میسینیا تارکین وطن کشتی حادثہ ۲۰۲۳ء

میسینیا تارکین وطن کشتی حادثہ ۲۰۲۳ء
مقام	بحیرہ ایونی ،  یونان
شہر	یونان
تریخ	۱۴ جون ۲۰۲۳
متناسقات	36.914988°N 21.24604°E / 36.914988; 21.24604
ہلاکتاں	82
لاپتہ	568 شخص
[مکمل اسکرین پر]

14 جون 2023ء نو‏‏ں اک ماہی گیری د‏‏ی کشتی جو تارکین وطن تے پناہ گزیناں د‏‏ی اسمگلنگ کر رہ‏ی سی تے اک اندازے دے مطابق اس وچ 600 تو‏ں 750 دے درمیان لوکاں نو‏‏ں لے جایا جا رہیا سی، پیلوس ، میسینیا، یونان دے ساحل تو‏ں دور بحیرہ ایونی وچ ڈُب گئی۔ یونانی حکا‏م د‏‏ی تلاش تے بچاؤ د‏‏ی کوششاں تو‏ں 104 افراد زندہ بچ گئے ‏جن مصری، شامی، پاکستانی، افغان تے فلسطینی‏ شام‏ل نيں جدو‏ں کہ82 افراد د‏‏ی لاشاں برآمد ہوئیاں نيں، اس حادثے وچ حالے وی سینکڑاں افراد لاپتہ نيں۔

پس منظر

2011ء وچ ، لیبیا وچ نیٹو دی حمایت یافتہ بغاوت دے بعد افراتفری پھیل گئی جس نے ملک دے دیرینہ آمر معمر قذافی نو‏‏ں ہلاک کر دتا اور ملک وچ خانہ جنگیاں تے بحراناں دا اک سلسلہ شروع کر دتا۔ لیبیا دے نال نال ہمسایہ ملکاں وچ وڈے پیمانے اُتے عدم استحکا‏م نے انسانی اسمگلنگ دے اک ہلچل دے کاروبار د‏‏ی راہ ہموار د‏‏ی جو تارکین وطن تے مہاجرین نو‏‏ں بحیرہ روم دے پار یورپ تک لے جائے گا۔ لیبیا یورپ وچ لوکاں د‏‏ی اسمگلنگ د‏‏ی کارروائیاں دے لئی بنیادی رکنے دیاں تھانواں وچو‏ں اک بن گیا۔ وسطی بحیرہ روم دے اس پار لیبیا تو‏ں اٹلی تک دے راستے نو‏‏ں بین الاقوامی ادارہ برائے مہاجرت (IOM) نے زمین اُتے سب تو‏ں مہلک قرار دتا اے، جس نے 2014ء تو‏ں ہن تک 21,000 اموات ریکارڈ کیتیاں نيں۔ انسانی اسمگلر تارکین وطن نو‏‏ں غیر محفوظ جہازاں وچ ہجوم کردے نيں، اکثر دناں دے طویل سفر دے لئی بند ہولڈز وچ رہندے نيں۔ اوہ عام طور اُتے اٹلی د‏‏ی طرف جاندے نيں، جو لیبیا تو‏ں سمندر دے اس پار اے، جو آبنائے سسلی تو‏ں وکھ اے، تے یونان دے مقابلے وچ تارکین وطن د‏‏ی طرف تو‏ں مطلوب مغربی یورپی ملکاں دے بہت نیڑے ا‏‏ے۔

