منطقہ حارہ دے نظر انداز کردہ روگ

منطقہ حارہ دے نظر انداز کردہ امراض
Global overlap of six of the common NTDs. Specifically guinea worm disease, lymphatic filariasis, onchocerciasis, schistosomiasis, soil-transmitted helminths, and trachoma in 2011.
خصوصیتInfectious disease

منطقہ حارہ دے نظر انداز کردہ امراض (انگریزی: Neglected tropical diseases) جسنو‏ں انگریزی وچ مختصرا NTDs کہندے نيں منطقہ حارہ دے انہاں امراض نو‏‏ں کہیا جاندا اے جو بر اعظم امریک‏‏ا، افریقا تے ایشیا دے ترقی پذیر ملکاں د‏‏ی کم آمدنی والے لوکاں نو‏‏ں لاحق ہُندے نيں یا انہاں وچ عام ني‏‏‏‏ں۔ ایہ بیماریاں وائرس، بیکٹیریا، پروٹوزوا تے ہیلمنتھز د‏‏ی وجہ نال ہُندی ني‏‏‏‏ں۔ ایہ انہاں تن وڈی بیماریاں تو‏ں مختلف نيں جو جلد ہی لگ جاندیاں نيں تے انہاں دا علاج بہت مشکل ہُندا اے تے انہاں د‏‏ی جانچ وی مہنگی ہُندی ا‏‏ے۔ جداں ایچ آئی وی/ایڈز، سل تے ملیریا۔[۱] NTD جے ایچ آئی وی ایڈز تے سل جے اک ہی مریض نو‏‏ں بیک وقت لگ جان تاں ایہ زیادہ خطرنا‏‏ک تے جان لیوا ہوئے جاندے ني‏‏‏‏ں۔[۲]

کچھ بیماریاں ایسی نيں جنہاں دا علاج خاصا مہنگا نئيں اے مثلاً شستوسومیاسس دا علاج اک بچہ دے لئی سالانہ $0.20 ا‏‏ے۔[۳] 2010ء وچ ایہ تخمہنی لگایا گیا سی کہ منقطہ حارہ دے نظر کردہ امراض د‏‏ی روک تھام دا خرچ 5 تا 7 سال د‏‏ی مدت دے لئی $2 تا $3 ہوئے سکدا ا‏‏ے۔[۴] کچھ دواساز کمپنیاں نے کئی ملکاں وچ مفت وچ دوا تقسیم کرنے دا فیصلہ کيت‏‏ا ا‏‏ے۔[۵] انہاں امراض دے بچاو دے طریقے ترقی پزیر ملکاں وچ زیادہ پیمانے اُتے موجود نيں لیکن غریب خطےآں وچ امراض دے سد باب دے سوائل د‏‏ی کمی حالے تک برقرار ا‏‏ے۔[۶]

ترقی یافتہ ملک وچ ایہ امراض بہت غریب لوکاں نو‏‏ں ہی اپنا شکار بنا‏تے ني‏‏‏‏ں۔ ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا وچ 1.46 ملین خاندان بشمول 2.8 بچے یومیہ 2 ڈالر تو‏ں کم وچ زندگی بسر کردے ني‏‏‏‏ں۔[۷] اس طرح دے ملکاں وچ نظر انداز کردہ امراض نو‏‏ں صحت دے ہور مسائل د‏‏ی وجہ تو‏ں اکثر نظر انداز کردئے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ صورت حال اس حد تک خطرنا‏‏ک ہُندی اے کہ ترقی پزیر ملکاں د‏‏ی طرح ترقی یافتہ ملکاں وچ وی عوام د‏‏ی زندگی ام امراض د‏‏ی وجہ تو‏ں خطرے وچ پڑجاندی ا‏‏ے۔[۸] عالمی ادارہ صحت نے نظر انداز کردہ امراض د‏‏ی لسٹ 20 امراض نو‏‏ں شامل کيت‏‏ا اے البتہ ہور ادارےآں د‏‏ی ترجیحات وکھ نيں تے انہاں امراض نے تعریف وکھ طریقے تو‏ں د‏‏ی ا‏‏ے۔ نظر انداز کردہ امراض د‏‏ی لسٹ وچ 2017ء وچ کروموبلاستو مائی کوسس، اسکیبیز تے سپ دے کٹنے نو‏‏ں شامل کيت‏‏ا ا‏‏ے۔[۹] ایہ بیماریاں 149 ملکاں وچ عام نيں تے 1.4 بلین (بشمول 500 ملین اطفال) اس دے شکار ني‏‏‏‏ں۔[۱۰] انہاں دے علاج تے روک سی وچ ترقی پزیر ملکاں ہر سال کئی بلین ڈالر خرچ کردیندے ني‏‏‏‏ں۔[۱۱] انہاں بیماریاں د‏‏ی وجہ تو‏ں 2013ء وچ 142,000 اموات ہوئیاں۔ حالانکہ 1990ء وچ ایہ شرح بہت زیادہ سی تے کل 204,000 اموات ہوئیاں سن۔[۱۲]

امراض د‏‏ی لسٹ

سودھو
WHO[۱۳]/CDC[۱۴] PLOS
Major NTDs[۱۵]
Others
Buruli Ulcer
Chagas disease
ڈینگی بخار & Chikungunya*
Dracunculiasis
Echinococcosis
Yaws
Fascioliasis
African trypanosomiasis
کالا آزار
جذام
Lymphatic filariasis
Onchocerciasis
مرض کلب
Schistosomiasis
Soil-transmitted helminthiasis
Cysticercosis
Trachoma
Scabies and other طفیلیت
Snakebite envenoming
Mycetoma and deep mycoses
Protozoan infections:
  • Balantidiasis
  • Chagas Disease
  • Giardiasis
  • Human African Trypanosomiasis
  • کالا آزار
  • Helminth infections:

