۱۸۱٬۰۰۰ ہیکٹیئر گوا دتا۔ ۴۲٬۰۰۰ ہیکٹیئر دا مڈھلا جنگل اس ویلے دوران سی۔ ۱۹۹۰ دے دہاکے دے انت توں بعد پرائمری کور دے جنگلاں دی کٹائی دیاں دراں وچ ۱۰٫۷٪ دی کمی آئی اے۔ ۱۹۹۰–۲۰۰۵ دے وقفہ لئی نواس پرورتن دی کل در (جنگل کھیتر وچ تبدیلی اتے وڈلینڈ کھیتر گھٹاؤ خالص پودے لگاؤن دے وستار وجوں متاثر) نوں ماپدے ہوئے، نیپال نے اپنے جنگل اتے جنگلی نواس تھاں دا ۷٫۹٪ گوا دتا۔

لکڑ دی سمگلنگ

نیپال دے کئی جنگلاں وچ لکڑ دی غیر قانونی عمل دا شکار ہو چکا اے۔ لکڑ دے ایہہ کم غیر قانونی ڈھنگ نال لکڑ دی بھارت وچ سمگلنگ کردے ہن۔ سوتراں دا کہنا اے کہ ایہہ سمگلنگ مکھ مارگاں اتے پچھلیاں دوویں سڑکاں اُتے ہو رہی اے۔ نیپال دے جنگلات پرحکمرانی نے نیپال دے جنگلاں توں لکڑاں نال بھرے کئی ٹرکّ اتے ٹریکٹر ضبط کیتے ہن۔

نیپال دی حیاتیاتی تغیر اثر

جنگلاں دی کٹائی کارن جیو وتغیر اتے سرکھیت کھیتر خطرے وچ ہن۔ ورلڈ کنزرویشن مانیٹرنگ سینٹر دے انکڑیاں مطابق نیپال دیس وچ ابھیویاں، پنچھیاں، تھندھاری جیواں اتے سپاں دیاں ۱۲۴۰ جانیاں جاندیاں قسماں ہن۔ اس آبادی وچوں ۲٫۹٪ لوک مقامی ہن، مطلب اوہ کسے ہور دیس وچ موجود نہیں ہن، اتے ۵٫۶٪ نوں خطرہ اے۔ اس توں علاوہ، نیپال وچ پودیاں دیاں گھٹو-گھٹ ۶۹۷۳ قسماں ہن، جیہناں وچوں ۴٫۵٪ اپنے دیس دے ہی ہن۔ ذکر کرن دی لوڑ نہیں، نیپال دے بانس دے جنگل لال پانڈا دا گھر ہن، اکّ خطرے والی سپیسیز، دنیا وچ بہت گھٹ تھاواں اُتے ملدیاں ہن۔ ایہہ جانور اچّ پدھری جنگلاں دی کٹائی دے نال تباہی دے ہور وی ودھ خطرے ہن۔

سرکاری قنون

ماضی وچ، ۱۹۵۷ وچ نجی جنگلاں دے روپ وچ سمجھے جان والے مشہور پربندھن دا قومیانہ کرن اتے اس نوں سنبھالن دا اکّ سرکاری فیصلہ تباہی کاری ثابت ہویا، کجھ حدّ تک کیونکہ سرکھیاوادی عوامل نے دیسی پربندھن پرنالیاں نوں گھٹایا۔ گلوبل الائنس آف کمیونٹی پھوریسٹری (جیئیسیئیپھ)، نیپال-بیسڈ نیٹورک، جو جنگلاں دے بھائیچاریاں دی نمائندگی کردا اے، دے کوآرڈینیٹر گھن شیام پانڈے دے مطابق، راج نوں جنگلاں دی بھاری کٹائی اتے تباہی، اتے نتیجے وجوں تباہی کاری ہڑھاں دا ساہمنا کرنا پیا۔ ایہہ ۱۹۷۰ دے دہاکے دے ادھ تک نہیں سی کہ اقتدار وچ رہن والیاں نوں ایہہ احساس ہویا کہ لوکاں دی بھاگی داری؉ سرکھیا اتے روزی-روٹی نوں سرکھیت کرن لئی اہم اے، اتے اوہناں نے کمیونٹی-مشتمل جنگلات پربندھن وچ پہلی کاروائی شروع کیتی۔ کمیونٹی پھوریسٹری یوزرس گروپ (CFUGs) دا قیام زمین نوں سنبھالن اتے اس دے سروتاں دی ٹکاؤ ورتوں کرن دے مقصد نال کیتی گئی سی۔

