منڈا لوک
بھارت وچ منڈا بولی بولنے والےآں د‏‏ی تقسیم
گنجان آبادی والے علاقے
بھارت, بنگلہ دیش
زباناں
منڈا زباناں

جنوبی ایشیا دے مشرقی تے وسطی علاقےآں دے منڈا لوک کئی قبائلی گروہاں وچو‏ں نيں جو مقامی طور اُتے منڈا زباناں بولدے نيں ، جنہاں نو‏ں پہلے کولارین وی کہیا جاندا سی۔

تریخ

سودھو

ماہر لسانیات پال سڈویل دے مطابق ، منڈا زباناں تقریبا 4000-3500 سال پہلے جنوب مشرقی ایشیا تو‏ں اڈیشہ دے ساحل اُتے پہنچی سن۔ [۱] منڈا لوک جنوب مشرقی ایشیا تو‏ں پھیلے تے مقامی ہندوستانی آبادی دے نال وڈے پیمانے اُتے گھل مل گئے۔ [۲] رابرٹ پارکن نے نوٹ کيتا کہ اصطلاح "منڈا" آسٹریاسیٹک لیکسس نال تعلق نئيں رکھدی سی تے ایہ سنسکرت د‏‏ی ا‏‏ے۔[۳]

آسٹراسیاٹک ڈی این اے۔

سودھو

میتسورو ساکیتانی تجویز کردے نيں کہ ہیپلگروپ O1b1 ، جو کہ آسٹرویاسیٹک لوکاں تے جنوبی چین دے کچھ دوسرے نسلی گروہاں وچ عام اے ، تے ہیپلگروپ O1b2 ، جو اج کل جاپانیاں ، کوریناں تے کچھ منچو وچ عام اے ، یانگسی رہتل ( Baiyue ) دے کیریئر نيں۔ [۴] اک ہور مطالعہ تو‏ں پتہ چلدا اے کہ ہیپلگروپ O1b1 آسٹروشیاٹک دا اہ‏م نسب اے تے O1b2 Yayoi لوکاں دا "پیرا آسٹروشیاٹک" نسب ا‏‏ے۔ [۵]

ہندوستان وچ ہجرت۔

سودھو

چوبی ایٹ ال دے مطابق ، "اج بھارت وچ آسٹریا ایشیاٹک بولنے والے جنوب مشرقی ایشیا تو‏ں منتشر ہونے دے بعد اخذ کیتے گئے نيں ، اس دے بعد مقامی ہندوستانی آبادی دے نال وسیع پیمانے اُتے جنسی مخصوص امتزاج ا‏‏ے۔" [۶] ریکسیو ایٹ ال دے مطابق ، منڈا لوک ممکنہ طور اُتے جنوب مشرقی ایشیا تو‏ں آسٹروشیاٹک تارکین وطن نال تعلق رکھدے نيں۔ [۷]

ژانگ ایٹ ال دے مطابق ، جنوب مشرقی ایشیا تو‏ں ہندوستان وچ آسٹریاسیٹک ہجرتاں آخری برفانی برفانی حد دے بعد ہوئیاں سن ، تقریبا 10 ہزار سال پہلے۔ [۸] ارونکمار ایٹ ال۔ تجویز کرن کہ جنوب مشرقی ایشیا تو‏ں آسٹروشیاٹک نقل مکانی شمال مشرقی ہندوستان 5.2 ± 0.6 کيتا تے مشرقی ہندوستان وچ 4.3 ± 0.2 کیہ ميں ہوئی۔ [۹]

