ملک محمود سیستانی
| ||||
|---|---|---|---|---|
| تاریخ پیدائش |
| |||
| تاریخ وفات | سنہ 1352
| |||
| شہریت |  ایران
| |||
ترمیم  | ||||
خاندان
سودھوشاہ محمود سیستانی (145-45) شاہ فتح علی اول کے بیٹے تے سیستان دے کیانی خاندان دے بادشاہ نصرت دے پوتے نيں۔
تہرانی کتاب میرات وردات وچ لکھدے نيں:
ملک محمود نسبش را به کیخسرو بن سیاوش میداند و خود را از اولاد کیان دانسته و دعوی وراثت ملک نمود.(ترجمہ:شاہ محمود اپنے نسب نوں کیخوسرو بن سیاوش سمجھدا اے تے اپنے آپ نوں کیان دی اولاد وچ شمار کردا اے تے بادشاہ دی وراثت دا دعویٰ کردا اے۔)
حکومت
سودھوشاہ محمود سیستان دا حکمران سی جس نے صفوی حکومت دے خلاف بغاوت کيتی۔ آزادی دے بعد شاہ محمود تون شہر وچ نیشابور تے مشہد منتقل ہوئے تے مشہد نوں فتح کيتا ۔ اس نے اپنے آپ نوں شاہ کہیا تے مشہد نوں اپنا راجگڑھ کہیا تے اس دے ناں اُتے سکے بنائے۔
مشہد دی جنگ
سودھونادر قلی ( نادر شاہ افشار ) نے مشہد نوں وی فتح کرنے دی بار بار کوشش کيتی جو کہ شاہ محمود دا راجگڑھ سی ، لیکن ناکام رہیا۔ بھانويں اوہ فتوحات حاصل کر چکيا سی تے قلات ، دستجرد تے ابیورڈ نوں زیر کرنے وچ کامیاب سی ، شاہ محمود کیانی دا سیستان تے خراسان وچ بہت اثر و رسوخ سی تے اوہ شاہ محمود دے خلاف جنگ نئيں جِت سکا۔ 1726 وچ شاہ طہمسیب دوم تے فتح علی خان قاجار خراسان دی فوج دے نال جنگ وچ داخل ہوئے۔ انہاں دا مطلب شاہ محمود دا تختہ الٹنا تے ایران وچ صفوی حکومت دا دوبارہ قیام سی۔ [۱] نادر نے اپنی فوج دے نال تحصیب دوم دی وی خدمت کيتی۔ شاہ طہماسب نوں نادر غولی دی موجودگی دی وی ضرورت سی کیونجے اوہ شاہ دی فوج دوناں نوں مضبوط کر رہیا سی تے شاہ تہمسیب اپنے آپ نوں فتح علی خان قجر دے اثر توں بچانا چاہندا سی۔ مشہد دے محاصرے دے دوران فتح علی خان قاجار نوں شاہ طہمسیب دے حکم توں قتل کيتا گیا۔ نادر غولی شاہ دی مسلح افواج دا کمانڈر انچیف بن گیا تے جلد ہی مشہد اُتے قبضہ کر ليا۔ شاہ محمود نے لڑائی نئيں چھڈی تے قبیلے نوں شاہ دے خلاف کرنے دے لئی مروا گیا ، لیکن آخر کار اوہ کامیاب نہ ہويا تے اسنوں پھانسی دے دتی گئی۔ [۱]
حاشیہ
سودھوحوالے
سودھو- احیا الملک (تریخ سیستان تک صفوی دور) ، مصنف: حسین ابن مالک غیاث الدین محمد ابن شاہ محمود سیستانی ، ناشر: کتاب دا ترجمہ تے اشاعت کمپنی