نیپال وچ جنگلاں دی کٹائی دا معاشی اثر

آب و ہوا پرورتن، جنگلاں دی کٹائی اتے زمین ہتھیاؤن نال نہ صرف نیپال دی امیر جیو وودھتا نوں خطرہ اے، سگوں اس دے لکھاں شہریاں دی معاشی بھلائی لئی وی خطرہ اے۔ ایہہ سمودائک مشتمل جنگل جو سمگلنگ اتے ہور صنعتاں ولوں جنگلاں دی کٹائی دا شکار ہو رہے ہن، اس دے مول نواسیاں لئی سنبھاوی معاشی ملّ رکھدے ہن۔ دیس دا لگبھگ ۴۰ فیصد جنگل اتے جھاڑیاں وچ ڈھکیا ہویا اے، لکھاں پینڈو نیپالی جیون نرباہ لئی، اتے آمدنی دے اکّ سروت وجوں جنگل دی جیوک وتغیر اُتے انحصار کردے ہن۔ کھیتی باڑی، جنگلات سمیت، لگبھگ ۸۰ فیصد آبادی نوں روزگار دیندی اے۔

نیپال وچ سرکار اتے سول سوسائٹی بھائیچاریاں نوں زمین نوں سنبھالن وچ مدد کرن والے لٹّ دا حصہ دے کے سنبھال دا بیمہ کرن لئی کم کر رہی اے۔

فائل:Nepal, 2006. Photo- AusAID (10709569594)۔jpg

مقامی پیداواراں دے منڈیکرن دی عمل اوکھی ہو گئی اے۔ جدوں بھائیچارک جنگلات مقامی غذا جاں مقامی اتپاد پیدا کردے ہن، تاں اوہناں نوں مقامی اتے قومی بازاراں وچ مقابلہ کرنا مشکل لگدا اے۔ وڈیاں کمپنیاں مقامی پیداواراں اُتے حاوی ہن۔ واہی یوگ زمین دی استحکام اتے زرخیز طاقت پوری طرحاں صحت مند جنگل دی سانبھ-سنبھال اُتے انحصار کردی اے۔ ایہہ اندازہ لگایا گیا اے کہ اکّ جنگلی کھیتر کھیتی یوگ کھیتر توں تن گنا کھیتی باڑی نظام دے رکھ-رکھائ لئی ضروری ہو سکدا اے۔

پھر وی پچھلے دہاکیاں دوران جنگلی کھیتر وچ ناٹکی طور اُتے کمی آئی اے، اتے ایہہ رجھان جاری اے۔ نیپال وچ جنگلاں دی کٹائی دی مسئلہ باہری لوکاں ولوں استحصال دی نہیں اے؛ پہاڑیاں وچ لگبھگ کوئی سڑکاں نہیں ہن، اتے وپاری پدھر اُتے لوگنگ ممکن نہیں ہوویگی۔ مسئلہ زمین اُتے گمبھیر اتے ودھدے دباء کارن پیدا ہندی اے۔ پہاڑی آبادی دا اندازہ ہن ۱٬۵۰۰ لوک متعلق طبقہ کلومیٹر واہی یوگ زمین اُتے اے، جس وچ پشوآں دی گنتی انسانی آبادی دے مقابلے اے۔

نیپال دے پہاڑی ضلعیاں وچ ماحول دے وگاڑ دا چکر واضع اے۔ زمین جو کسے ویلے صحت مند پنرجم جنگل دی حمایت کردی سی، ہن رگڑ-رگڑ، وڈے پدھر اُتے بے لوڑی جھاڑی والی بنسپتی نال ڈھکی ہوئی اے، جس وچ چارے لئی لگاتار اوور گریزنگ اتے لوپنگ نے کسے وی پنرجم نوں روکیا اے اتے ہولی-ہولی قیمتی کھان یوگ قسماں نوں ہٹا دتا اے۔ عورتاں نوں پروار دیاں لوڑاں لئی بالن اتے چارہ اکٹھا کرن لئی دور-دور تک ترنا پیندا اے؛ ضلعے دے کئی حصیاں وچ گیڑ دی سفر وچ پورا دن لگدا اے۔ مقامی بازاراں اتے آبادی دے مرکزاں وچ لکڑ دا اکّ بیکلوڈ دو دناں دی مزدوری دے برابر وک سکدا اے۔

ایہہ وی ویکھو

• نیپال وچ ماحول دے مدعے