محمد بن ابی بکر
| محمد بن ابی بکر | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (عربی وچ: محمد بن أبي بكر) | |||||||
 |
|||||||
| معلومات شخصیت | |||||||
| جم | سنہ 631 | ||||||
| وفات | سنہ 658 (26–27 سال)
| ||||||
| وجہ وفات | قتل | ||||||
| قاتل | معاویہ بن حدیج | ||||||
| شہریت |  خلافت راشدہ
| ||||||
| اولاد | قاسم بن محمد بن ابی بکر | ||||||
| والد | ابو بکر | ||||||
| والدہ | اسماء بنت عمیس | ||||||
| بہن/بھائی | اسماء بنت ابی بکر ، عبد الله بن ابی بکر ، عبد الرحمن بن ابی بکر ، عائشہ ، ام کلثوم بنت ابو بکر ، عبد اللہ بن جعفر ، محمد بن جعفر بن ابی طالب ، عون بن جعفر
| ||||||
| مناصب | |||||||
| خلافت راشدہ میں والئ مصر (6 ) | |||||||
| دفتر وچ فروری ۰۶۵۸ – جولائی ۰۶۵۸ |
|||||||
| |||||||
| عملی زندگی | |||||||
| پیشہ | عسکری قائد ، والی | ||||||
| مادری زبان | عربی | ||||||
| پیشہ ورانہ زبان | عربی | ||||||
| عسکری خدمات | |||||||
| وفاداری | خلافت راشدہ | ||||||
| شاخ | خلافت راشدہ دی فوج | ||||||
| لڑائیاں تے جنگاں | اونٹھ والی لڑائی ، صفین دی لڑائی | ||||||
ترمیم  | |||||||
محمد بن ابی بکر ابوبکر صدیق دے بیٹے انہاں دی والدہ دا ناں اسماء بنت عمیس سی۔ ایہی محمد بن عبد اللہ کہلاندے نيں۔ آپ دی پرورش علی بن ابی طالب دے گھر وچ ہوئی۔آپ رضی اللہ تعالیٰ عنہ صحابیِ رسول تے حضرت امام علی المرتضیٰ دے جانثار ساتھیاں وچوں نيں۔
ولادت
سودھومحمد بن ابوبکر دی ولادت 25 ذوالقعدہ 10ھ نوں ذوالحلیفہ وچ ہوئی۔ سنن نسائی وچ انہاں دی ولادت دا ذکر اے۔
- ’’ابوبکر صدیق حجۃ الوداع دے موقع اُتے رسول کریم (صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم) دے نال حج کرنے دے واسطے نکلے انہاں دے نال انہاں دی اہلیہ اسماء بنت عمیس وی سی جس وقت اوہ مقام ذوالحلیفہ پہنچ گئے تاں اسماء دے پیٹ توں محمد بن ابوبکر دی ولادت ہوئی اس اُتے ابوبکر رسول کریم (صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم) دی خدمت اقدس وچ حاضر ہوئے تے دسیا تاں آپ (صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم) نے فرمایا تسيں انہاں نوں حکم دو کہ غسل کرنے دے بعد احرام بنھ لاں تے حج دی نیت کر لین فیر حج بیت اللہ دے طواف دے علاوہ تمام کم کرن جو دوسرے لوک کردے نيں‘‘۔[۱]
کنیت
سودھوام المومنین عائشہ صدیقہ نے انہاں دی کنیت ابو القاسم رکھی تے ايسے ناں توں صحابہ دے دور وچ پکاریا کردی سی بعد وچ جدوں انہاں دے ہاں پُتر ہويا تاں اس دا ناں قاسم رکھا۔
نسب
سودھومحمد بن عبد الله بن عثمان بن عامر بن عمرو بن كعب بن سعد بن تيم بن مرة بن كعب ابن لؤی القرشی التيمی۔
ربیب علی
