المغرب دی اسلامی فتح
المغرب دی اسلامی فتح عربی: الفَتْحُ الإسْلَامِيُّ لِلمَغْرِبِ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بسلسلہ اسلامی فتوحات تے عرب بازنطینی جنگاں | |||||||
راشدین تے اموی دور وچ مسلماناں دی مصر توں مراکش دی طرف پیش قدمی دا نقشہ | |||||||
| |||||||
محارب | |||||||
غیر مسلم بربر قبیلے |
مسلمان بربر قبیلے | ||||||
کمانڈر اور رہنما | |||||||
ہرقلوناس |
حضرت عمر بن خطابؓ حضرت معاویہ بن ابو سفیانؓ |
المغرب دی اسلامی فتح عربی: الفَتْحُ الإسْلَامِيُّ لِلمَغْرِبِ، تے کچھ قومی کردار دے حوالے توں، خاص طور اُتے اس واقعے نوں المغرب دی عرب فتح دے ناں توں جانیا جاندا اے، جس دے نتیجے وچ ، شمالی افریقہ دے بقیہ رومی صوبے بازنطینیاں دے ہتھوں توں کھو لئی گئے تے سلطنت وچ داخل ہو گئے اسلامی ریاست ہمیشہ دے لئی۔
المغرب دی فتح دی کارروائیاں دا آغاز خلیفہ عمر ابن الخطاب رضی اللہ تعالیٰ عنہ دے دور وچ ہويا، جدوں سائرینیکا فتح ہويا تے رومی ریاست مصر دے نال الحاق کيتا گیا، تے ساتھی عمرو ابن العاص دے ہتھوں طرابلس۔ حضرت عمر رضی اللہ تعالیٰ عنہ نے اس مقام دے بعد مسلماناں نوں ہور گھسنے دی اجازت نہ دی، ایہ خیال کردے ہوئے کہ اوہ ملکاں مسلماناں دے لئی بکھرے ہوئے نيں، کیونجے اوہ نامعلوم نيں تے انہاں دا حالے تک انہاں توں کوئی عہد نئيں اے، تے انہاں وچ داخل ہونا اک ایسی مہم جوئی ہوئے گی جس وچ شاید کوئی فائدہ نہ ہوئے۔ نتائج خلیفہ عثمان بن عفان رضی اللہ تعالیٰ عنہ دے دور وچ مسلماناں نے سیرینیکا توں اگے ودھ کے پورے رومی صوبے عفریقیہ نوں فتح کر ليا۔ عثمان دے قتل دے بعد شمالی افریقہ دے محاذ اُتے فتح دی تحریک رک گئی، کیونجے مسلمان اس دے بعد تے حضرت علی بن ابی طالب رضی اللہ تعالیٰ عنہ دے دور وچ پھُٹنے والے جھگڑےآں نوں روکنے تے پرسکون کرنے وچ مصروف سن، شمالی افریقہ وچ بازنطینی طاقت دے بقیہ مراکز دے خلاف فتوحات تے جہاد دی تحریکِ اموی ریاست دے قیام دے بعد تک جاری نئيں رہی، المغرب وچ جنگ ہوئی، چنانچہ مسلمان انہاں دے دورِ حکومت تے اس دے جانشین ال دے دور وچ المغرب دی طرف رینگتے رہے۔ ولید بن عبدالملک، ایتھے تک کہ پورا المغرب مسلماناں دے ہتھ وچ آگیا، تے رومی فوج دا آخری دستہ اس توں پِچھے ہٹ گیا، تے تمام بربر قبیلے نے اطاعت دی تے اموی جھنڈے دے تھلے آگئے۔
بربراں نے اسلامی فتح دے ابتدائی سالاں توں ہی اسلام قبول کیا، تے انہاں وچوں بوہت سارے فاتح فوجاں وچ شامل ہوئے تے عرباں دے نال فتوحات تے لڑائیاں وچ ، رومیاں تے انہاں دے لوکاں دے خلاف جو حالے تک اسلام وچ داخل نئيں ہوئے سن، وچ حصہ لیا، تے بربر جاری رہے۔ فتوحات دی پیش رفت دے نال اسلام وچ پے در پے داخل ہونا، ایتھے تک کہ انہاں وچوں اکثر نے اسلام قبول کر ليا تے عیسائیت، یہودیت تے بت پرستی دی اک چھوٹی سی اقلیت باقی رہ گئی۔ ہور، المغرب دی فتوحات نے جزیرہ نمائے عرب دی آبادی نوں متاثر کیا، کیونجے حجاز تے یمن دے کچھ پنڈ تے قصبےآں نے اپنے لوکاں توں خالی کر دتا جدوں اوہ سب دے سب جہاد دے لئی ہجرت کر گئے تے نويں مفتوحہ ملکاں وچ آباد ہو گئے، فیر انہاں دے خاندان وی انہاں دے نال شامل ہو گئے۔ وقت گزرنے دے نال، تے اکٹھا ہونے تے طویل مدتی اختلاط دے نتیجے وچ ، بوہت سارے بربر، خاص طور اُتے شہر دے باشندے، عرب بن گئے، تے اک ہور طبقہ، خاص طور اُتے پینڈو باشندےآں نے، اپنی قومی شناخت نوں برقرار رکھیا۔ المغرب دی پوری اسلامی تریخ وچ ، بوہت سارے وحشی حکمران خاندان نمودار ہوئے جنہاں نے اسلام تے مسلماناں دے دفاع دا جھنڈا اٹھایا، جداں کہ المرابطین تے الموحدین، تے المغرب دنیا وچ اسلامی ثقل دے مراکز وچوں اک بن گیا۔