نیوَخ لوک
نیوَخ یا نیوَخی (روسی بولی: Нивхи, انگریزی: Nivkh) یا گلیک اک انسانی نسلی گروہ ہے جو روس دے مشرق بعید وچ سخالین جزیرے تے خبارووسک کرائی وچ آمور دریا دے سمندر نال مل جان والے علاقے وچّ رہندا ہے ۔ ایہہ اس علاقے دے سبتوں پرانے نواسی منے جاندے ہن ۔ پرانےویلے وچّ ایہہ گرمیاں وچّ سمندری ساحل دے پار اتے سردیاں وچّ ساحلاں توں ہٹکے ندی - دریاواں دے کول مچھیرےآں اتے شکاریاں دا جیون بسر کردے سن ۔ سنّ 2002 دی روسی جنگننا وچّ ایہناں دی آبادی صرف 5،287 گنی گئی سی ۔ ایہناں دی بولی بالکل نویکلی ہے اتے اسدا کسے وی ہور معلوم بولی نال تعلق نہیں ، حالانکہ اس بولی دے اندر چار معلوم ذیلی بولیاں ہن ۔ [۱]
اتہاس
سودھومنیا جاندا ہے کہ نیوَخاں دے پوروج سائبیریا وچّ بائیکال جھیل توں چڑھدے وچّ اج توں 10،000 سال توں وی پہلاں پجے ۔ نیوَخاں دے بعد اس علاقے وچّ بہت سارے ہور قبیلے آئے جنہاں توں نیوَخاں نوں بہت ہانِی ہوئی ۔ پہلاں اتھے تنگسی لوک آئے ، جنہاں دے اک مانچھُو - قبیلے نے نیوَخاں توں لگان لینا شروع کر دتا ۔ 19ویں صدی تکّ اس علاقے وچّ روسی سلطنت دا قبضہ ہو گیا اتے روسی کاسکاں نے نیوَخ زمیناں نوں اپنا بناکے نیوَخاں نوں اک چھوٹا - جیہا بے مایہ قبیلہ بنا چھڈیا ۔ موجودہ ویلے وچّ بہت سارے نیوَخاں نے روسی رہن - سہن اتے کھان - پین اپنا لیا ہے ۔ مذہبی نظر توں زیادہتر نیوَخ اوجھا پرتھا وچّ ایمان رکھدے ہن حالانکہ کجھ نے روسی عیسائی دھرم اپنا لیا ہے ۔
ایہ وی ویکھو
سودھوحوالے
سودھو
- ↑ Prehistoric Hunter-Gatherers of the Baikal Region, Siberia: Bioarchaeological Studies of Past Life Ways, University of Pennsylvania Press, 2010, ISBN 978-1-934536-11-7, ... The relic populations—such as Kets, Yukagirs, Nivkhs, Koryaks, and Chukchi, which are also considered to be linguistic isolates (Levin and Potapov 1964; Fitzhugh and Crowell 1998)—may represent the remnants of older ethnic groups or populations that were pushed into the peripheral areas of Siberia as groups with new subsistence strategies (eg, reindeer herding) moved into their former territories (Levin and Potapov 1964; Simchenko 1976) ...