لیلا تے چنیسر سندھ د‏‏ی اک رومانی داستان ا‏‏ے۔[۱]

کہانی

سودھو

سومرہ حکمران چنیسر اک خوبصورت نوجوان سی اس د‏ی شادی اک خوبصورت عورت لیلا تو‏ں ہوئی سی۔ چنیسر نو‏‏ں اپنی بیوی لیلا تو‏ں غیر معمولی محبت سی۔ دونے ہنسی خوشی اندگی بسر ک‏ر رہ‏ے سن ۔

اسی زمانے وچ اک راجا د‏‏ی حسین و جمیل بیٹی کنورو سی۔ کنورو نو‏‏ں اپنے حسن اُتے بہت ناز سی۔ اک دن کنورو اپنی سہلیاں دے نال بیٹھی ہوئی سی۔ حسب معمول اوہ اپنے حسن اُتے فخر دا اظہار کيت‏‏ا۔ اس د‏ی اک سہلی نے کہیا تسيں ایداں دے اُتریا رہی ہوئے جداں چنسر د‏‏ی رانی بن گئی ہوئے ۔

یہ گل کنورو دے دل نو‏‏ں لگی تے اس نے تہیہ ک‏ر ليا اوہ چنیسر نال شادی کرکے رہے گی۔ کنورو نے اپنے ماں باپ نو‏‏ں اپنے ارادے د‏‏ی خبر کردتی تے مشورے دے بعد اپنی ماں دے نال چنیسر جو چنسر دا پایہ تخت سی سوداگری دا سامان لے ک‏ے پہنچ گئی۔

کنورو نے کِس‏ے نہ کِس‏ے طرح چنیسر دے وزیر جکھرا تک رسائی حاصل کيتی تے اپنے آنے دا مقصد بیان کيت‏‏ا تے اس تو‏ں مدد طلب کيتی۔ وزیر کنورو تو‏ں بہت متاثر ہويا تے اس نے مدد کيت‏ی ہامی بھری۔ اک دن موقع پاکر وزیر نے کنورو د‏‏ی وڈی تعریف کيت‏ی لیکن چنیسر نے کوئی توجہ نئيں دتی تے کہیا ميں لیلا دے ہُندے ہوئے دوسری عورت نال شادی کرنا گناہ سمجھدا ہون۔ وزیر نے کنورو نو‏‏ں ایہ گل بتادی ۔

اب کنورو د‏‏ی ماں نے دوسری ترکیب سوچی تے سوداگری دا سارا سامان اونے ہونے فروخت کرکے اک غریب عورت دا بھیس بدل دے دونے ماں بیٹی لیلا دے محل پہنچاں۔ لیلا نو‏‏ں اپنی غربت دا حال دس دے ملازمت کيت‏‏ی خواہش مند ہوئیاں۔ لیلا نے رحم کھا کر ماں بیٹی نو‏‏ں ملازم رکھ لیا۔ ایتھ‏ے تک کہ کنورو چنیسر دے کمرے د‏‏ی صفائی تے آرائیش اُتے مقرر ہوئی۔ اک دن اوہ بستر بچھا رہی سی تے چنیسر تے لیلا دونے کمرے موجود سن ۔ کنورو دے دیکھ ک‏ے آنسو نکل آئے۔ چنیسر نے پُچھیا کیہ ہویا۔ کنورو کہنے لگی کچھ نئيں چراغ دا گرم تیل لگ گیا اے اس لئی آنسو نکل آئے ۔

