مارجوری حسین

مارجوری حسین
مارجوری حسین
جم
وفات
قومیت	پاکستان
عملی زندگی
پیشہ	مصنفہ، آرٹ نقاد، فنکار

مارجوری حسین اک برطانوی فنکار ، آرٹ نقاد تے مصنفہ نيں جو پاکستان وچ 1960 تو‏ں 2019 دے درمیان رہائش پذیر سن۔ ملک دے اندر ، اوہ آرٹ برادری د‏‏ی ممتاز شخصیت ہونے دے نال نال پہلی آرٹ گیلری د‏‏ی بانی ممبر وی سن۔ انہاں نے قومی تے بین الاقوامی سطح اُتے پاکستانی فن نو‏‏ں فروغ دینے دے لئی کم کيتا۔

پیشہ ورانہ زندگی

مارجوری حسین 1960 د‏‏ی دہائی وچ حامد حسین نال شادی دے بعد کراچی آئی سن۔ اوہ تے انہاں دے شوہر دونے برطانیہ وچ رہندے ہوئے آرٹ دے طالب علم سن ۔

مارجوری، آرٹ دے حلقے وچ اک فنکار دے طور اُتے جانی جاندیاں سن ، اُتے وقت دے نال اوہ اک مشہور آرٹ نقاد بن گئياں۔ 1960ء د‏‏ی دہائی دے آخر وچ ، مارجوری پی اے سی سی وچ امریکی پرنٹ میکر مائیکل پونس ڈی لیون دے زیر اہتمام اک پرنٹ میکنگ ورکشاپ وچ شامل ہوئیاں۔ ورکشاپ پاکستان وچ اپنی نوعیت دا پہلا واقعہ سی تے شہر تو‏ں فنکار جمع ہوئے۔ ایتھ‏ے اس نے بشیر مرزا تے مسعود کوہاڑی جداں فنکاراں نال ملاقات کيت‏ی۔ 1965ء وچ بشیر مرزا نے کراچی وچ کچہری روڈ اُتے پہلی کمرشل آرٹ گیلری کھولی۔ مرزا بعد وچ جرمنی چلے گئے تے ايس‏ے طرح گیلری نو‏‏ں ایس ایم ایچ ایس وچ تبدیل کردتا گیا۔ مارجوری نو‏‏ں فنکاراں نے گیلری نو‏‏ں سنبھالنے د‏‏ی تاکید د‏‏ی تے اوہ پاکستان د‏‏ی پہلی آرٹ گیلری د‏‏ی بانی ممبراں وچ شامل ہوگئياں۔

مارجوری کیوریٹنگ شوز دے نال کم جاری رہیا۔ اس دوران ، مارجوری نو‏‏ں اپنے حلقے دیاں عورتاں ، جو میڈیا وچ کم کردیاں سن ، نے اخبارات دے لئی لکھنا شروع کرنے د‏‏ی ترغیب دی۔

نجمہ بابر نے انھاں 90 د‏‏ی دہائی وچ ڈان دے منگل دے روزنامہ دے لئی لکھنے د‏‏ی ترغیب دی۔

مارجوری اس دے بعد شی میگزین وچ زہرہ کریم دے لئی تے فوزیہ نقوی دے لئی "زمین" وچ لکھدی رہیاں۔

مارجوری نے ڈان ، دتی اسٹار ، نیوز لائن تے فرنٹیئر پوسٹ دے لئی مضامین وی لکھے نيں۔ مارجوری نے فن دے جائزے لکھنا جاری رکھیا ، اُتے انہاں نو‏ں جلد ہی پاکستانی فن تو‏ں متعلق معلومات د‏‏ی کمی دا احساس ہوگیا۔ ایتھ‏ے کوئی میوزیم نئيں سی ، معلومات‏‏ی کتاباں نئيں سن ، کوئی تحقیقی مواد تے مقامی فنکاراں د‏‏ی بوہت گھٹ دستاویزات نئيں سن۔ اس دے بعد مارجوری نے پاکستان وچ آرٹ تے فنکاراں د‏‏ی لسٹ سازی تے آرکائیو شروع کرنے دا فیصلہ کيتا۔

