معالی السبطین فی احوال الحسن و الحسین (کتاب)
معالی السبطین دے ناں توں معروف کتاب شیخ مہدی حائری مازندرانی نے لکھی ۔ کتاب دا مکمل ناں " معالی السبطین فی أحوال الامامَین الحسن و الحسین اے ۔اس کتاب دا اکثر حصہ واقعہ عاشورا تے کربلا توں مربوط اے ۔واقعہ کربلا اُتے تحقیق کرنے والے محققاں وچوں بعض دی رائے دے مطابق ایہ کتاب چنداں اہمیت دی حامل نئيں اے تے اوہ اسنوں تحریف دے منابع توں شمار کردے نيں چونکہ اس کتاب وچ جھوٹھ اُتے مشتمل تے غیر مستند مطالب مذکور نيں۔
مؤلف دا تعارف
سودھوصاحب کتاب دا ناں شیخ محمد مہدی بن شیخ عبد الہادی ابو الحسن بن شاہ مازندرانی حائری اے ۔ 1293 ق نوں کربلا وچ پیدا ہوئے تے 1384 نوں اوتھے فوت ہوئے ۔اک علمی گھرانے نال تعلق سی انہاں دا خاندان آل مازندرانی دے ناں توں کربلا وچ پہچانا جاندا ۔فقہ تے اصول اپنے والد دے پاس پڑھیا ۔ فیر خطابت دے پیشے وچ تخصص کيتا ۔ عراق دے معروفترین خطباء وچوں شمار ہُندے سن .[۱] شجرۂ طوبیٰ تے الکوکب الدری ناں دیاں کتاباں معالی السبطین توں پہلے لکھياں .[۲]
کتاب
سودھوجداں کہ ناں توں واضح اے کہ ایہ کتاب حضرت امام حسن تے امام حسین علیہما السلام دے بارے وچ لکھی گئی اے ۔ ایہ کتاب دو اجزا اُتے مشتمل اے ۔ پہلا جزو حضرت امام حسن دے متعلق اے کہ جس وچ بارہ مجالس مذکور نيں تے 39 صفحات اُتے مشتمل اے ۔ بقیہ مکمل کتاب حضرت امام حسین ؑ ، عزادرای تے عاشورا دے بارے وچ اے ۔[۳]
محققاں دی رائے
سودھوسید محمد علی قاضی اس کتاب دے متعلق لکھدے نيں :
- معالی السبطین دے منقولات کسی وی اعتبار توں قابل اعتبار نئيں نيں مگر ایہ کہ اوہ اپنے مستندات دے ماخذ نقل کرے۔ہور ایہ ایسی کتاباں وچوں نئيں اے کہ اسنوں اصلی ماخذ قرار دتا جا سکے ۔ کتاب دے مؤلف توں آشنائی رکھدا ہاں تے اس خطو کتابت وی رہی اے ۔ اس کتاب وچ صحیح تے نادرست باہم مخلوط نيں لہذا کتاب دا مطالعہ کرنے والے دے لئی ضروری اے اوہ غیر معتبر توں معتبر نوں دقت توں جدا کرے ۔[۴]
تحریفی تھانواں
سودھو- مدینہ توں امام حسین علیہ السلام اپنے خادماں ،زیورات تے عطریات وغیرہ دے ہمراہ شاہانہ خروج۔
- شب عاشور امام حسین علیہ السلام دے اصحاب دا وکھو وکھ ہونا۔
- روز عاشور امام حسین دا حضرت عباس دے پاس پناہ لینے دا افسانہ۔
- حضرت قاسم بن حسن دی شادی دا واقعہ ۔
- اسقونی شربة من الماءکے لفظاں توں امام دا پانی مانگنا۔
- امام سجاد علیہ السلام دا شہادتاں توں بے خبر ہونا تے امام دا فرمنیا : میرے تے تیرے سوا کوئی مرد باقی نئيں اے ۔
- حضرت علی اکبر دی شہادت دے موقع اُتے آپ دتی والدہ لیلا برہنہ سر تے پیر باہرآئیاں تے فرمایا : ووالدہ۔
- شہید وہب بن عبد اللہ بن حباب کلبی دا وادھا۔[۵]