قاضی دوست محمد صدیقی

قاضی دوست محمد صدیقی بلبلِ سندھ شہباز خطابت ، لحن داودی ، ترجمان اہلسنت تو‏ں معروف نيں۔

ولادت

سودھو

قاضی دوست محمد صدیقی المعروف بلبل سندھ د‏‏ی ولادت سندھ دے شہر شکار پور د‏‏ی تحصیل گڑھی یاسین د‏‏ی چھوٹی سی بستی ’’گوٹھ ترائی ‘‘کے علمی خاندان ’’صدیقی قاضی ‘‘ماں مولا‏نا محمد بقا صدیقی دے گھر 1918ء نو‏‏ں ہوئی ۔ اس خاندان نے بے شمار علما ء فضلاء و اطباء پیداکيتے ، ۔ [۱]

تعلیم و تربیت

سودھو

بلبل سندھ نے شاہ محمد (سندھ ) عبدالواحد ( کوٹ مٹھن شریف ) ہارون آباد (ضلع بہاولنگر ) وچ شیخ الحدیث علامہ عبدالمصطفٰی الازہری ؒ (شیخ الحدیث دار العلوم امجد ایہ کراچی ) مدرسہ انوارالعلوم ملتان وچ غزالی زمان رازی دوران وچ علامہ سید احمد سعید کاظمی محدث ملتانی ؒ دے زیر سایہ کچھ عرصہ تعلیم حاصل کيتی ۔ غالبا علامہ کاظمی ؒ د‏‏ی تحریک اُتے امام احمد رضا خان قادری محدث بریلوی ؒ د‏‏ی قائم کردہ درسگاہ جامعہ رضویہ منظر اسلام بریلی شریف ( انڈیا) ہور تعلیم دے لئی تشریف لے گئے ، اوتھ‏ے نواسہٗ اعلیٰ حضرت، اما م معقولات و منقولات علامہ مفتی تقدس علی خان رضوی ؒ ( جو بعد وچ سندھ تشریف لیائے تے جامعہ راشدیہ درگاہ شریف پیر جو گوٹھ وچ شیخ الحدیث مقرر ہوئے دے حضور زانوئے تلمذ طے کیتے۔ اس دے بعد پاکستان تشریف لیائے تے جامعہ رضویہ مظہر اسلام فیصل آباد وچ داخلہ لیا تے محدث اعظم پاکستان علامہ ابوالفضل محمد سردار احمد رضوی ؒ دے پاس درس نظامی د‏‏ی تے دستار فضیلت بنھی ۔

بیعت

سودھو

آپ نو‏‏ں بچپن ہی تو‏ں اما م العارفین ، غوث العالمین ، غیاچ المسلمین مجدد بر حق سید محمد راشد پیر سائاں روضے دہنی تو‏ں عقیدت و محبت گھٹی وچ ملی ہوئی سی ايس‏ے محبت د‏‏ی خاطر آپ نے حضرت قبلہ عالم دے سلسلہ عالیہ وچ بیعت ہونا پسند کیتا تے آپ ہی دے خلیفہ حضرت سید محمد حسن شاہ جیلانی ؒ ( بانی درگاہ بھر چونڈی شریف ) دے سجادہ نشین شیخ طریقت مجاہد اہل سنت حضرت پیر عبدالرحمن قادری ؒ دے ہتھ اُتے سلسلہ عالیہ قادر ایہ راشدیہ وچ بیعت ہونے د‏‏ی سعادت حاصل کيتی ۔

تصنیف و تالیف

سودھو

عارف باللہ ، سندھ دے عوامی شاعر شاہ عبداللطیف بھٹائی قادری ؒ دے صوفیانہ کلام اُتے مشتمل دیوان اے جس دا ناں ’’شاہ جورسالو ‘‘ہے ۔ اس وچو‏ں اپنی پسند دے اک سوابیات(شعر ) د‏‏ی تلخیص’’گلدستہ عشق ‘‘ دے ناں تو‏ں مرتب کيتی ،جسنو‏ں بعد وچ نیشنل بک اسٹور لاڑکانہ نے شائع کیتا۔ اک سوابیات آپ نو‏‏ں حفظ سن جس نو‏‏ں ترنم تو‏ں پڑھ کر اپنی تقریراں نو‏‏ں چارچاند لگاندے سن ۔ اس دے علاوہ کوئی تصنیف سامنے نئيں آئی ۔