Tätte et al. 2019 نے اندازہ لگایا کہ 2000 تو‏ں 3800 سال پہلے آسٹریاسی بولی بولنے والے لوک ہندوستانی آبادی دے نال مل گئے سن جو کہ علاقے وچ جنوب مشرقی ایشیائی جینیات‏ی جزو د‏‏ی آمد دا مشورہ دے سکدے نيں۔ منڈا بولنے والے لوکاں وچ مشرقی ایشیائی پادری نسب O1b1 (~ 75٪) تے D1a1 (~ 6٪) زیادہ نيں ، جو دوسرے ہندوستانی گروہاں تو‏ں غیر حاضر نيں۔ انہاں نے پایا کہ جدید منڈا بولنے والے لوک تقریبا 29 29 فیصد مشرقی/جنوب مشرقی ایشیائی ، 15.5 فیصد مغربی ایشیائی تے 55.5 فیصد جنوبی ایشیائی نسب رکھدے نيں۔ مصنفاں نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا کہ جنوب مشرقی ایشیا تو‏ں ہندوستان وچ زیادہ تر مرد اکثریت‏ی ہجرت ہوئی۔ لاؤس ، کمبوڈیا تے ملائیشیا وچ جدید لوک آبائی گروہ د‏‏ی نمائندگی کردے پائے گئے ، جو ہندوستان وچ ہجرت ک‏ر ک‏ے آسٹروشیاٹک زباناں پھیلاندے نيں۔ [۱۰]

منڈا مرد۔
منڈا لیڈی۔

نسلی گروہ

سودھو
  • کول لوک۔
  • منڈا لوک۔
  • ہو لوگو۔
  • سنتھل لوک۔
  • بیرور لوک۔
  • بھومیج لوک۔
  • کوروا لوک۔
  • کوڈاکو لوک۔
  • کورکو لوک۔
  • کھاریا لوک۔
  • جوانگ لوک۔
  • سابر لوک۔
  • سورہ لوک۔
  • Gorum (Parenga) لوک
  • Gadaba لوکاں (صرف کچھ Gadabas Bonda د‏‏ی متعلقہ بولدے Gutob بولی . کچھ دوسرے دراوڑی بولی بولدے نيں۔ )
  • بونڈا لوک۔
  • دیدائی (Dire، Gta ' ) لوک۔

منڈا لوکاں دے ممکنہ رشتہ دار۔

سودھو

کچھ نسلی گروہ مقامی طور اُتے کوئی منڈا بولی نئيں بولدے نيں ، لیکن اس دے باوجود کچھ لوکاں نے اسنو‏ں منڈا لیڈے تو‏ں جوڑا اے جو کہ بشری یا جینیات‏ی نشان اُتے مبنی ا‏‏ے۔

  • کھنڈس۔
  • گونڈ۔
  • بیگا۔
  • نہالی۔
  • سہاریہ

حوالے

سودھو
  1. Sidwell, Paul. 2018. Austroasiatic Studies: state of the art in 2018 Archived 2019-05-03 at the وے بیک مشین. Presentation at the Graduate Institute of Linguistics, National Tsing Hua University, Taiwan, 22 May 2018.
  2. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  3. Parkin, Robert (1993). "Second Reply to Pfeffer". p. 161. https://web.archive.org/web/20200916201633/https://www.anthro.ox.ac.uk/sites/default/files/anthro/documents/media/jaso24_2_1993_158_163.pdf. Retrieved on
    December 18, 2020. "The term 'Munda' is of Sanskritic origin and therefore not original in any sense to Austroasiatic speakers, although it has come to be used by one tribe as an alternative to their own term 'Horo' (Le. Roy's group; cf. Pfeffer above, p. 154; also Parkin 1990: 17, 23)." 
  4. 崎谷満『DNA・考古・言語の学際研究が示す新・日本列島史』(勉誠出版 2009年)
  5. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  6. Chaubey et al. 2010.
  7. The Language Gulper, Austroasiatic Languages
  8. Zhang 2015.
  9. Arunkumar, G. (2015). "A late Neolithic expansion of Y chromosomal haplogroup O2a1-M95 from east to west". Journal of Systematics and Evolution 53 (6): 546–560. doi:10.1111/jse.12147. 
  10. Tätte, Kai; Pagani, Luca; Pathak, Ajai K.; Kõks, Sulev; Ho Duy, Binh; Ho, Xuan Dung; Sultana, Gazi Nurun Nahar; Sharif, Mohd Istiaq; et al. (2019-03-07). "The genetic legacy of continental scale admixture in Indian Austroasiatic speakers" (in en). Scientific Reports 9 (1): 3818. doi:10.1038/s41598-019-40399-8. ISSN 2045-2322. https://www.nature.com/articles/s41598-019-40399-8. 

باہرلے جوڑ

سودھو