لیو شیاؤبو
| لیو شیاؤبو 刘晓波 | |
|---|---|
| 刘晓波 | |
.jpg) |
|
| جم | 28 دسمبر 1955 [۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷] |
| وفات | 13 جولائی 2017 (62 سال)[۸][۹][۲][۳][۴][۵][۷] |
| وجہ وفات | معدے اور چھوٹی آنت کی سوزش |
| طرز وفات | طبعی موت |
| قومیت | چینی |
| شریک حیات | تاؤ لی (ex-wife) Liu Xia[۱۰] (ش. 1996; his death 2017) |
| اولاد | 1 (with Li) |
| تعداد اولاد | 1 |
| مناصب | |
| صدر | |
| دفتر وچ ۲۰۰۳ – ۲۰۰۷ |
|
| عملی زندگی | |
| تعليم |
|
| مادر علمی | بیجنگ نارمل یونیورسٹی (۱۹۸۲–۱۹۸۴) |
| تخصص تعلیم | literary studies |
| تعلیمی اسناد | Master of Arts ،پی ایچ ڈی |
| پیشہ | لکھاری، شاعر، انسانی حقوق کارکن |
| مادری زبان | چینی |
| پیشہ ورانہ زبان | چینی [۱۱][۱۲] |
| شعبۂ عمل | ادبی تنقید [۱۳] |
| ملازمت | کولمبیا یونیوسٹی ، جان ہاپکنز یونیورسٹی |
| اعزازات | |
| 2010 نوبل امن انعام |
|
ترمیم  | |
| لیو شیاؤبو | |||||||||||
.svg) "لیو شیاؤبو" (اپر) آسان اتے (تھلے) روائتی چینی اکھر | |||||||||||
| عام چینی | 刘晓波 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| روائتی چینی | 劉曉波 | ||||||||||
| |||||||||||
لیو شیاؤبو (چینی: 刘晓波، 28 دسمبر 1955 – 13 جولائی 2017) اک چینی ساہتی نقاد، لکھاری، شاعر، انسانی حقوق کارکن، آزادی کارکن اتے نوبل امن انعام جیتو سی جہڑا سیاسی سدھاراں دی منگ کردا سی اتے کمیونسٹ اک-پارٹی راج نوں ختم کرن لئی چلیاں مہماں وچ سرگرم حصہ لیندا رہا سی۔[۱۴] اس نوں کئی واری "چین دا نیلسن منڈیلا" کہہ کے وی سدیا جاندا اے۔ اس نوں جنزو، لیوننگ وچ اک سیاسی قیدی وجوں قید کیتا گیا سی۔[۱۵][۱۶][۱۷] 26 جون 2017 نوں، ٹرمینل لیور کینسر دا پتہ لگن توں بعد اس نوں میڈیکل پیرول دتا گیا سی اتے 13 جولائی 2017 نوں اس دی ہسپتال وچ موت ہو گئی سی۔[۱۸]
لیو نے ساہتی حلقیاں وچ اپنی ساہتی تنقید نال مشہوری حاصل کیتی اتے جلد ہی اوہ کئی غیرملکی یونیورسٹیاں وچ اک وزٹنگ سکالر بن گئے۔ 1989 دے تیانمن جدوجہد لئی اوہ چین پرط آئے اتے لوکتنتر اتے انسانی حقوق دی لہر وچ اسدی شمولیت کرکے 1989 توں 1991 تک پہلی وار اسنوں قید کیتا گیا سی۔ پھر 1995 توں 1996 تک اتے 1996 توں 1999 تک اوہ تیجی وار قید کیتا گیا سی۔ اوہ 2003 توں 2007 تک اسنے آذاد چینی پین سینٹر دے پردھان وجوں سیوا نبھائی۔ 1990 ویاں دے ادھ توں بعد اوہ منزو زونگوگو (ڈیموکریٹک چائینا) رسالے دا پردھان وی رہا۔ 8 دسمبر 2008 نوں، چارٹر 08 مینیفیسٹو نال اپنی حصےداری دے کارن لیو نوں حراست وچ لیا گیا سی۔ اس نوں رسمی طور تے 23 جون 2009 نوں "راج طاقت دی النگھناں نوں بھڑکاؤن" دے شک تے گرفتار کیتا گیا سی۔23 دسمبر 2009 نوں اس تے ایہناں الزاماں تے ہی مقدمہ چلایا گیا،[۱۹][۲۰] اتے 25 دسمبر 2009 نوں گیارھاں سال دی قید [۲۱]اتے دو سالاں لئی سیاسی حقوق دی کٹوتی دی سزا سنائی گئی۔[۲۲]
اپنی چوتھی واری جیل دی سزا دے دوران، لیو نوں "چین وچ بنیادی انسانی حقاں لئی اس دے لمبے اتے غیرتشدد جدوجہد" لئی 2010 وچ نوبل امن انعام حاصل کیتا گیا سی۔[۲۳][۲۴][۲۵][۲۶]
لیو پہلے چینی شہری سی جو چین وچ رہندیاں کسے وی قسم دے نوبل انعام نال نوازیا ہویا ہووے۔[۲۷] جرمنی دے کارل وان اوسائٹزکی (1935) اتے برما دی آنگ سان سو کی (1991) دے بعد اوہ قید جاں نظربند ہون دے ویلے نوبل امن انعام نال نوازیا گیا جان والا اوہ تیجا انسان سی۔[۲۸] اتے نوبل انعام لین لئی اپنا نمائندہ بھیجن دے اسدے حق نہ دتے جان والا اتے حراست وچ مرن والا اوہ دوجا انسان، پہلا اوسیوٹزکی سی، جسدی نازی تشدد کیمپ وچ حراست وچ رکھن توں بعد برلن-چارلٹنبرگ وچ ویسٹینڈ ہسپتال وچ موت ہو گئی سی۔[۲۹] ناروے دی نوبل کمیٹی دے چیئرمین بیریٹ ریس-اینڈرسن نے اسدی موت لئی چینی کمیونسٹ سرکار نوں ذمہ وار ٹھہرایا اتے کیہا کہ "لیو شیاؤبو نے چین وچ کمیونسٹ سرکار دے دمنکاری کماں دے خلاف اپنے عدم تشدد جدوجہد دے ذریعے لوکاں دے بھائیچارے وچ یوگدان پایا اے۔"[۳۰]
حوالے
سودھو- ↑ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Liu-Xiaobo — subject named as: Liu Xiaobo — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۸ — عنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Find a Grave memorial ID: https://www.findagrave.com/memorial/181329945 — subject named as: Liu Xiaobo — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ Babelio author ID: https://www.babelio.com/auteur/wd/194986 — subject named as: Xiao bo Liu — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ Brockhaus Enzyklopädie online ID: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/liu-xiaobo — subject named as: Liu Xiaobo — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb16501659d — subject named as: Xiao bo Liu — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
