لوݨ ایجیٹیشن

ڈنڈی مارچ یا نمک مارچ تحریک آزادی ہند دا اہم واقعہ اے ۔ ایہ 12 مارچ 1930ء نوں ہویا ۔ 12 مارچ 1930 نوں گاندھی نے اپنے 80 ستیہ گری ساحلی شہر ڈانڈی گجرات دی طرف پیدل مارچ کیتا ۔ ایہ مارچ 390 کلو میٹر (240 میل) سی ۔ نمک مارچ نوں وائٹ فلوئنگ ریور(White Flowing River) وی کہیا جاندا اے، کیونکہ اس مارچ وچ شریک سبھ افراد نے سفید کھدر پہنی ہوئی سی ۔

گاندھی اپنے مارچ دے انت تے لون دا اک دانا چکدے ہوئے

لون ایجیٹیشن جاں دانڈی تحریک مہاتما گاندھی دی اگوائی وچ دانڈی مارچ نال 12 مارچ 1930 نوں شروع ہویا سی۔ گاندھی جی نے احمدآباد دے کول سابرمتی آشرم توں دانڈی پنڈ تک لون اتے برطانوی راج دے ایکادھکار دے خلاف 24 دناں دا مارچ کیتا سی۔ اہنسا دے نال شروع ہویا ایہہ مارچ برطانوی راج دے خلاف بغاوت دا بگل سی۔ اس مارچ نے برطانوی راج دے خاتمے دا تجزیہ کیتا سی۔ بھارت اتے لمبے ویلے تک چلی برطانوی ہکومت وچ چاہ، کپڑا اتے اتھے تک کہ لون ورگیاں چیزاں اتے سرکار دا ایکادھکار سی۔ اس ویلے بھارتیاں نوں لون بناؤن دا حق نہیں سی، سگوں اوہناں نوں انگلینڈ توں آؤن والے لون لئی کئی گنا زیادہ پیسے دینے پیندے سن۔ اس ایجیٹیشن دے دوران 80, 000 بھارتیاں نوں گرپھتار کیتا گیا۔ 1920–22 دے ناملورتن تحریک دے بعد ایہہ بریٹیش اقتدار نوں سبھ توں ودھیرے اہم متحد چیلنج سی اتے انڈین نیشنل کانگرس دے 26 جنوری 1930 نوں پورن آزادی دے اعلان توں ترت بعد شروع ہویا ایہہ تحریک جلد ہی مکمل سول نافرمانی تحریک دا روپ دھار گیا۔

دانڈی وکھے بھاف دے کے لون بناؤن توں بعد، گاندھی دکھن ول سمندری کنڈھے اُتے جاندے ہوئے، لون بناؤندے اتے رستے وچ میٹنگاں نوں سنبودھت کردے۔ کانگرس پارٹی نے دانڈی توں 25 میل دکھن اُتے دھرم سال لون ورکس وکھے اک ایجیٹیشن کرن دی سکیم بنائی۔ حالانکہ، گاندھی نوں دھارسانا وکھے یوجنابدھّ کاروائی توں کجھ دن پہلاں، 4-5 مئی 1930 دی ادھی رات نوں گرفتار کر لیا گیا سی۔ دانڈی مارچ اتے اگامی دھرمسن ایجیٹیشن نے مکمل اخباراں اتے نیوزریئل کوریج راہیں زمین دھیان بھارتی آزادی تحریک ول کھچیا۔ لون ٹیکس خلاف ایجیٹیشن تقریباً اک سال جاری رہا، گاندھی دی جیل وچوں رہاء ہون اتے وائیسرائ لارڈ ارون نال دوسری گول ٹیبل کانفرنس وچ گل بات ہون توں بعد ختم ہویا۔ حالانکہ لون ایجیٹیشن دے نتیجے وجوں 60,000 توں ودھ بھارتیاں نوں جیلھاں وچ بند کر دتا گیا سی، برتانویاں نے ترنت وڈی رعایتاں نہیں دتیاں۔ Although over 60,000 Indians were jailed as a result of the Salt Satyagraha, the British did not make immediate major concessions.

