منگو رام موگووالیا

منگو رام موگووالیا
جم	14 جنوری 1886
تاریخ وفات	22 اپریل 1980 (94 سال)
شہریت	بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)
جماعت	یونینسٹ پارٹی
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان
پیشہ ورانہ زبان	ہندی

منگو رام (14 جنوری، 1886 – 22 اپریل 1980)، مشہور ناں بابو منگو رام چودھری، غدر پارٹی دا آگوُ اتے پنجاب دا سیاستدان سی۔ اوہ چمار جاتی وچوں سی اتے دلت اچھوت بھائیچارے دا آگوُ سی۔ اسنے اچھوتاں دے حقاں دی حصول نوں پرنائی جتھیبندی، آدی دھرم لہر نیہہ رکھی اتے اس لہر نوں ملی کامیابی توں بعد 1946 وچ پنجاب ودھانسبھا میمبر چنیا گیا سی۔

زندگی

بابو منگورام مگووالیا دا جم 14 جنوری، 1886 نوں برطانوی پنجاب دے ضلع ہشیارپور وچ ماہلپور دے نیڑے، پنڈ مگووال وکھے پیؤ ہرنام داس اتے ماں اتری دے گھر ہویا۔ اوہ اجے تن سال دے ہی ہوئے سن کہ اس دی ماں دی موت ہو گئی۔ پڑھائی دی شروات پنڈ وچ ہی اک سادھو کول کیتی اتے 6 کو مہینیاں بعد اوہ اپنے پیؤ نال دیہرادون چلیا گیا۔ اتھے منگورام پنڈ چوڑپر دے اک پرائیویٹ سکول وچ پڑھن لگ پیا، پر اک سال بعد واپس پنڈ آکے خالصہ سکول ماہلپر وچ پڑھن لگ پیا۔1909 وچ بابو منگو رام امریکہ چلے گئے۔ اتھے اوہناں نے کجھ سال پنڈ دے ہی ذمینداراں کول کھیتاں وچ ہی کم کیتا پر اتھے وی جات مشتمل وتکرے دا ہی ساہمنا کرنا پیا۔ اس دوران غدر لہر دے آگوآں لالا ہردیال، سوہن سنگھ بھکنا اتے ہور آگوآں دے رابطہ وچ آ گئے اتے غدر لہر لئی کم کرنا شروع کر دتا۔ غدر لہر ولوں اک خاص مشن الیکیا گیا جس وچ آزادی دی لڑائی لئی ہتھیاراں دا اک جہاز سمندر رستے بھارت لجاؤنا سی۔ اس کم دی ذمہ واری بابو جی نوں دتی گئی پر اس دی خبر پہلاں ہی برطانیہ سرکار نوں لگ گئی اتے اس دی جاسوسی شروع کر دتی گئی۔ ایہہ مشن جو 1915 وچ چلیا اتے جس نوں غدر لہر دے پنج آگوُ لے کے آ رہے سن، برطانیہ سرکار نے سمندر وچ توپاں نال اڈا دتا۔ بابو جی کسے طریقے نال بچ گئے اتے اس توں بعد فلپائن، سری لنکا ہندے ہوئے آخر سولاں سال بعد 1925 وچ ہندوستان آن پہنچے۔ اسے ویلے سان پھرانسسکو وچ غدر لہر شروع ہو گئی سی۔ 1913 نوں قائم کیتی غدر لہر لئی کم شروع کر دتا۔ 1925 دے انت وچ اوہناں نے پنڈ وچ آدی دھرم پرائمری سکول کھولھیا تے بچیاں نوں پڑھاؤنا شروع کر دتا۔ 1926 نوں اس سکول وچ آدی دھرم مہم چلاؤن دا فیصلہ لیا گیا۔ 1926 وچ جالندھر وچ آدی دھرم تنظیم دا پہلا دفتر کھولھیا گیا تے بابو جی جالندھر رہن لگ پئے، جتھے اوہ 1940 تک رہے۔

آخری سماں

22 اپریل 1980 سانوں سدیوی وچھوڑا دے گئے۔

حوالے