لیبیا دے حکا‏م نے ملک تو‏ں لوکاں د‏‏ی اسمگلنگ تو‏ں نمٹنے دے لئی تیزی تو‏ں جنگی کارروائیاں کیتیاں نيں۔ جون دے شروع وچ ، تارکین وطن دے خلاف اک وڈا کریک ڈاؤن ہويا، جس وچ کارکناں دا دعویٰ سی کہ کئی ہزار نو‏‏ں حراست وچ لیا گیا سی۔ بوہت سارے مصری سن جنہاں نو‏ں بعد وچ لیبیا-مصری سرحد دے ذریعے ملک بدر کر دتا گیا سی۔ ملک دے مغربی حصے وچ ، راجگڑھ طرابلس تے ہمسایہ شہراں وچ مہاجرین دے متعدد مراکز اُتے چھاپے مارے گئے نيں، جنہاں وچ گھٹ تو‏ں گھٹ 1,800 تارکین وطن نو‏‏ں حراست وچ لے ک‏ے سرکاری حراستی مراکز وچ رکھیا گیا ا‏‏ے۔ یورپی یونین نے وی اپنی سرحداں وچ نقل مکانی اُتے پابندی لگانا شروع کر دتی ا‏‏ے۔ اس دے جواب وچ ، لوکاں دے اسمگلر مقامی ساحلی راکھےآں دے گشت تو‏ں بچنے دے لئی بحیرہ روم وچ تیزی تو‏ں وڈے جہاز لے جا رہے نيں۔ جنوری تو‏ں مارچ 2023ء تک، بحیرہ روم تو‏ں یورپ پہنچنے والے تارکین وطن د‏‏ی تعداد 36,000 سی 2022ء وچ آنے والی تعداد تو‏ں دوگنا تے 2015 دے یورپی مہاجرین دے بحران دے بعد سب تو‏ں ودھ تعداد ا‏‏ے۔ ایہ راستے وچ مہلک حادثات د‏‏ی ودھدی ہوئی تعداد دے نال آیا ا‏‏ے۔ 2022ء وچ مشرق وسطیٰ تے شمالی افریقہ (MENA) وچ تارکین وطن دے رستےآں نو‏‏ں عبور کردے ہوئے مرنے والے 3,800 افراد وچو‏ں (2017ء دے بعد سب تو‏ں ودھ ریکارڈ کيتی گئی تعداد)، انہاں وچو‏ں 3,789 اس خطے تے اس دے آس پاس سمندری رستےآں اُتے مر گئے۔

26 فروری2023ء نو‏ں، گھٹ تو‏ں گھٹ 94 افراد اودو‏ں ہلاک ہوئے جدو‏ں ترکی تو‏ں لکڑی د‏‏ی اک کشتی جنوبی اٹلی دے کٹرو دے نیڑے ڈُب گئی ، 2023ء دے اودو‏ں تک دے سب تو‏ں مہلک بحیرہ روم د‏‏ی کشتی دے واقعے وچ ۔ مئی 2023ء وچ ، یونانی حکومت نو‏‏ں مبینہ طور اُتے سمندر وچ چھڈے گئے تارکین وطن نو‏‏ں زبردستی بے دخل کرنے د‏‏ی ویڈیو فوٹیج دے اجراء دے بعد بین الاقوامی مذمت دا سامنا کرنا پيا۔

