ضمانت
کسی جرم دے ملزم نوں قید خانے توں چھڑانے دے لئی عدالت دے روبرو جو رقم جمع کيتی جاندی اے یا دینے دا حلف لیا جاندا اے، اسنوں ضمانت (bail) کہندے نيں۔ ضمانت پاکر عدالت اس توں مطمئن ہوئے جاندی اے کہ ملزم سنوائی دے لئی ضرور آئیگا ورنہ اس دی ضمانت ضبط کر لئی جائیگی (اور سنوائی دے لئی نہ آنے اُتے فیر توں پھڑیا جا سکدا اے۔)
تعزیرات ہند وچ ضمانت
سودھو- (١) ضمندی جرائم (Bailable Offence) - تعزیرات ہند دی دفعہ 21 دے مطابق ضمندی جرائم توں مراد ایداں دے جرم نيں جو:
- (الف) ایف آئی آر وچ ضمندی جرائم دے روپ وچ دکھایا گیا ہوئے یا
- (ب) کسی ذیلی دفعہ دی روسے ضمندی جرائم بنایا گیا ہوئے یا
- (گ) غیر ضمندی جرائم توں ہٹ کر کوئی تے جرم ہوئے۔
ضابطے دی پہلے شیڈیول وچ ضمندی جرائم دا ذکر کيتا گیا اے۔ جو ضمندی جرائم دسے گئے نيں تے اسماں ملزم نوں ضمانت قبول کرنا پولیس افسراورعدالت دا فریضہ اے۔ مثلاً کسی شخص نوں از خود معمولی چوٹ پہچانیا، اس اُتے توں مجرمانہ انداز وچ آمدورفت وچ رخنے ڈالنا، کسی خاتون نوں رسوا کرنا، ہتک عزت وغیرہضمندی جرائم نيں۔
- غیر ضمندی جرائم (Non – Bailable Offence) - تعزیرات ہند وچ 'غیر ضمندی جرائم' دی تعریف نئيں دتی گئی اے۔ اُتے ایہ کہیا سکدے اے کہ ایسا اوہ ایسا جرم اے جو:
(ک) قابل ضمانت نئيں اے۔ (کھ) جسنوں ایف آئی آر وچ غیر ضمندی جرم دے روپ وچ تحریر کيتا گیا اے۔
عمومًا سنگین نوعیت دے جرائم نوں غیر ضمندی تسلیم کيتا گیا اے۔ انہاں جرائم وچ ضمانت دا منظور یا نامنظور ہونا جج دے اختیار اُتے منحصر اے۔ مثلاً دہشت گردی، اجتماعی آبروریزی، وغیرہ۔[۱]