شیخ خالد بغدادی
ضیاءالدین شیخ خالد بغدادی نقشبندی مجددی اک ولی کامل تے مرشد اکمل ذوالجناحین دے لقب توں مشہور نيں انہاں نوں شیخ خالد نقشبندی تے شیخ خالد کردتی توں وی یاد کیا جاندا اے
ولادت
سودھوخالد کر دتی 1190ھ بمطابق 1779ء وچ بمقام قرہ باغ پیدا ہوئے جو سلمانیہ عراق توں پنج میل دے فاصلے اُتے واقع اے۔
تعلیم
سودھوکم عمری وچ ہی علوم و فنون وچ کمال حاصل کیا تے اپنے مثال حافظہ تے فہم و فراست دی فراوانی توں استاداں کرام نوں متاثر کیہ تسيں صرف، نحو۔ فقہ، منطق ،عروض، مناظرہ، بلاغت، بدیع و حکمت، علم کلام ،اصول و حساب، ہندسہ ،ہیئیت، علم حدیث تے تصوف وچ یدی طولیٰ رکھدے سن ۔
استاداں گرام
سودھوآپ دے استاداں کرام وچ اس عہد دے جید ترین علما وفقہاء شامل نيں جنہاں وچوں چند اک دے اسماء درج ذیل اے
- علامہ شیخ عبدالکریم برزنجی
- عالم محقق ملیا صالح
- فضل اللہ ابراہیم البیادی
- فاضل مدقق سید عبدالرحیم برزنجی
- علامہ شیخ عبد اللہ الخریانی
- عالم باعمل ملیا عبدالرحمن جلی انہاں علما کرام دے علاوہ وی مولانا خالد کردتی نے اس دور دے اہل علم توں استفادہ کیندا
درس و تدریس
سودھوحصول علم دے بعد سند درس و تدریس نوں رونق بخشی ہزاراں طلبہ نوں ظاہری و باطنی علوم دے زیور توں آراستہ و پیراستہ فرمایا
علمی اسفار
سودھوشیخ خالد کر دتی نے 1220ھ وچ حج بیت اللہ تے روضہ خیرالاناں علیہ الصلوۃ والسلام دی حاضری دے لئی نہایت عقیدت و احترام تے ذوق و شوق توں روانہ ہوئے اس سفر وچ شام دے عالم اجل شیخ محمد الکوبری توں وی ملاقات فرمائی جنہاں نے سند حدیث اوراجازت توں نوازیا سلیمانیہ واپس پہنچ کے کمال استعداد تے وسعت ظرف دے تقاضاں نے جوش ماریا تے کِسے صاحب حال پیشوائے طریقت دی طلب ہوئی آخر اک ہندوستانی سیاح مرزا عبدالرحیم المشہور درویش محمد عظیم آبادی مرید اورخلیفہ شاہ غلام علی دہلوی دی تحریک اُتے اس دے پیرومرشد مجدد عصر شاہ غلام علی دہلوی دی ملاقات دا شوق پیدا ہويا تے طلب فیض تحصیل سلوک دے لئی عازم ہندوستان ہوئے کابل پشاور لاہور توں ہُندے ہوئے دہلی پہنچے
بیعت و خلافت
سودھوشاہ غلام علی دہلوی نے پہلے ہی خدام نوں اشارہ فرمادتا کہ اک فاضل اجل حصول فیض و نسبت دے لئی تشریف لا رہے نيں شیخ طریقت دی خدمت وچ پہنچ کے نذرانہ عقیدت منظوم قصائد و مناقب دی صورت وچ پیش کیا تے انہاں دی خوشنودی تے خاص توجہ حاصل کيتی پنج ماہ دے قلیل عرصہ وچ صاحب حضور مشاہدہ ہوئے خانقاہ عالیہ وچ تقریباً نو ماہ مقیم رہے تے پانی بھرنے دی خدمت سر انجام دیندے رہے پیر روشن ضمیر دی توجہ توں اعلیٰ مدارج تک پہنچے شیخ طریقت نے آپ نوں پنج سلاسل نقشبندیہ قادریہ سہروردیہ کبرویہ تے چشتیہ وچ خلافت مطلقہ عطا کيتی ا نہی دے ارشاد دی تعمیل وچ ميں شاہ عبدالعزیز محدث دہلوی دی خدمت وچ حاضر ہوئے انہاں نے وی اپنی سند حدیث مع اجازت روایت کيتی اجازت دی
عراق واپسی
سودھوپیرومرشدکے خلافت تے کلاہ دے نال وطن واپس ہوئے مرشد نے اقلیم کردستان دے قطب ہونے دا وی اشارہ فرمایا یا شاہ غلام علی فرمایا کردے سن مولانا خالد جامی وقت تے خسرو عہد نيں
شجرہ طریقت
سودھوآپ دا شجرہ طریقت نقشبندیہ اس ترتیب توں امام ربانی مجدد الف ثانی تک پہنچکيا اے شاہ غلام علی ،مظہر جان جاناں سید نور محمد بدایونی خواجہ سیف الدین خواجہ محمد معصوم تے امام ربانی مجدد الف ثانی مولانا خالد دی وساطت توں سلسلہ عالیہ نقشبندیہ نوں بلا د روم، عراق، کردستان شام تے حجاز مقدس وچ بہت فروغ حاصل ہويا آپ خود لکھدے نيں اک ہزار عالم متبحر داخل طریقہ ہوئے کے میرے سامنے دست بدستہ کھڑے نيں تے اک لکھ افراد میرے توں بیعت ہوئے چکے نيں [۱]
شاعری
سودھومولانا عربی و فارسی دے علاوہ کردتی بولی وچ وی شعر کہندے فارسی دیوان ترکی توں طبع ہوئے چکيا اے
کرامات
سودھوان دے بارے وچ اک ایہ وی اے کہ جے کوئی مولانا خالد کردتی دا ناں بے ادبی توں بولی اُتے لاندا تاں بیہوش ہوئے کے گر پڑدا سی شیخ عبدالوہاب انہاں دے مرید تے خلیفہ سن تے صاحب کرامات تے مجموعہ کمالات ہوئے گئے سن شیطان نے وسوسہ اندازی دی تاں اوہ اپنا مقام مرشد توں ودھ کے خیال کرنے لگے ایہ خیال آندے ہی انہاں دی نسبت باطل ہوئے گی تے اپنے ساتھیاں وچ ذلیل ہوئے کے رہ گئے آخر حضرت شاہ ابو سعید مجددی دی توجہ توں نسبت حاصل ہوئی
وفات
سودھومولانا خالد دا انتقال 1242ھ 1826ء وچ طاعون دی وبا دے دوران وچ ہويا نماز جنازہ علامہ ابن عابدین شامی نے پڑھائی۔[۲]