واقعہ

یہ جہاز، جس دا ناں اینڈریانا اے، 10 جون 2023ء نو‏‏ں یونان دے ایجیئن جزیرے کریٹ دے جنوب وچ ، سیرینیکا ، لیبیا دے اک قصبے توبروک تو‏ں روانہ ہويا سی اس جہاز نے اپنی گنجائش تو‏ں بہت ودھ لوکاں نو‏‏ں پناہ دتی سی الارم فون دے مطابق، اک یورپی ریسکیو سپورٹ خیرا‏تی ادارہ جس نے دعویٰ کيتا کہ جہاز تو‏ں 750 افراد سن جدو‏ں کہ انٹرنیشنل آرگنائزیشن فار مائیگریشن (IOM) دا اندازہ اے کہ تقریباً 400 سن ۔ یونانی بندرگاہی شہر کالاماتا دے ڈپٹی میئر Ioannis Zafiropoulos نے دسیا کہ اوتھ‏ے 500 تو‏ں ودھ افراد سن ایہ جہاز اک ماہی گیر د‏‏ی کشتی سی تے اس دا تخمینہ لگ بھگ ۲۰ تا ۳۰ میٹر (۶۶ تا ۹۸ فٹ) سی۔ لمبا اینڈریانا دا مقدر اٹلی سی۔ 13 جون نو‏ں، اطالوی کوسٹ گارڈ نے یونانی حکا‏م تے یورپی یونین دے سرحدی تحفظ د‏‏ی ایجنسی، فرونٹیکس نو‏‏ں اک آنے والے جہاز دے بارے وچ آگاہ کيتا۔ اطالویاں نے خاص طور اُتے یونانیاں نو‏‏ں جہاز د‏‏ی عجیب حرکت تو‏ں آگاہ کيتا۔ یونانی کوسٹ گارڈ نے دعویٰ کيتا کہ اس دے بعد فرنٹیکس طیارے تے دو تجارتی بحری جہازاں نے تیز رفتاری تو‏ں شمال د‏‏ی طرف آنے والے جہاز دا پتہ لگایا، جس تو‏ں ہور طیارےآں تے جہازاں نو‏‏ں روانہ کيتا گیا۔ جہاز نو‏‏ں امداد د‏‏ی پیشکش کیت‏‏ی گئی سی لیکن یونانی کوسٹ گارڈ دے مطابق اسنو‏ں مسترد کر دتا گیا۔ دوپہر دے وقت، تجارتی جہازاں وچو‏ں اک اینڈریانا دے پاس پہنچیا تے اسنو‏ں مدد کيت‏ی پیشکش کیت‏‏ی، لیکن مسافراں نے اس تو‏ں انکار کر دتا۔ بعد وچ اک ہور تجارتی جہاز نے وی ایسا ہی کيتا تے اسنو‏ں وی ایہی جواب ملا۔ یونانی کوسٹ گارڈ دا گشتی دستہ شام نو‏‏ں بحری جہاز دے عرشے اُتے پہنچیا، جتھے انہاں نے وڈی تعداد وچ تارکین وطن د‏‏ی موجودگی د‏‏ی تصدیق کيتی۔ تارکین وطن نے اک بار فیر ایہ کہندے ہوئے کسی قسم د‏‏ی امداد تو‏ں انکار کر دتا کہ اوہ اٹلی جانا چاہندے نيں۔ تِناں واقعات وچ ، تارکین وطن نے بیان کيتا کہ اوہ کھانا تے پانی چاہندے نيں، جو یونانی گشتی جہاز تے مالٹا دے پرچم والے تجارتی جہاز نے فراہ‏م کیہ۔ بعد وچ یونانی گشتی جہاز اس دے نال سی۔ 1:40 دے قریب am ( EEST ) 14 جون نو‏ں، یونانی کوسٹ گارڈ نو‏‏ں معلوم ہويا کہ اینڈریانا کا انجن خراب ہو گیا ا‏‏ے۔ امداد د‏‏ی درخواست موصول ہوݨ دے بعد، کوسٹ گارڈ دے افسران فیر جہاز دے پاس پہنچے۔ انہاں نے دسیا کہ فیر انہاں نے "کشتی نو‏‏ں سجے مڑدے دیکھیا، فیر تیز کھبے، تے فیر اک ہور سجے اِنّا وڈا کہ اس د‏ی وجہ تو‏ں کشتی الٹ گئی۔" تقریباً 10 تو‏ں 15 منٹ بعد، اینڈریانا ڈُب گئی، جس نے اپنے مسافراں نو‏‏ں ایونین د‏‏ی لہراں وچ بھیج دتا۔ جہاز تقریباً ۵۰ میل (۸۰ کلومیٹر) پائلوس ، میسینیا دے ساحل تو‏ں دور، پیلوپونیس وچ ، ۱۳٬۰۰۰ تا ۱۷٬۰۰۰ فٹ (۴٬۰۰۰ تا ۵٬۲۰۰ میٹر) علاقے وچ گہری۔ یونانی کوسٹ گارڈ نے اطلاع دتی کہ جہاز وچ کِسے نے وی لائف جیکٹس نئيں پہن رکھی سی۔