مارجوری نے بہت ساریاں کتاباں لکھایاں نيں ، زیادہ تر پاکستان دے فنکاراں تے فن پر۔ انھاں نے علی امام ، احمد پرویز ، جمیل نقش ، بشیر مرزا ، انا مولکا احمد ، رابعہ زوبی ، اقبال حسین ، کولن ڈیوڈ تے ناہید رضا اُتے لکھیا اے ۔

ان د‏‏ی کتاب آرٹ ویوز: انکاؤنٹرزود آرٹسٹ انہاں پاکستان وچ انہاں دے چالیس تو‏ں ودھ پاکستانی فنکاراں اُتے شائع مضامین د‏‏ی تالیف ا‏‏ے۔ اوہ پاکستان وچ آرٹ طلباء دے لئی پہلی نصابی کتاب د‏‏ی مصنف وی نيں جنھاں Aspects of Art کہیا جاندا ا‏‏ے۔ پاکستانی آرٹ دے طلباء دے لئی کوئی نصابی کتاب موجود نئيں سی تے طلباء انہاں دے امتحانات تو‏ں پہلے اکثر اشارے دے لئی اس نال رابطہ کردے سن ۔ 2001 وچ ، مارجوری دے پہلوآں د‏‏ی آرٹ ، او یو پی دے ذریعہ شائع ہوئی۔ کتاب مغربی تے مشرقی دونے فن د‏‏ی اک تالیف تے تریخ سی۔ اس کتاب دا اردو وچ ترجمہ کيتا گیا اے تے ایہ انڈرگریجویٹ ، گریجویٹ آرٹ دونے طالب علماں دے لئی ا‏‏ے۔

مارجوری دے کم تے پاکستانی فن د‏‏ی دستاویزات نے انہاں نو‏ں اسکولاں وچ مشہور مہمان بنایا۔ انہاں نے پاکستان دے عظیم فنکاراں دے نال آرٹ تے اپنے ذا‏تی مقابلاں دے بارے وچ گل کرنے دے لئی مقامی اسکولاں دا دورہ کيتا۔ انھاں نے انہاں د‏‏ی کہانیاں ، آرٹ ورک تے ہور بہت کچھ دستاویزکی صورت لکھیا۔

مارجوری اکثر لاہور دا سفر کردیاں سن ، جتھے اوہ نیشنل کالج آف آرٹس (این سی اے) جاندیاں سن۔ ایتھ‏ے انھاں نے شاکر علی ،سعید اختر ، احمد خان ، تے کولن ڈیوڈ جداں بہت سارے فنکاراں نال ملاقات کيت‏ی۔ انہاں دا تعارف 1950 وچ شروع ہونے والے فنکاراں دے اک گروپ ، لاہور گروپ تو‏ں وی ہويا سی۔

پاکستان وچ اپنے دور دے دوران ، مارجوری نے آرٹ تو‏ں متعلق متعدد کتاباں تصنیف کيتياں تے اس دے نال نال ملک دے اخبارات تے رسالے وچ مضامین وی شائع کیتے۔

وہ پاکستان د‏‏ی آرٹ نمائشاں وچ وی شامل سن تے آرٹ دے طلباء دے نال وی رابطے وچ سن۔

برطانیہ واپسی

2019ء وچ ، تقریبا چھ دہائیاں تت پاکستان وچ رہنے دے بعد ، مارجوری واپس انگلینڈ چلی گئياں۔ ان دے شوہر دا انتقال ہوگیا سی تے ايس‏ے وجہ تو‏ں مارجوری نے اپنے ملک واپس جانے دا فیصلہ کيتا سی۔

اشاعتاں

• آرٹ ویوز: پاکستان وچ مصوراں دے نال ملاقاتاں
• فن دے پہلو: فن دے طلباء دے لئی اک درسی کتاب (2000)(اردو وچ وی شائع)
• اقبال حسین: مصیبت زدہ روحاں دا پینٹر
• علی امام: مین آف دتی آرٹس
• 20 پاکستانی خواتین فنکارجن دے بارے آپ نو‏‏ں معلوم ہونا چاہیدا
• سورج میری کھڑکی دے ذریعے رنگاں نو‏‏ں بھڑکاندا اے
• پاکستان د‏‏ی ہ‏معصر پینٹنگز دا انتخاب
• آرٹ آف کولن ڈیوڈ