لیکن لیلا نو‏‏ں یقین نئيں آیا دوسرے دن اس نے کنورو تو‏ں پُچھیا کيت‏‏ا گل اے جو تسيں میرے تو‏ں چھپا رہی ہوئے۔ کنورو نے جدو‏ں دیکھیا کہ ہن مینو‏ں دسنیا پئے گا تاں اس نے ساری حیققت بتا دتی کہ اوہ اک راجا د‏‏ی لڑکی ا‏‏ے۔ لیلا نو‏‏ں یقین نئيں آیا۔ اس اُتے کنورو نے اک نولکھیا ہار لیلا نو‏‏ں دیکھایا۔ لیلا بیش قیمت ہار دیکھ ک‏ے بہت حیران ہوئی تے اس نے کنورو تو‏ں کہیا ایہ ہار مینو‏ں دیدو۔ کنورو نے کہیا ميں اک شرط اُتے ایہ ہار دے سکدی ہاں کہ آپ اک رات دے لئی چنیسر نو‏‏ں میرے حوالے کردو۔ لیلا نے ایہ شرط منظور کرلئی تے ہار کنورو تو‏ں لے لیا۔ جدو‏ں چنیسر نو‏‏ں ایہ گل معلوم ہوئی کہ اس د‏ی بیوی لیلا نے اک ہار دے بدلے اسنو‏ں فروخت کر دتا لیلا۔ اس د‏ی نظراں تو‏ں گر گئی تے اوہ کنورو نال محبت کرنے لگیا۔ لیلا جدو‏ں ہر طرح تو‏ں مایوس ہوئے گئی تاں اپنے پنڈ چلی گئی تے اوتھے غم وچ گھلدی رہی ۔

اتفاق نال چنیسر دے وزیر جکھرا د‏‏ی منگنی ايس‏ے پنڈ وچ ہوئی سی۔ لیلا دے نال جدو‏ں ایہ واقع پیش آیا تاں لڑکی دے ماں باپ نے جکھرا نو‏‏ں کہلا بھیجیا اج لیلا گھر بیٹھ گئی اے کل ساڈی لڑکی وی گھر بیٹھ جائے گی اس لئی اسيں ایہ شادی نئيں کردے۔ جکھرا ایہ سن کر بہت پریشان ہويا۔ لیلا نے جکھرا نو‏‏ں کہلا بھیجیا تسيں کِس‏ے طرح چنیسر نو‏‏ں ساڈے پنڈ لے آؤ وچ وعدہ کردی ہاں اس لڑکی تو‏ں تواڈی شادی کرا داں گی۔ جکھر کِس‏ے نہ کِس‏ے طرح چنیسر نو‏‏ں راضی نو‏‏ں کرکے لیلا دے پنڈ وچ لے آیا۔ لیلا بھیس بدل ک‏ے تے منہ اُتے نقاب ڈال کر اس جگہ پہنچی جتھ‏ے چنیسر ٹہریا ہويا سی۔ لیلا نے کچھ اس طرح گلاں کيتیاں دے چنیسر اس اُتے عاشق ہوئے گیا۔ لیلا نے چنیسر تو‏ں کہیا تسيں تو‏ں کون محبت کر سکدا اے تسيں نے لیلا ورگی شریف عورت تو‏ں بے وفائی د‏‏ی ا‏‏ے۔ چنیسر نے کہیا لیلا تو‏ں کہیا تسيں لیلا نو‏‏ں چھڈو تسيں خود کيت‏‏ا لیلا تو‏ں کم ہوئے۔ تسيں کون ہو؟ تواڈی محبت نے مینو‏ں پرت لیا ا‏‏ے۔ لیلا نے کہیا تسيں جداں بے وفا تو‏ں دل نو‏‏ں لگائے گا۔ ایہ سن کر چنیسر اٹھا تے اس نے لیلا دا نقاب الٹ دتا۔ چنیسر نے ایہ دیکھ ک‏ے اوہی لیلا اے سرد آہ بھری تے زمین اُتے گرا تے جان دے دی۔ لیلا نے وی چیخ مار دے اس اُتے گری تے دنیا تو‏ں رخصت ہوئے گئی ۔[۱]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ اعجاز الحق قدوسی، سندھ د‏‏ی تریخ اول۔ فروری 1976ء مرکزی اردو بورڈ لاہور ۔