لون ایجیٹیشن مہم گاندھی دے اہنسک خلاف دے نظریات اُتے بیسڈ سی جس نوں ایجیٹیشن کیہا جاندا سی، جس دا اوہناں نے ڈھلے ڈھنگ نال "سچائی-شکتیئی" وجوں ترجمہ کیتا۔ شبدی طور اُتے، ایہہ سنسکرت شبداں ستیا، "سچ" اتے اگرہا، "زور" توں بنیا اے۔ 1930 دے شروع وچ، بھارتی قومی کانگرس نے بریٹیش حکمرانی توں بھارتی پربھوستا اتے سوے-حکمرانی نوں جتن لئی اوہناں دی مکھ چال وجوں ایجیٹیشن دی چون کیتی اتے گاندھی نوں مہم دا پربندھ کرن لئی نامزد کیتا۔ گاندھی نے 1882 دے "بریٹیش سالٹ ایکٹ" نوں ایجیٹیشن دے پہلے نشانے وجوں چنیا۔ نمک مارچ توں دانڈی، اتے بریٹیش پولیس ولوں دھارسانا وچ سینکڑے اہنساکاری مظاہرین دی کٹمار، جس نوں زمین خبراں ملیاں، نے سماجی اتے سیاسی بے انصافی نال لڑن دی تکنیک دے طور اُتے سول اوگیا دی بااثر ورتوں دا کارکردگی کیتا۔ گاندھی دے ایجیٹیشن نصیحت اتے مارچ توں دانڈی دا امریکی کارکنّ مارٹن لوتھر کنگ جونیئر، جیمز بیویل، اتے ہوراں اتے 1960 دے دہاکے وچ افریقی امریکیاں اتے ہور گھٹگنتی گروہاں دے شہری حقاں لئی شہری حق تحریک دوران اہم اثر رہا۔ مارچ 1920-222 دے اتعاون تحریک توں بعد بریٹیش اتھارٹی لئی مارچ سبھ توں اہم متحد چیلنج سی، اتے سدھے طور اُتے 26 جنوری 1930 نوں بھارتی قومی کانگرس ولوں مکمل راج آزادی اتے سوے-حکمرانی دے اعلان دی پالنا کیتی گئی۔ اس نے زمین دھیان حاصل کیتا جس نے بھارتی آزادی تحریک نوں ہلارا دتا اتے دیس ویاپی سول اوگیا لہر دی شروعات کیتی۔

پربھوستا اتے خود-حکمرانی دا اعلان

Mahatma Gandhi and Sarojini Naidu during the مارچ.

31 دسمبر 1929 دی ادھی رات نوں، بھارتی قومی کانگرس نے لاہور وکھے راوی دے کنڈھے اُتے بھارت دا ترنگا جھنڈا لہرایا۔ گاندھی اتے جواہر لال نہرو دی اگوائی والی انڈین نیشنل کانگرس نے 26 جنوری 1930 نوں عوامی طور اُتے پربھوستا اتے سوے-حکمرانی، جاں پورن آزادی دا اعلان پتر جاری کیتا۔ (سنسکرت وچ شبدی روپ، پورن، "مکمل،" سو، "سوے،" راج، "نیم،" اس لئی "مکمل سوے-راج" اے۔) اس اعلان وچ ٹیکساں نوں روکن دی تیاری اتے بیان شامل سن:

ساڈا مننا اے کہ ہور لوکاں دی طرحاں آزادی حاصل کرنا اتے اوہناں دے محنت دے پھل دا آنند لینا اتے جیون دیاں ضرورتاں دا انند لینا ایہہ عوام دا حق اے، تاں جو اوہناں نوں ترقی دے پورے موقعے مل سکن۔ اسیں ایہہ وی مندے ہاں کہ جے کوئی سرکار لوکاں نوں ایہناں حقاں توں وانجھا کردی اے اتے اوہناں اُتے ظلم کردی اے تاں لوکاں نوں اس نوں بدلن جاں اس نوں ختم کرن دا ہور حق اے۔ بھارت وچ بریٹیش سرکار نے نہ صرف بھارتی لوکاں نوں اوہناں دی آزادی توں وانجھا رکھیا اے، بلکہ اپنے آپ نوں جنتا دے استحصال اُتے بیسڈ کیتا اے، اتے بھارت نوں معاشی، سیاسی، تہذیبی اتے روحانی طور اُتے برباد کر دتا اے۔ اس لئی اسیں یعقین کردے ہاں کہ بھارت نوں برطانوی تعلق توڑنا چاہیدا اے اتے پورن سوراجی حاصل کرنی چاہیدی اے جاں مکمل پربھوستا اتے سوے-حکمرانی ہونا چاہیدا اے۔

کانگرس ورکنگ کمیٹی نے گاندھی نوں شہری اوگیا دے پہلے کم دا انعقاد کرن دی ذمہ واری دتی، کانگرس خود گاندھی دی امید کیتی گئی گرفتاری توں بعد اپنا عہدہ سنبھالن لئی تیار سی۔ گاندھی دی سکیم بریٹیش لون ٹیکس دے مقصد نال اک ایجیٹیشن نال سول اوگیا شروع کرن دی سی۔ 1882 سالٹ ایکٹ نے بریٹیش نوں نمک دے بھنڈار اتے نرمان اُتے ایکائدھکار دے دتا، جس نال اس دے پربندھن نوں سرکاری لون دے ڈپوآں تک محدود رکھیا گیا اتے نمک ٹیکس لایا گیا۔ سالٹ ایکٹ دی النگھنا کرنا اک مجرمانہ اپرادھ سی۔ بھاویں سمندری کنڈھے اُتے رہن والے لوکاں لئی (سمندری پانی دے بھاپھ نال) نمک مفت مہیا سی، بھارتیاں نوں بستیوادی سرکار توں اس نوں خریدن لئی مجبور کیتا گیا۔[حوالہ دی لوڑ] سانچہ:مہاتما گاندھی

]

سانچہ:Indian independence movement سانچہ:گاندھی سانچہ:Tax resistance [[گٹھ:گاندھیواد]