لوک مذہب
لوک مذہب دا مطالعہ نوں متعلق مگر مابکل مختلف موضوع اُتے محیط اے۔ اول ایہ کہ لوک مذہب وچ لوک کہانی، لوک سبھیاچار دا کیہ عمل دخل اے۔ تے دوسرا اک ہی مذہب دے امتزاج ضدین دا مطالعہ اے مثلاً افریقی لوک عقائد تے کاتھولک کلیسا جنہاں دی وجہ توں وڈوو تے سانتیریہ وجود وچ آئے۔ اس دے علاوہ ہور مذاہب تے ثقافتاں وچ امتزاج ضدین دی متعدد مثالین موجود نيں۔ چینی لوک مذہب، لوک عیسائیت، لوک ہندو مت[ لوک اسلام کچھ ایسی مثالیاں نيں جو اصل مذہب تے بنیادی کڑی توں متعلق نيں مگر اپنی اک مستقل شناخت وی رکھدی نيں۔ لوک مذہب دا اطلاق ایداں دے عقائد اُتے وی ہُندا اے جس وچ اصل مذہب تے سماج دے طریقے دے ہٹ کر طریقہ عبادت اختیار کيتا جاندا اے تے عموم توں اپنی شناخت وکھ رکھی جاندی اے۔ مثلاً مذہبی شادی، تجہیز و تکفین دے رسوم یا مثلاً عیسائیت وچ بچےآں دا بپتسمہ کروانا وغیرہ۔[۱]
لوک عیسائیت
سودھوماہرین تے اسکالر نے لوک عیسائیت کئی طرح توں متعارف کروایا اے ؛ “مفتوح قوم دا عیسائیت اُتے عمل کرنا“[۲] بعض لوک اسنوں ‘‘ مسیحی الٰہیات تے غیر الیہات دے وچکار مسیحیت نوں تقسیم کرنے توں بچانے دے لئی وی اک طریقہ دسدے نيں۔“[۳] مسیحیت اُتے قوم در قوم جغرافیائی اعتبار توں مختلف طریقےآں اُتے عمل ہُندا اے۔ ایداں دے کئی جغیافیائی مسیحی گروہ موجود نيں۔[۴] بعض مسیحیت دا “[۵]الہیات یا تریخ مسیحیت توں کوئی سروکار ہی نئيں اے ۔“[۶]
لوک اسلام
سودھولوک اسلام اک بہت ہی جامع لفظ اے جس وچ علاقائی طور منقسم مسلمان شامل نيں جنہاں دے اسلامی اعمال اُتے جغرافیائی جھلک صاف دکھائی دیندی اے۔[۷] لوک اسلام دا اطلاق عموما کمزور، غریب، خانہ بدوش تے شہر بدر لوکاں تے قبیلےآں دے اسلام توں پتر ہُندا اے۔[۸] تے ایہ اصل اسلام یا بنیادی اسلام یا عمومی اسلام توں کچھ حد تک وکھ اے۔[۹] تصوف نوں لوک اسلام وچ شامل کيتا جاندا اے۔ مندرجہ ذیل عقائد لوک اسلام وچ تصور کیتے جاندے نيں؛
- روايتی جادوگری تے وجد دی رسومات[۱۰][۱۱]
- مزارات تے رقیہ[۱۲]
- بزرگاں تے جن دا تصور[۱۳][۱۴]
- روحانیت دا تصور تے رسومات[۱۵]
ہور ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Bowman, Marion (2004). "Chapter 1: Phenomenology, Fieldwork, and Folk Religion", Religion: empirical studies. Ashgate Publishing, Ltd., 3–4. ISBN 978-0-7546-4158-2.
- ↑ Brown, Peter Robert Lamont (2003)۔ The rise of Western Christendom۔ Wiley-Blackwell, 2003. سانچہ:آئی ایس بی این، p. 341. Last accessed جولائی 2009.
- ↑ Rock, Stella (2007)۔ Popular religion in Russia۔ Routledge سانچہ:آئی ایس بی این، p. 11. Last accessed جولائی 2009.
- ↑ Snape, Michael Francis (2003)۔ The Church of England in industrialising society۔ Boydell Press, سانچہ:آئی ایس بی این، p. 45. Last accessed جولائی 2009
- ↑ Corduan, Winfried (1998)۔ Neighboring faiths: a Christian introduction to world religions۔ InterVarsity Press, سانچہ:آئی ایس بی این، p. 37. Last accessed جولائی 2009.
- ↑ Corduan, Winfried (1998)۔ Neighboring faiths: a Christian introduction to world religions۔ InterVarsity Press, سانچہ:آئی ایس بی این، p. 37. Last accessed جولائی 2009.
- ↑ Cook, Chris (2009). Spirituality and Psychiatry. RCPsych Publications, 242. ISBN 978-1-904671-71-8.
- ↑ Ridgeon, Lloyd (2003). Major World Religions: From Their Origins To The Present. روٹلیج, 280. ISBN 978-0-415-29796-7.
- ↑ Malešević, Siniša (2007). Ernest Gellner and Contemporary Social Thought. Cambridge University Press, 189. ISBN 978-0-521-70941-5.
- ↑ Masud, Muhammad Khalid (2009). Islam and Modernity: Key Issues and Debates. Edinburgh University Press, 138. ISBN 978-0-7486-3793-5.
- ↑ Makris, JP (2006). Islam in the Middle East: A Living Tradition. Wiley-Blackwell, 49. ISBN 978-1-4051-1603-9.
- ↑ Chelkowski, Peter J (1988). Ideology and Power in the Middle East: Studies in Honor of George Lenczowski. Duke University Press, 286. ISBN 978-0-8223-0781-5.
- ↑ Hinde, Robert (2009). Why Gods Persist: A Scientific Approach to Religion. روٹلیج, 99. ISBN 978-0-415-49761-9.
- ↑ Hefner, Robert W (1997). Islam In an Era of Nation-States: Politics and Religious Renewal in Muslim Southeast Asia. University of Hawaii Press, 20. ISBN 978-0-8248-1957-6.
- ↑ Khan, IK (2006). Islam in Modern Asia. MD Publications, 281. ISBN 978-81-7533-094-8.