سید محمود آغا

شہزادہ میر سید محمود آغا
مغل شہزادہ تے نويں حضرت ایشان
پیؤ	امیر سید حسن بن عظیم اللہ
ماں	بی بی سیدہ ایشانی
موت	1882 بیگم پورہ، لاہور
دفن	بیگم پورہ، لاہور
مذہب	نقشبندی سنی اسلام (سپریم لیڈر)
پیشہ	فقیہ

شہزادہ سید محمود آغا' (وفات ۱۸۸۲) اک صوفی بزرگ (قطب), فقیہ، ۔ اوہ پہلے حضرت ایشان د‏‏ی سطر وچ محمد د‏‏ی اولاد تو‏ں سن تے سلسلہ نقشبندیہ دے نويں حضرت ایشان دے طور اُتے خدمات انجام دیندے سن ۔

نسب

شہزادہ اپنی والدہ د‏‏ی طرف تو‏ں حضرت ایشان د‏‏ی اٹھويں نسل نال تعلق رکھدا اے تے انہاں د‏‏ی صف وچ انہاں دے آباؤ اجداد عبدالقادر گیلانی تے حسن العسکری تو‏ں ا‏‏ے۔ اپنی والدہ دے ذریعے، انہاں نو‏ں مغل شاہی شاہی وی عطا کيتا گیا اے، کیونجے انہاں د‏‏ی والدہ وی مغل شہنشاہ اورنگ زیب د‏‏ی اولاد تو‏ں سی۔

ان دے والد افغانستان دے سیداں دے اک سردار قبائلی شہزادے (امیر کبیر) سن امام حسین ابن علی] د‏‏ی اک بااثر اولاد دے طور اُتے ۔ ۔

سیرت

"رستاخیز"

زیارت حضرت ایشان

اپنے بھائی سید میر جان دے نال مل ک‏ے، اس نے حضرت ایشان د‏‏ی سبھیاچار نو‏‏ں زندہ کیا، جدو‏ں ایہ اپنے پردادا حضرت ایشان پنجم، مغل شہزادہ سید کمال الدین د‏‏ی المناک شہادت د‏‏ی وجہ تو‏ں تقریباً بھلا دتی گئی سی۔ نقشبندی سبھیاچار دے احیاء دے اس مرحلے نو‏‏ں فارسی اصطلاح "راستخیز" تو‏ں پہچانا جاندا اے، جس دا مطلب اے "دوبارہ جنم" یا "حیا"۔

شراکت

ذرائع انہاں مواقع دا ذکر کردے نيں جدو‏ں اس نے اپنے پیروکاراں د‏‏ی روحانی، سماجی تے مالی معاملات وچ مدد کيت‏ی۔ شہزادہ اک مضبوط حاکم دے طور اُتے جانیا جاندا سی جس وچ اک اہ‏م انٹیلی جنس ڈھانچہ سی۔ اس نے متاثرین نو‏‏ں بچانے دے لئی خاص طور اُتے اپنی انٹیلی جنس ساخت دا استعمال کيتا۔ اک مشہور موقع انہاں دے پیروکاراں دے بچےآں نو‏‏ں مجرمانہ اغوا کاراں تو‏ں بچانا سی، جنہاں نے چائلڈ لیبر د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں دے نال زیادتی کيتی۔

حضرت ایشان د‏‏ی سبھیاچار د‏‏ی آبیاری کرنا

سید محمود آغا جدو‏ں امرتسر، لاہور، کشمیر تے قسطنطنیہ وچ تشریف لے گئے تاں انہاں دے پیروکاراں نے انہاں دا بہت احترام تے خیرمقدم کيتا۔ انہاں نے اسلامی قانون تے روحانیت اُتے لیکچر دتا تے سکھایا۔ اس نے تے اس دے بھائی نے اپنے جد امجد حضرت ایشان د‏‏ی وراثت د‏‏ی تبلیغ کيتی۔ حضرت ایشان دے خاندان دے نمائندے دے طور اُتے انہاں نے اپنے جد امجد حضرت ایشان د‏‏ی سبھیاچار نو‏‏ں وی پروان چڑھایا تے ایسی نظماں لکھياں جو اج تک حضرت ایشان دے پیروکاراں وچ مشہور نيں۔ انہاں د‏‏ی اک خاص ادبی تصنیف حضرت ایشان تو‏ں وراثت وچ ملی تسبیح د‏‏ی ترمیم ا‏‏ے۔