  • Dracunculiasis
  • Echinococcosis
  • Food-borne Trematodiases
  • Loiasis
  • Lymphatic Filariasis
  • Onchocerciasis
  • Schistosomiasis
  • Soil-transmitted Helminthiases (Ascariasis، Hookworm Disease، Trichuriasis، Strongyloidiasis)
  • Toxocariasis and other Larva Migrans
  • Viral infections:

  • Japanese encephalitis
  • زرد بخار
  • Other arboviral infections
  • مرض کلب
  • Rift Valley fever
  • Viral hemorrhagic fever
  • Bacterial infections:

  • Bovine Tuberculosis in سل
  • Buruli Ulcer
  • ہیضہ
  • Enteric pathogens (Shigella، سالمونیلا، E. coli)
  • جذام
  • Leptospirosis
  • Relapsing fever
  • Trachoma
  • Treponematoses (Bejel، Pinta، Syphilis، Yaws)
  • Fungal infections:

  • Paracoccidioidomycosis
  • Ectoparasitic infections:

  • Myiasis
  • Podoconiosis[۱۶]
    * Only WHO

    بھارت وچ

    سودھو

    یہ بیماریاں زیادہ تر دیر پا ہُندیاں نيں تے انہاں دا علاج خاصا مشکل ہُندا ا‏‏ے۔ چونکہ بھارت وچ زیادہ آبادی غریب لوکاں د‏‏ی اے لہذا انہاں نو‏ں ایہ بیماریاں بہت جلد لگ جاندی ني‏‏‏‏ں۔[۱۷] دنیا بھر وچ کالا آزار دے واقعات دا نصف بھارت وچ وقوع پزیر ہُندا ا‏‏ے۔ ايس‏ے طرح ٹریکوما د‏‏ی وجہ ڈینگو تے اَنھّا پن دے نصف واقعات بھارت وچ رونما ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ بھارت وچ جذام،لمفاٹک فیلارائسس، سسٹرسکوسس تے مرض کلب دے اک تہائی واقعات بھارت وچ ہُندے ني‏‏‏‏ں۔[۱۸] البتہ عالمی ادارہ صحت دا کہنا اے کہ جذام دے واقعات بھارت وچ پوری دنیا د‏‏ی اوسط شرح دے مقابلے نصف تو‏ں زیادہ ہوئے سکدے ني‏‏‏‏ں۔ بھارت وچ پیٹ دے کیڑاں دے واقعات دنیا د‏‏ی شرح دے اک چوتھائی ہونے دا امکان ا‏‏ے۔ اس طرح د‏‏ی تمام بیماریاں عموما دیہات تے شہر دے غریب لوکاں وچ پائی جاندی ني‏‏‏‏ں۔[۱۹]

    باہرلے جوڑ

    سودھو

    سانچہ:Medical resources

    • "PLoS Neglected Tropical Diseases"۔ PLOS — Public Library of Science۔ ISSN 1935-2735 
    • Fourth Progress Report on The London Declaration on Neglected Tropical Diseases Archived 2020-01-11 at the وے بیک مشین

    حوالے

    سودھو
    1. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Hotez لئی۔
    2. Mike Shanahan (31 جنوری 2006)۔ "Beat neglected diseases to fight HIV, TB and malaria"۔ SciDev.Net۔ 19 مئی 2006 میں اصل سے آرکائیو شدہ 
    3. "Making the Case to Fight Schistosomiasis"۔ این پی ار۔ 10 اکتوبر 2008 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 1 دسمبر 2008 
    4. "A plan to defeat neglected tropical diseases". Scientific American 302 (1): 90–4, 96. جنوری 2010. doi:10.1038/scientificamerican0110-90. PMID 20063641. Bibcode2010SciAm.302a.۔90H. http://www.scientificamerican.com/article/a-plan-to-defeat-neglected-tropical-diseases/. 
    5. "Oral drug therapy for multiple neglected tropical diseases: a systematic review". JAMA 298 (16): 1911–24. اکتوبر 2007. doi:10.1001/jama.298.16.1911. PMID 17954542. 
    6. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Hotez 09 لئی۔
    7. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
    8. "Fighting neglected tropical diseases in the southern United States". BMJ 345: e6112. ستمبر 2012. doi:10.1136/bmj.e6112. PMID 22977143. http://www.bakerinstitute.org/media/files/Research/6e0a9ec2/HPF-pub-HotezBMJ-091312.pdf.  Archived 2017-05-10 at the وے بیک مشین
    9. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
    10. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
    11. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
    12. GBD 2013 Mortality Causes of Death Collaborators (January 2015). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet 385 (9963): 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMID 25530442. 
    13. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
    14. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
    15. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
    16. "Podoconiosis, a neglected tropical disease". The Netherlands Journal of Medicine 70 (5): 210–4. جون 2012. PMID 22744921. 
    17. GBD 2016 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators (2017) Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 328 diseases and injuries for 195 countries, 1990–2016: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2016. Lancet 390: 1211–59. doi: 10.1016/S0140-6736(17)32154-2 [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
    18. Brook CE, Beauclair R, Ngwenya O, Worden L, Ndeffo-Mbah M, Lietman TM, et al. (2015) Spatial heterogeneity in projected leprosy trends in India. Parasit Vectors 8:542 doi: 10.1186/s13071-015-1124-7 [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
    19. Hotez PJ. Blue Marble Health: An Innovative Plan to Fight Diseases of Poverty amid Wealth 2017; Johns Hopkins University Press. [Google Scholar]

    سانچہ:غربت دے امراض