فقیرا فقیرو
فقیرا فقیرو ٹنڈوالہیار دا اک مجسمہ ساز اے۔
۱۹٧۹ء وچ جنم لینے وال فقیرا مینگوار المعروف فقیرو ساواں ضلع ٹنڈو الہ یار دا رہائشی اک بے مثال مجسمہ ساز آرٹسٹ تے ڈرائنگ ماسٹر اے، جس نے پاک سنگھار یونین کونسل ٹنڈو الہ یار توں بنیادی تعلیم حاصل کيتی تے ایس ایم کالج ٹنڈو الہ یار توں انٹر کيتا۔
فقیرو ساواں دے دادا بیکھا رام گجرات انڈیا دے علاقے سنوا توں ہجرت کر کے پاکستان آئے تے فقیرو ساواں دے والد کھیم چند دے نال سندھ وچ سکونت اختیار کيتی۔ بیکھا رام بنیادی طور اُتے روايتی مذہبی معماری دا کم کردے سن تے مندراں وچ مورتیاں تے مجسمے بنانے دے نال نال منداں دی ڈرائنگ ہور تعمیر ونقاشی دا مہین کم وی کردے سن ۔[۱]
فقیرو ساواں دے وڈے بھائی مان سنگھ، جو ہن مقامی سرکاری اسکول وچ ٹیچر نيں، دے نال شروع شروع وچ فقیرو ساواں نے اپنا ہتھ سیدھا کرنا شروع کیا، چوںکہ ایہ انہاں دا خاندانی وراثتی فن وی اے لہذا وڈے بھائی نے فقیرو ساواں نوں بنیادی اصول وضوابط سکھائے،
ٹنڈوالہ یار دے اک ہندو گھرانے وچ پیدا ہويا۔۱۹۹۰ دی دہائی وچ عالمی شخصیتاں دے مجسمے بنا کے اپنے آباؤ اجداد دے فن نوں اک نويں سطح پرپہنچایا۔ فقیرو نوں پہلی کامیابی مسلم دنیا دی پہلی سواݨی وزیر اعظم بینظیر بھٹو دا مجسمہ بنا کے حاصل ہوئی جوسوشل میڈیا اُتے بہت مقبول ہوئی سی۔[۲]
فقیرو دے دادا بھیکارام آزادی توں پہلے ہندو دیوتاواں دے مجسمے بنایا کردے سن ۔ فقیرو نے اک انٹرویو وچ دسیا دے اوہ صرف دس سال دے سن جدوں انہاں نے ایہ کم اپنے والد دے نال شروع کيتا سی۔ابتدائی تے انٹرمیڈیٹ تعلیم حاصل کرنے دے بعد فقیرو نے ۱۹۹۶ء وچ اپنے کم اُتے توجہ دینے دا فیصلہ کیااوراسنوں اک نويں سمت دی۔
اسنوں امریکا نے بلايا، آسٹریلیا نے دعوت دتی، اٹلی تے مصر نے کہیا کہ اوہ سندھ چھوڑدے مگر اوہ نہ منیا، اوہ اج وی ٹنڈوالہیار وچ رہندا اے تے پوری دنیا توں لوک اس دی کٹیا اُتے حاضری دیندے نيں۔
فقیرو پتھراں دی قید توں تصویراں نوں رہائی دیندا اے، اس کمال توں ہتھوڑا، کھاوہی تے تیشی چلاندا اے کہ دل چاہندا اے کہ اس دے بنائے مجسماں نوں جھنجھوڑ کر کہیا جائے تسيں بولدے کیوں نئيں ہو[۳] فقیرو نے مندراں دے لئی ہنومان، شیو شنکر، شیراں والی ماندا دے نال ہندو عقیدے دے عین مطابق انہاں دی فرمائش اُتے کئی مورتیاں تے مجسمے بنائے۔ انہاں دی تعداد لگ بھگ ۳۱۵ اے، جدوں کہ سندھ دے مختلف شہراں وچ جو کلیسا نيں، انہاں وچ حضرت عیسیٰ تے بی بی مریم دی کئی مورتیاں تے مجسمے فقیرو دے ہتھوں توں بن دے ہی اوتھے پہنچے نيں۔[۴]
فقیرو پاکستان دا مائیکل اینجلو اے۔
مٹی انسان دی سب توں وڈی حقیقت اے، انسان مٹی توں پیدا ہويا تے ايسے مٹی وچ اپنا وجود کھودیندا اے، فقیرو نوں مٹی توں لگاؤ اے، ایہی لگاؤ شاید اسنوں سندھ توں جانے نئيں دیندا۔
فقیرو اس عہد دا اک بہت وڈا فن کار اے، دنیا دے کئی ملکاں وچ اس دے فن پارےآں دی نمائشاں ہوچکیاں نيں، ۲۰۲۰ء وچ انہاں نوں تمغہ امتیاز توں نوازیا گیا،