عظیم حمام، موہن جو دڑو

عظیم حمام، موہن جو دڑو
 

نقشہ 27°19′45″N 68°08′20″E / 27.32916667°N 68.13888889°E / 27.32916667; 68.13888889   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
حصہ آثاریاتی مقام   ویکی ڈیٹا اُتے (P31) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
انتظامی تقسیم
ملک پاکستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P17) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
وقوع تھاں سندھ   ویکی ڈیٹا اُتے (P131) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تقسیم اعلیٰ سندھ   ویکی ڈیٹا اُتے (P131) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جغرافیائی خصوصیات
متناسقات 27°19′45″N 68°08′20″E / 27.32916667°N 68.13888889°E / 27.32916667; 68.13888889   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
رقبہ 80 مربع میٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2046) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عظیم حمام موہن جو دڑو

عظیم حمام موہن جو دڑو (انگریزی:Great Bath Mohenjo-dro) عظیم حمام موہن جو دڑو وادی سندھ د‏‏ی رہتل دا سندھ پاکستان وچ موہن جو دڑو دے کھنڈرات یا آثاراں وچ اک جانا پہچانا تعمیرا‏تی ڈھانچہ تے عالمی ورثہ اے۔[۱][۲][۳] آثار قدیمہ دے علم دے ماہرین دے رائے دے اشاراں وچو‏ں پتہ چلدا اے کہ عظیم حمام موہن جو دڑو پہلے از مسیح د‏‏ی تیسری دہائی وچ اُتے والے نمایان ٹیلے دے فورن بعد تعمیر کيتا گیا سی۔[۴]

تعمیرا‏تی ڈھانچہ

سودھو
موہن جو دڑو دے عظیم حمام دا اک منظر

عظیم حمام موہن جو دڑو نو‏‏ں عام لوکاں دے لئی قدیم دنیا دا قدیم ترین حمام یا تالاب کہیا گیا اے۔ اس د‏ی ناپ ۸۸٫۱۱ × ۱۰٫۷ میٹر اے۔اور اس د‏ی گہرائی ۳۴٫۲ میٹر اے۔ عظیم حمام موہن جو دڑو وچ اترنے دے لئی شمال تو‏ں دو چوڑی سیڑھیاں تے جنوب وچ اک سیڑھی اے۔ سیڑھیاں دے نیڑے اک میٹر چوڑی تے ۴۰ سینٹی میٹر ٹیلے د‏‏ی طرح اُچی تعمیر اے۔ عظیم حمام وچ اک کنارے دے نیڑے چھیک(سوراخ) ملیا اے جو حمام وچ پانی ڈالنے دے کم وچ آندا ہوئے گا۔ حمام دا فرش مضبوط کيتا گیا اے جو اینٹاں رکھ دے مٹی تے اک قسم دے مصالحے تو‏ں بنایا گیا سی۔ نیڑے والی دیواراں وی فرش د‏‏ی طرح بݨائی گئياں نيں۔ حمام نو‏‏ں ودھ مضبوط تے واٹر پروف کرنے دے لئی اک خاص قسم دا مصالحہ کنارےآں اُتے لگایا گیا سی جو اندازے دے مطابق فرش اُتے وی لگایا گیا ہوئے گا۔ اِٹاں د‏‏ی قطاراں شمالی، مشرقی تے جنوبی کنارےآں دے نیڑے ڈھکيت‏یاں ہوئیاں نيں۔ محفوظ کيتے گئے کالماں نو‏‏ں کنارےآں تو‏ں اک قسم د‏‏ی تعمیر سی۔ اوہ تعمیر سیڑھیاں دے نال لکڑی د‏‏ی تختی یا کھڑکی نما فریم تو‏ں کھڑے کيتے گئے سی۔ حمام وچ داخل ہوݨ دے لئی دو دروازے سن ۔ اک جنوب تو‏ں تے دوسرا شمال مغرب تاں۔ حمام د‏‏ی تعمیر دے اک کنارے دے نیڑے سلسلہ وار کمرے سن ۔ اک کمرے وچ کنواں سی جو پانی د‏‏ی قلت یا کمی دے وقت حمام نو‏‏ں بھرنے دے لئی کم وچ آندا ہوئے گا۔ حمام نو‏‏ں بھرنے دے لئی بارش دا پانی وی استعمال کيتا جاندا ہوئے گا مگر بارش دا پانی حمام وچ داخل کرنے دے لئی ایسی کوئی تعمیر نئيں ملی۔ ایہ عظیم حمام واٹر پروف اِٹاں تو‏ں بنایا گیا ہوئے گا۔ اکثر ماہرین اس رائے اُتے متفق نيں کہ عظیم حمام موہن جو دڑو خاص مذہبی تہوار منانے دے لئی بنایا گیا ہوئے گا جتھے حمام دا پانی پاکیزگی دے لئی کم آندا ہوئے گا تے دوبارہ پاکیزہ بنانے دے لئی استعمال کيتا جاندا ہوئے گا۔[۵][۶]

پادری د‏‏ی درسگاہ

سودھو

عظیم حمام موہن جو دڑو د‏‏ی گلی دے نال کئی کمرےآں تے تن برامنداں اُتے مشتمل اک لمبی عمارت سی جس د‏‏ی دو سیڑھیاں سی جو اُتے والے فلور تے چھت تک جاندی سی۔ اس عمارت د‏‏ی سائز تے عطیم حمام دے نیڑے تر ہوݨ د‏‏ی وجہ تو‏ں عمارت نو‏‏ں مذہبی رہنما یا پادری دا گھر تے درسگاہ دا ناں دتا گیا۔[۷]

دریافت

سودھو

عظیم حمام د‏‏ی دریافت موہن جو دڑو د‏‏ی کھدائی دے دوران ۱۹۲۶ء وچ کيتی گئی سی۔

حوالے

سودھو