شانگ راجٹبر

شانگ راج ٹبر جاں شانگ سلطنت ( چینی : 商朝 , شانگ چاؤ ؛ پنائن انگریزی : Shang dynasty ) پرانے چین وچّ لگبھگّ 1600 ق م توں 1046 ق م تکّ راج کرن والا اک خاندان سی ، جنہاں دا راج ہوانگہو ( پیلا دریا) دی وادی وچّ سی ۔ چینی سروتاں دے مطابق ایہہ خاندان شیا راجٹبر دے راج ویلے دے بعد آیا اتے شانگ راج ٹبر دے بعد چین وچّ جھوؤ راجٹبر حکومت وچّ آیا ۔ چین دے ہینان صوبے دے بہت دور شمالی علاقے وچّ واقع ینشُو آثار قدیمہ تھاں نوں شانگ راجگڑھ دا تھاں منیا جاندا ہے ۔ اتھے گیاراں شاہی مقبرے ملے ہن اتے محلاں - مندراں دے کھنڈر وی ملے ہن ۔ اتھوں ہتھیار ،جانوراں اتے منکھاں دی قربانی دین دے تھاں وی ویکھے گئے ہن ۔ اسدے علاوہ ہزاراں کانسی ، جیڈ , پتھر ، ہڈی اتے چیکنی مٹی ورگیاں چیزاں ملیاں ہن ، جنہاں دی باریک کاریگری نوں ویکھکے اس رہتل دے کافی ترقی یافتہ ہون دا پتہ چلدا ہے ۔

چین وچّ شانگ راج ٹبر دی تھاں(پیلے رنگ وچّ)

 سانگ راج ٹبر وچّ ملی ہڈیاں اتے کھروچی ہوئی چینی لپی

چینی لپی وچّ لکھائی

اتھے کجھ کانسی دیاں شیواں اتے لکھائی ملی ہے ۔ اسدے علاوہ ایہہ صاف ہے کہ اس تھاں اتے ہڈیاں اتی کچھوان دے کوچوں دا استعمال پیش کوئیاں کرن لئی کیتا جا رہا سی اتے ایہناں اتے چینی بھاوچتراں دی سبھ توں پہلی گیات لکھائی ملی ہے ۔ اک لکھ تو زیادہ ملیاں اجہیاں لکھائی دے نمونیاں توں تسا نال متعلق جانکاری ملدی ہے ۔ اس سمیں صرف راجے اتے اسدے لیکھکاں نوں ہی پڑھنا - لکھنا آؤندا سی اتے اس کھرونچوں وچّ راجے دے نظریئے توں دنیا ویکھی جا سکدی ہے ۔ کجھ وچّ یدھاں دا ذکر ہے ، کجھ وچّ رانی دی گربھاوستھا دا اتے کجھ وچّ راجے دے اپنے دکھدے ہوئے دنداں دا ۔

ایہہ وی ویکھو

• چین دے راج ٹبر 
•  شیا راجٹبر
•  جھوؤ راجٹبر