صحیفہ چین
| فائل:صحیفہ چین.png صحیفۂ چین دا سرورق | |
| لکھاری | متعدد؛ روایتی طور تے اسنوں کنفیوشس نال منسوب کیتا جاندا اے۔ |
|---|---|
| اصل عنوان | شو سانچہ:Noitalics |
| ترجمہ کرن آلے | سید اسد انوری فریدآبادی (اردو) |
| دیس | ژؤ خاندان دا چین |
| بولی | قدیم چینی |
| موضوع | شاہان چین دے حالات |
صحیفہ چین (شوجنگ/شوکنگ) چینی ادب دے پنج ادبیات عالیہ وچوں اک تے دنیا دی قدیم ترین تاریخی دستاویزاں وچ شمار کیتا جاندا اے۔ قدیم چین دے مشاہیر دے حالات و واقعات اُتے مشتمل ایہ کتاب تقریباً دو ہزار برساں توں چین دے سیاسی فلسفہ دی بنیاد رہی اے۔
صحیفہ چین دے متعدد نسخے ملدے نیں تے نسخیاں دے اسی اختلاف دی بنا اُتے ایہ کتاب قدیم زمانہ توں ادبی تنازع دا باعث رہی اے۔ "نیا متن" نامی نسخے نوں چن شی ہوانگ دے جاری کردہ فرمان کتاباں جلا دو تے علماء نوں زندہ دفن کردو توں بچا کے فو شینگ نے محفوظ کر رکھیا سی۔ جدونکہ "پرانا متن" دا نسخہ دوسری صدی ق م دے اواخر وچ کنفیوشس دے خاندانی مکان دی منہدم کندھ توں ملیا جو قوفو وچ واقع سی۔ بعد ازاں ایہ نسخہ ہان خاندان دے زوال دے وقت گم ہو گیا جو فیر چوتھی صدی عیسوی وچ دستیاب ہویا۔ ابتدا وچ ایہی نسخہ رائج تے مقبول سی لیکن جدوں چنگ خاندان دے اک محقق یان روکو نے ایہ انکشاف کیتا کہ تانگ خاندان نے اپنے عہد حکومت یعنی تیسری جاں چوتھی صدی عیسوی وچ صحیفہ چین وچ الحاقات کیتے سن تو اس دا استناد مجروح ہو گیا۔
صحیفہ دے ابواب چار حصےآں وچ منقسم نیں جو چار مختلف عہد دی تریخ دا احاطہ کر دے نیں: یو اعظم دا نیم افسانوی عہد حکومت، شیا خاندان، شانگ خاندان تے ژؤ خاندان دے عہد۔ صحیفہ دا وڈا حصہ ژؤ خاندان دے کوائف اُتے مشتمل اے۔ نیز "نیا نسخہ" نامی متن دے کچھ ابواب وچ چینی نثر دے ابتدائی نمونے وی ملدے نیں جن وچ گیارہویں صدی ق م دے اواخر دے ژؤ شاہی خاندان دیاں تقریراں قابل ذکر نیں۔
اردو ترجمہ
سودھوسنہ 1937ء وچ سید اسد انوری فریدآبادی نے "صحیفۂ چین" دے ناں توں اس کتاب دا اردو ترجمہ کیتا جو مکتبہ جامعہ دہلی توں شائع ہویا۔ ڈبلیو گورن اولڈ دا انگریزی ترجمہ بک آف ہسٹری مترجم دے پیش نظر رہیا۔ مترجم نے اصل کتاب دے ترجمہ دے علاوہ اس وچ اپنی جانب توں تن ضمیمے شامل کیتے نیں۔ پہلا ضمیمہ کنفیوشس دے حالات تے اس دے فلسفہ و اخلاقیات نال بحث کردا اے۔ دوسرے وچ چین دے معلق عام تے کارآمد معلومات درج کیتیاں گئیاں نیں، اسی ضمن وچ تریخ چین دا اک مختصر خلاصہ وی پیش کر دتا گیا اے۔ تیسرا ضمیمہ شاہان چین دی سنہ وار فہرست اُتے مشتمل اے۔[۱]
ہور ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ صحیفۂ چین از سید اسد انوری فریدآبادی، صفحہ 9