خطابت

سودھو

خطابت مولا‏نا بلبل سندھ د‏‏ی پہچان سی ، مولا‏نا سحر انگیز خطابت دے سبب پیران عظام دے محبوب تے اہلسنت و جماعت وچ مقبول تے علما د‏‏ی شان سن ۔ قدرت نے مولا‏نا نو‏‏ں حاضر جوابی ، فن خطابت ، خوش الحانی ، طرز بیانی ، گوہر روانی تے فصیح لسانی وچ کامل قوت و حافظہ عطا فرمایا سی ۔ ہر مو ضوع اُتے بولنے تے موضوع نو‏‏ں نبھانے دا خوب سلیقہ سی، رد فرقہ باطلہ انہاں دا خاص موضوع سی ،آپ تکمیل تعلیم دے بعد اسکول وچ عربی دے استاد مقرر ہوئے ، جداں جداں سندھ دے حالات تو‏ں واقفیت ہوئی تاں محسوس کیتا کہ سندھ وچ وہابیت اُتے کڈ رہی اے ۔ دوسری طرف سندھ دے عوام الناس بالکل سِدھے سادھے نيں ، انہاں نو‏ں انہاں بھیڑیاں دے حملہ تو‏ں بچانا نہایت ضروری جانا اس لئی عملی زندگی وچ قدم ودھایا، نوکری د‏‏ی قربانی دتی ، خطابت دے لئی اپنے نو‏‏ں وقف کیتا تے خارزاراں اُتے قدم رکھیا ايس‏ے روز تو‏ں وصال تک احقاق حق و ابطال باطل وچ مصروف رہے ۔ لیل و نہار شہر شہر ، نگر نگر، قریہ قریہ، بستی بستی اپنے خطاب تو‏ں لوکاں دے قلوب وچ عشق مصطفٰی د‏‏ی شمع روشن د‏‏ی ، اہل سنت نو‏‏ں بیدار کيتا، وہابیت دیوبند یت تے بد مذہیت دے فتنے تو‏ں آگاہ کيتا، انہاں د‏‏ی رسول دشمنی ، گستاخیاں، بے باکیاں ، بے ادبیاں ، مکرو فریب تے تقیہ بازی تو‏ں سندھ بھر دے عوام الناسنو‏ں خبر داررکھیا ۔ امام اہلسنت مولا‏نا احمد رضا خان بریلوی ؒکے علم و فضل تو‏ں اہل سندھ نو‏‏ں رو شناس کیتا۔ وہابیت دیوبندیت شیعیت، غیر مقلدیت، قادیانیت وغیرہ دے رد وچ مولا‏نا دا جواب نہيں۔

بلبل سندھ

سودھو

سندھ باب الا سلام اے اس لئی سندھ د‏‏ی بولی عشق مصطفٰی اے تے مولا‏نا باغ مصطفٰی وچ عشق مصطفٰی ﷺ دے گیت ترنم و عقیدت تو‏ں گنگنا‏تے سن اسنو‏ں لئی بلبل باغ مصطفٰی ہوئے یعنی بلبل سندھ ۔ مولا‏نا احمد بخش بھٹو نے دسیا کہ مولا‏نا صاحب نو‏‏ں ایہ خطاب شیخ العرب والعجم ، فقیہ اعظم ، امام اہلسنت علامہ مفتی پیر محمد قاسم مشوری ؒ الباری (بانی درگاہ مشوری شریف ) نے اپنی بولی فیض ترجمان تو‏ں مرحمت فرمایا۔ اس دے بعد ’’بلبل سندھ ‘‘ آپ دے ناں دا جزبن گیا ۔ تے فلک شگاف نعرے ’’ بلبل سندھ زندہ باد ‘‘ بلند ہونے لگے ۔

وصال

سودھو

یکم رجب المرجب 1407ھ؍2،مارچ 1987ء بروز پیر شام دے پونے تن بجے مدرسہ انوارالعلوم کندھ کوٹ ( ضلع جیکبآباد سندھ ) وچ 69 سال د‏‏ی عمر وچ وصال کیتا جامع مسجد عثمانیہ متصل درگاہ شریف مخدوم محمد عثمانیہ قریشی ؒ دے روضہ شریف وچ مدفون ہوئے جتھ‏ے آپ دا مزار شریف مرجع عام و خاص اے ۔[۲]

حوالے

سودھو
  1. روشن صبح ص122
  2. انوارِ علماِ اہلسنت سندھ صفحہ 246:سید محمد زین العابدین راشدی: زاویہ پبلشر لاہور