علی اکبر صنعتی (مجسمہ ساز)
علی اکبر صنعتی (مجسمہ ساز) | |
---|---|
جم | سنہ 1916 |
تاریخ وفات | 2 اپریل 2006 (89–90 سال)
|
مدفن | بہشت زہرا |
شہریت | ایران |
عملی زندگی | |
پیشہ | مجسمہ ساز ، مصور |
ترمیم |
علی اکبر صنعتی (۱۰ اپریل ۱۲۹۵ہجری-۱۳ اپریل ۱۳۸۵ہجری) اک ایرانی مصور تے مجسمہ ساز سن ۔ان دے کے ناں توں دو عجائب گھر رجسٹرڈ نيں: انڈسٹریل میوزیم (کرمان) تے انڈسٹریل میوزیم (تہران) ۔ [۱] اوہ ایران دے جدید دور دے پرانے مجسمہ سازاں وچوں اک سن، اوہ ابوالحسن خان صدیقی دے شاگرد سن ۔ [۲] صنعتی اپنی زندگی دے آخر تک ایران آرٹ اکیڈمی دے مستقل رکن رہے۔ سید ہادی موسوی دی دستاویزی فلم "وہ کسی دی طرح نئيں اے " صنعتی دی زندگی تے کماں دا جائزہ لیندی اے۔ سامعین دی پذیرائی دی وجہ توں تہران تے ہور شہراں وچ اس دستاویزی فلم دی نمائش دا سلسلہ جاری رہیا۔ اس توں پہلے ۱۳۷۷ہجری وچ ماسٹر سید علی اکبر صنعتی دی زندگی تے کماں دے حوالے توں اک دستاویزی فلم علی رضا سرباز دی ہدایت کاری وچ گئی سی جو کرمان سینٹر ریڈیو اینڈ ٹیلی ویژن دی درخواست اُتے بݨائی گئی سی، جسنوں وکھ وکھ ٹیلی ویژن چینلز اُتے کئی بار نشر کيتا گیا سی۔
زندگی
سودھوعلی اکبر صنعتی ۱۲۹۵ہجری وچ کرن (سرجان) وچ پیدا ہوئے۔ پہلی جنگ عظیم دے اختتام پر، انہاں دے والد طاعون دی وجہ توں انتقال کرگئے تے انہاں دی والدہ جو انہاں دے گزارے دے اخراجات پورے کرنے توں قاصر سی نے علی اکبر نوں کرمان دے اک یتیم خانے وچ بھیج دتا۔ اس یتیم خانے دے بانی حاج علی اکبر صنعتی زادہ نے اپنے خاندان دا ناں یتیم خانے دے بچےآں نوں دتا تاکہ اوہ تعلیم حاصل کر سکن تے سید علی اکبر صنعتی دا ناں وی ايسے وجہ توں علی اکبر دا قانونی ناں بن گیا۔ انہاں نے طاہر زادہ، حسین بہزاد (منییٹرسٹ)، ابوالحسن صدیقی (مجسمہ ساز) تے حیدرین دی نگرانی وچ مصطفیٰ سکول آف کرافٹس تے اولڈ کرافٹس سکول وچ مجسمہ سازی تے مصوری دے خصوصی کورس مکمل کيتے سن ۔ ۱۳۷۹ ہجری وچ انہاں نوں اکیڈمی آف آرٹس نے معززین دے اعزاز وچ منتخب کيتا سی۔
۲۸ اگست ۱۳۳۲ ہجری نوں انہاں دے تمام مجسماں نوں داہک(مشتعل) فوجیاں نے تباہ کر دتا سی۔ریلوے چوک وچ حاجی علی اکبر دے بیٹے دی جائیداد وچ جو نمائش رکھی گئی سی اوہ وی ۱۹۵۷ء دے انقلاب وچ تباہ ہو گئی سی۔ کئی دہائیاں دی فنکارانہ سرگرمیاں دے دوران علی اکبر صنعتی نے ۲۰۰۰ توں ودھ آئل پینٹنگزاور تقریباً ۴۰۰ مجسمے بنائے۔ جو کرمان تے تہران وچ انہاں دے ناں توں منسوب دو عجائب گھراں، ملک دے اندر تے باہر ہور عجائب گھراں تے نجی عجائب گھراں وچ رکھے گئے نيں۔ انہاں دی مشہور ترین تخلیق وچ اک فرشتہ آف جسٹس اے، جسنوں انہاں نے ابوالحسن صدیقی تے ارجنگ رحیم زادہ دے نال مل کے تہران دے عدلیہ محل دے دروازے اُتے ڈیزائن تے بنایا سی۔ صنعتی عجائب گھر (کرمان) وچ صنعتی زادہ دے قیمتی کماں دی نمائش دے علاوہ دنیا دے ہور عظیم فنکاراں دے کم وی موجود نيں۔ صنعتی میوزیم (تہران) امام خمینی چوک وچ واقع اے تے اوتھے انہاں دے بہت اہم مجسمے رکھے گئے نيں۔