سودھوجب انہاں دی والدہ اسماء بنت عمیس نے ابوبکر صدیق دے بعد علی المرتضیٰ توں نکاح کيتا تاں محمد بن ابوبکر انہاں دے ربیب (وہ اولاد جو پہلے شوہر توں ہو تے دوسرے شوہر دی زیر تربیت ہو یا پہلی بیوی توں ہو تے دوسری بیوی دی آغوش وچ پرورش پا رہی ہوئے۔ اسنوں ربیب یا ربیبۃ کہیا جاندا اے ) ہو گئے ایہ یحی بن علی تے عبد اللہ بن جعفر دے اخیافی بھائی سن ایہ وڈے ہی عبادت گزار تے صاحب فضل و علم سن اس لئی امیر المؤمنین انھاں پسند کردے سن ۔
مظلومانہ شہادت
سودھوقتل عثمان رضی اللہ علیہ دے بعد علی المرتضی نے 16 رمضان 36 ہجری نوں مصر دا والی مقرر کيتا۔ علی المرتضی دی شہادت دے بعد عمرو بن العاص نے مصر اُتے حملہ کيتا تاں محمد بن ابی بکر نوں شکست ہوئی تاں انھاں نے اک غار وچ پناہ لی تے پکڑے جانے دے بعد بے دردی توں شہید کر دتا گیا تے انہاں دی میت نوں اک مردہ گدھے دے پیٹ وچ ڈال کر جلا دتا گیا۔ اسی طرح عمرو بن خدیج دے قتل کرنے تے عمرو بن العاص دے بھُکھا رکھ دے ہلاک کرنے دی روایات وی نيں۔
عائشہ صدیقہ نوں انہاں دی اس طرح شہادت دا علم ہويا تاں سخت افسوس ہويا فرماتاں وچ اسنوں اپنا بھائی تے پُتر سمجھدی ہاں چونکہ انھاں اگ وچ جلایا گیا سی۔ ايسے غم دی وجہ توں اس دے بعد عائشہ نے کدی بھنا ہويا گوشت نئيں کھایا۔[۲]
محاصرہ عثمان
سودھومحمد بن ابوبکر انہاں لوکاں وچوں سن جنھاں نے عثمان غنی دی پالیسیاں تے کار کردگی دی مخالفت کردے ہوئے انہاں دا محاصرہ کيتا۔
حسن توں منقول اے کہ سب توں پہلے محمد بن ابوبکر گھر وچ داخل ہوئے تے عثمان غنی دی داڑھی نوں پھڑیا تے کہیا تسيں نے اللہ دے دین نوں کیوں بگاڑا اے ؟ تے سنت رسول نوں کیوں برباد کيتا اے ؟ تاں عثمان نے فرمایا جس طرح تسيں نے میری داڑھی نوں پھڑیا اے اس طرح ابوبکر صدیق پھڑنے والے نہ سن پس اوہ ایہ سن کر انہاں نوں چھڈ دتا تے انہاں نوں کوئی نقصان پہنچائے بغیرباہر نکل گئے۔[۳]
جنگ جمل تے صفین
سودھوجنگ جمل تے صفین وچ خلیفہ چہارم علی المرتضی دے نال رہے اک روایت وچ اے۔
عبد اللہ بن بدیل، جنگ جمل دے دن، ام المؤمنین عائشہ دے پاس پہنچے اوہ ہودج وچ بیٹھی ہوئی سی تے عرض کيتا اے ام المومنین آپ نوں اللہ دی قسم دے کے پوچھدا ہاں کیہ تسيں نوں چيتا اے کہ مین آپ دے پاس اس دن حاضر ہويا سی جس دن عثمان غنی نوں شہید کيتا گیا سی۔ ميں نے آپ توں عرض کيتا سی کہ عثمان شہید ہو گئے نيں ہن آپ مینوں کيتا حکم دیندی نيں تاں آپ نے فرمایا سی کہ علی نوں لازم پکڑو۔ اللہ دی قسم اوہ بدلے نئيں، پس عائشہ خاموش ہوگئياں فیر ایہی گل عبد اللہ بن بدیل نے تن دفعہ دہرائی پس اوہ خاموش رہیاں۔ عبد اللہ بن بدیل نے اونٹنی دی کونچاں کٹنے دا حکم دتا تاں اونٹنی دی کونچاں کٹ دتیاں گئیاں پس وچ تے عائشہ دے بھائی محمد بن ابوبکر اترے تے انہاں دے ہودج نوں اٹھا کے علی دے سامنے رکھ دتا۔ فیر انہاں نوں علی دے حکم توں عبد اللہ بن بدیل دے گھر وچ داخل کر دتا۔[۴]
حوالے
سودھو5. ! الوقائع والحوادث جلد اول صفہ 210