موہتا نینسی
موہتا نینسی | |
---|---|
تاریخ پیدائش | سنہ 1610 [۱]
|
تاریخ وفات | سنہ 1670 (59–60 سال)[۱]
|
عملی زندگی | |
پیشہ | لکھاری ، مورخ |
پیشہ ورانہ زبان | راجستھانی |
باب ادب | |
ترمیم |
وہ مارواڑ دے مہاراجہ جسونت سنگھ راٹھور دے ہمعصر سن ۔ [۳] اپنے پیشہ ورانہ کیریئر دے شروع وچ ، نینسی نوں مارواڑکے مختلف پرگنہاں دے حاکم (انتظامی سربراہ) دے بعد اَگڑ پِچھڑ تقرری کيتا گیا۔ اس خطے دے بارے وچ انہاں نے سب توں پہلے ہتھ توں حاصل کردہ وسیع تر علم نوں بعد دیاں تحریراں توں آگاہ کيتا۔ 1658 وچ ، اوہ مارواڑ دے دیوان مقرر ہوئے ، جس عہدے اُتے انہاں نے 1666 تک خدمات انجام دتیاں۔ [۴] اوہ مروار را پرگنیا ری وگات تے نینسی ری خیات دے ناں توں مشہور نيں۔[۵]
اس دی تحریر کردہ کھیات 'نیات دا خیاط' دے ناں توں مشہور اے۔ کرنل ٹیڈ دے علاوہ ، ایتھے دے تمام مورخین نے اسنوں کِسے نہ کِسے شکل وچ استعمال کيتا اے۔ شہرت دی افادیت تے اس دی اہمیت دا اندازہ اس گل توں ہُندا اے کہ گوریشونکر اوجھا نے اس دی تعریف کردے ہوئے لکھیا اے کہ جے ایہ شہرت کرنل ٹیڈ نوں دستیاب ہوجاندی تاں اس دا راجستھان کچھ تے ہُندا۔ اس کتاب نوں رامنارائن دگاد نے دو حصےآں (ہندی ترجمہ) وچ ترمیم کيتا سی تے 1982 وچ کاشی نگاری پراچاریینی سبھا نے شائع کيتا سی۔ اصل راجستھانی وچ ، اس کتاب نوں بدری پرساد سکریا نے ترمیم کيتا سی تے راجستھان اورینٹل ودتا پریشیتھن جودھ پور توں 967 تک چار حصےآں وچ شائع ہويا سی۔ اس ساکھ وچ ، نائنسی نے راجستھان دی تقریبا تمام ریاستاں دی سلطنتاں دی تریخ لکھی اے۔ اس وچ ، سیسودیو ، راٹھورس تے بھٹیاں دی تریخ نوں زیادہ تفصیل توں لکھیا گیا اے۔ پہلے خاندان دا نسب دے کے ، بعد وچ ہر حکمران دی کامیابیاں نوں 'بات' جداں 'بات راؤ جودھا ری' وغیرہ دے عنوان توں لیا گیا اے۔ مہنوت نائنسی سماوت 1727 ء تک زندہ سی ، لہذا صرف 25 واں صدی دے اوائل تک دے واقعات دا تذکرہ کيتا گیا۔ اس وچ تیرہويں صدی تک دے نسب و سبھیاچار نوں اِنّا مستند نئيں کہیا جاسکدا ، لیکن اس دے بعد دے واقعات تے واقعات نوں قابل اعتماد سمجھیا جاندا اے۔ نینسی نے انہاں لوکاں دے ناں وی دسے نيں جنہاں دی مدد توں انہاں نے مشہور مواد مرتب کيتا۔ کھیت دی بولی تکسالی راجستھانی اے ، جس وچ عربی-فارسی دے کچھ لفظاں وی استعمال ہوئے نيں۔ ایہ عبارتاں راجستھان دی راجپوت ذات ، اس دا معاشرتی ڈھانچہ ، حملہ آوراں توں تنازعہ ، ذات پات دے مذہبی عقائد ، جغرافیائی محل وقوع تے ثقافتی ماحول توں متعلق معلومات توں وی پُر نيں۔
نیناسی دا اک ہور قابل ذکر متن 'مارواڑ اُتے پرگنیا ری وگات' (مارواڑ دے ضلعے دا اک اکاؤنٹ) اے ، جس وچ مارواڑ دے اک گزیٹیئر [۶] مہاراجہ جسونت سنگھ (I) دے ماتحت ست پردےآں دی تفصیل اے۔ جس وچ ہر پرگنہ دی تریخ شروع وچ دتی جاندی اے تے فیر خالصہ تے جاگیر دے گائاں دی مختلف آمدنی وغیرہ دا خلاصہ پیش کردے ہوئے ، اس پردے دے تحت ہر پنڈ دے جغرافیائی محل وقوع ، پنج سال دی آمدنی تے اس دی پیداوار دے نال لائن پنڈ وچ مخصوص چیزاں دا وی ذکر اے۔ اس وچ گائاں دی آبادی تے ذات پات دے مطابق پینے دے پانی دے ذرائع دا وی ذکر اے۔ ایہ کتاب مارواڑ دے معاشرتی ، معاشی ، سیاسی ، ثقافتی تے انتظامی مواد دا اک بہت مستند ذریعہ اے۔ ڈاکٹر نارائن سنگھ بھاٹی نے پہلے اس کتاب نوں تن اہم حصیاں (19–4) وچ اک تفصیلی کردار دے نال ترمیم کيتا تے اسنوں راجستھانی اورینٹل ودتا پریشیتھن ، جودھ پور توں شائع کيتا۔
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ سی ای آر ایل آئی ڈی: https://data.cerl.org/thesaurus/cnp01287684 — subject named as: Muṃhatā Naiṇasī — ناشر: Consortium of European Research Libraries — اجازت نامہ: Open Data Commons Attribution License تے Creative Commons Attribution 2.0 Generic
- ↑ "Notice de personne". https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb16908368x. Retrieved on 7 January 2020.
- ↑ Peabody, Norbert. Cents, Sense, Census: Human Inventories in Late Precolonial and Early Colonial India.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.