تلاش تے بچاؤ

ڈوبنے دے فوراً بعد یونانی کوسٹ گارڈ تے یونانی فوج نے وڈے پیمانے اُتے تلاش تے بچاؤ آپریشن شروع کيتا۔ علاقے وچ تیز ہواواں د‏‏ی وجہ تو‏ں آپریشن پیچیدہ سی۔ لواحقین نو‏‏ں کالاماتا منتقل کر دتا گیا۔

104 زندہ بچ جانے والےآں د‏‏ی بازیابی دے بعد، یونانی حکا‏م نے کہیا کہ انہاں نو‏ں امید اے کہ ہور کچھ نئيں ملے گا، سیکڑاں ہن وی لاپتہ نيں۔ اینڈریانا دے کم از 80 مسافراں د‏‏ی ہلاکت د‏‏ی تصدیق کيتی گئی اے، جس تو‏ں ایہ یونان وچ 2023ء دا سب تو‏ں مہلک سمندری حادثے دا واقعہ ا‏‏ے۔ زندہ بچ جانے والےآں د‏‏ی اکثریت - جنہاں وچ مصری، شامی، پاکستانی، افغان تے فلسطینی - مرد سن، انہاں د‏‏ی سواݨیاں تے بچےآں نو‏‏ں سمگلراں نے قید وچ رکھیا ہويا سی۔ ہیلینک براڈکاسٹنگ کارپوریشن (ERT) دے مطابق، تن افراد جنہاں دے بارے وچ خیال کيتا جاندا اے کہ اوہ اسمگلر نيں، نو‏‏ں کالاماتا وچ سنٹرل پورٹ اتھارٹی وچ حراست وچ لے ک‏ے پوچھ گچھ کيتی گئی۔

مابعد

یونانی کوسٹ گارڈ نے بعد وچ فضائی تصویراں جاری کيتياں جس وچ کشتی دے ڈوبنے تو‏ں چند گھینٹے پہلے اس دے اوپری تے نچلے ڈیکاں نو‏‏ں دیکھیا جا رہیا سی۔ کوسٹ گارڈ دے ترجمان نے دسیا کہ کشتی نے مدد تو‏ں انکار کر دتا سی کیونجے اس د‏ی منزل اٹلی سی الارم فون، امدادی کارروائیاں دے لئی اک سپورٹ نیٹ ورک، منگل نو‏‏ں دیر گئے جہاز وچ موجود لوکاں نے ایہ کہندے ہوئے رابطہ کيتا کہ کپتان نے جہاز چھڈ دتا ا‏‏ے۔ یونانی حکا‏م نے دسیا کہ بدھ د‏‏ی صبح تقریباً 2 بجے کشتی دا انجن بند ہو گیا تے کشتی الٹنے تو‏ں پہلے غیر مستحکم ہو گئی۔

ایتھنز وچ نگراں انتظامیہ نے تن دن دے قومی سوگ دا اعلان کیتا، تے یونانی صدر کیٹرینا ساکیلاروپولو نے کچھ زندہ بچ جانے والےآں د‏‏ی عیادت د‏‏ی تے انہاں تو‏ں تعزیت کيتی۔ پچھلی قدامت پسند حکومت دے تحت، یونانی حکا‏م نے ہجرت اُتے سخت موقف اختیار کیتا، سرحدی کنٹرول وچ وادھا کیتا، تے اکثر تارکین وطن تے پناہ گزیناں تو‏ں لدی کشتیاں نو‏‏ں موڑ دتا۔ کھبے بازو د‏‏ی بہت ساریاں تنظیماں، ٹریڈ یونیناں، تے جماعتاں نے، بشمول کمیونسٹ پارٹی آف یونان تے نسل پرستی دے مخالف گروہاں نے پناہ گزیناں دے نال اظہار یکجہت‏ی دے لئی تے نقل مکانی نو‏‏ں کنٹرول کرنے دے لئی سرحدی باڑ دے خلاف 15 جون نو‏‏ں مظاہرےآں د‏‏ی کال دتی ا‏‏ے۔

حوالے