اپنی زندگی دے آخری سالاں وچ صنعتی فالج دی وجہ توں بولنے دی صلاحیت توں محروم ہو گئے تے جسم دا بایاں ادھا حصہ وی مفلوج ہو گیا۔ اوہ پھیپھڑےآں دی پیچیدگیاں تے سانس لینے وچ دشواری دے باعث ۶ مارچ ۲۰۰۴ ءسے ایران مہر ہسپتال وچ داخل سن، انہاں نوں جزوی صحت یابی دے بعد ہسپتال توں فارغ کر دتا گیا تے بالآخر ۱۳ اپریل ۲۰۰۵ ءکی صبح ۹۰ سال دی عمر وچ انتقال کر گئے۔ علی اکبر صنعتی دی میت نوں بہشت زہرا دے فنکاراں دے پلاٹ وچ سپرد خاک کر دتا گیا۔
تصاویر
سودھو-
اک بے روزگار آدمی دا مجسمہ، ریڈ کریسنٹ میوزیم، تہران
-
ڈاکٹر محمد مصدق دی آبی رنگ دی پینٹنگ، ریڈ کریسنٹ میوزیم، تہران
-
شاہ عباس عظیم دا مجسمہ، ریڈ کریسنٹ میوزیم، تہران
-
نادر شاہ افشار دا مجسمہ، ہلال احمر میوزیم، تہران
-
قیدیاں دا مجسمہ، ہلال احمر میوزیم، تہران
حوالے
سودھو- پارسی، لادن. «آبرنگهای علی اکبر صنعتی در نگارخانه سعدآباد». بیبیسی فارسی. دریافتشده در ۲۸ مارس ۲۰۰۸. پیوند خارجی در |اثر= وجود دارد (کمک).mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}
- صنعتی، سیدعلیاکبر (۱۳۷۳)، «یاد استاد به روایت شاگرد»، ابوالحسن خان صدیقی، به کوشش مدیر امور هنری: محمد پارسی. هادی سیف، تهران: انتشارات کمیسیون ملی یونسکو در ایران، ص. ۵۹.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}
- «علیاکبر صنعتی». تبیان. دریافتشده در ۲۸ مارس ۲۰۰۸. پیوند خارجی در |اثر= وجود دارد (کمک).mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit}.mw-parser-output q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output code.cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:inherit;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Lock-green.svg/9px-Lock-green.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output .cs1-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg/9px-Lock-gray-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output .cs1-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Lock-red-alt-2.svg/9px-Lock-red-alt-2.svg.png")no-repeat;background-position:right .1em center;padding-right:1em;padding-left:0}.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-free a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-subscription a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-limited a,.mw-parser-output div[dir=ltr] .cs1-lock-registration a{background-position:left .1em center;padding-left:1em;padding-right:0}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration{color:#555}.mw-parser-output .cs1-subscription span,.mw-parser-output .cs1-registration span{border-bottom:1px dotted;cursor:help}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-visible-error{font-size:100%}.mw-parser-output .cs1-subscription,.mw-parser-output .cs1-registration,.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right,.mw-parser-output .cs1-kern-wl-right{padding-right:0.2em}