- ↑ Hrvatska enciklopedija ID: https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=69280 — subject named as: Liu Xiaobo — مصنف: Dalibor Brozović تے Tomislav Ladan — عنوان : Hrvatska enciklopedija — ناشر: Miroslav Krleža Lexicographical Institute
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ Munzinger person ID: https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000028167 — subject named as: Liu Xiaobo — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ China's Nobel Peace Prize winning dissident Liu Xiaobo dies
- ↑ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Liu-Xiaobo — subject named as: Liu Xiaobo — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ سانچہ:Cite press release
- ↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb16501659d — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
- ↑ این کے سی آر اے یو تی آئی ڈی: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=js20101124001 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱ مارچ ۲۰۲۲
- ↑ این کے سی آر اے یو تی آئی ڈی: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=js20101124001 — اخذ شدہ بتاریخ: ۷ نومبر ۲۰۲۲
- ↑ (2010) Biography of Liu Xiaobo. Encyclopædia Britannica.
- ↑ Frances Romero, Top 10 Political Prisoners Archived 2010-10-11 at the وے بیک مشین، Time، 15 نومبر 2010.
- ↑ Mark McDonald, An inside look at China's most famous political prisoner، The New York Times، 23 جولائی 2012.
- ↑ Congressional-Executive Commission on China, Political Prisoner Database:Liu Xiaobo Archived 16 اکتوبر 2012 at the وے بیک مشین۔
- ↑ "Liu Xiaobo: Jailed Chinese dissident has terminal cancer"۔ BBC News۔ 26 جون 2017
- ↑ Benjamin Kang Lim, China's top dissident arrested for subversion، Reuters, 24 جون 2009.
- ↑ "刘晓波因涉嫌煽动颠覆国家政权罪被依法逮捕 Archived 2009-06-30 at the وے بیک مشین" (Liu Xiaobo Formally Arrested on 'Suspicion of Inciting Subversion of State Power' Charges)، China Review News, 24 جون 2009.
- ↑ Canghai [沧海]، "刘晓波案闪电移送法院 律师两次前往未能会见سانچہ:Dead link" [Liu Xiaobo's Case Quickly Escalated to the Court; Lawyers Twice Try to Meet with Liu to No Avail]، Canyu [参与]، 11 دسمبر 2009. سانچہ:Dead linkسانچہ:Cbignore
- ↑ Beijing No. 1 Intermediate Court, Criminal Verdict no. (2009) yi zhong xing chu zi 3901, unofficial English translation in Human Rights in China, "International Community Speaks Out on Liu Xiaobo Verdict Archived 4 دسمبر 2012 at Archive.is،" 30 دسمبر 2009.
- ↑ Dwyer Arce (10 دسمبر 2010)۔ "China dissident Liu Xiaobo awarded Nobel Peace Prize in absentia"۔ JURIST – Paper Chase
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ McKinnon, Mark. "Liu Xiaobo could win the Nobel Peace Prize, and he’d be the last to know"۔ The Globe and Mail۔ 7 اکتوبر 2010. 'Ms. Liu said her husband had been told by his lawyer during a recent visit that he had been nominated for the Nobel Peace Prize, but he would be shocked if he won, she said. "I think he would definitely find it hard to believe. He never thought of being nominated, he never mentioned any awards. For so many years, he has been calling for people to back the Tiananmen Mothers (a support group formed by parents of students killed in the 1989 demonstrations)۔."'
- ↑ Lovell, Julia (9 اکتوبر 2010). "Beijing values the Nobels. That's why this hurts". The Independent (UK). https://www.independent.co.uk/opinion/commentators/julia-lovell-beijing-values-the-nobels-thats-why-this-hurts-2101812.html. Retrieved on 9 اکتوبر 2010.
- ↑ Wachter, Paul (18 نومبر 2010)۔ "Liu Xiaobo wasn't the First Nobel Laureate Barred From Accepting His Prize" Archived 21 دسمبر 2010 at the وے بیک مشین۔ AOL News
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
| لیو شیاؤبو | |
| جمیا: | 28 دسمبر 19558 چین |
| کم : | امن |
| نوبل انعام لیا : | 2010 |