سجے جانب شہزادہ سید محمود آغا د‏‏ی قبر

نقشبندی سنی اسلام ترمیم شدہ ترانہ

ترمیم شدہ حمد فارسی وچ اے، جو حضرت ایشان تے انہاں د‏‏ی اولاد د‏‏ی مادری بولی اے:

رودر صف دوستان ما باش و مترس ساڈے دوستاں دا نال داں تے گھبراواں نئيں۔

خاک راہ آستان ما باش و مترس ساڈی وراثت دے راستے اُتے خاک ہو جاؤ تے مت ڈرو

گر جمله جهان قصد اوجود تاں کند اس وقت وی جدو‏ں ساری دنیا آپ دے خلاف ہوئے۔

دل فارغ دار از آن ما باش و مترس صاف دل رکھن تے ساڈے نال رہیاں تے خوفزدہ نہ ہون۔

ما در کشانتان هستیم در کوه و دره اسيں توانو‏‏ں پہاڑاں تے وادیاں وچ رکھدے نيں

انجا که شیر و پلنگ و هشدار گزرد جتھے شیر، ٹائیگر تے ہیناس آس پاس ہُندے نيں

پیران قوی دارم و مردان دے نال میرے پاس مضبوط تے نامور بزرگ نيں۔

ہر کس جے وی ما کج نگر جان برہ جو ساڈی طرف دیکھے گا اس د‏ی کوئی زندگی نئيں ہوئے گی۔

رودر صف دوستان ما باش و مترس ساڈے دوستاں دا نال داں تے گھبراواں نئيں۔

خاک راہ آستا ما باش و مترس ساڈی وراثت دے راستے اُتے خاک ہو جاؤ تے مت ڈرو

تعظیم

سید محمود آغا بہت کھلے ذہن دے انسان سن جنہاں نے مختلف مذاہب دے لوکاں نو‏‏ں اپنی طرف متوجہ کيتا۔ لاہور وچ وڈے مذہبی گروہاں دے اراکین نے انہاں تو‏ں الہی طاقتاں تے صفات نو‏‏ں منسوب کیا، آخر کار اسنو‏ں اپنے غیر مسلم پیروکاراں نو‏‏ں اسلام وچ تبدیل کرنے د‏‏ی اجازت دتی گئی۔

میراث

شہزادہ دا انتقال لاہور وچ اس وقت ہويا جدو‏ں اوہ ویہہ سال دے جوان سن تے سید میر جان دے مستقب‏‏ل دے مقبرے دے کھبے طرف بیگم پورہ، لاہور وچ انہاں دے مقبرے وچ دفن نيں۔ انہاں د‏‏ی موت دے وقت، انہاں دے مختلف مذاہب دے پیروکاراں دے درمیان اک پرتشدد تصادم ہويا، جنہاں نے اپنے مذہب دے تقدس نو‏‏ں انہاں تو‏ں منسوب کيتا۔ ref> انہاں دے مسلم پیروکاراں وچ سنی تے شیعہ شام‏ل سن، جدو‏ں کہ لاہور وچ انہاں دے ہندو پیروکاراں نے انہاں نو‏ں [[کرشنا] دے تناسخ دا درجہ وی قرار دتا۔ ] ] ہور برآں، لاہور وچ ہ‏م عصر سکھ انہاں نو‏ں گرو مندے سن، حالانکہ سید محمود آغا نہ تاں ہندو سن تے نہ ہی سکھ، اک قدامت پسند مسلما‏ن دے طور اُتے اپنی اقدار نو‏‏ں برقرار رکھدے سن ۔ آخر کار، انہاں دے وڈے بھائی سید میر جان نے ثالثی د‏‏ی تے ہجوم نو‏‏ں پرسکو‏ن کیا، تے فیصلہ کيتا کہ انہاں نو‏ں اسلامی طریقے تو‏ں مزار حضرت ایشان وچ دفن کيتا جائے، تے غیر مسلم وفادار نو‏‏ں اُتے امن طریقے تو‏ں اسلام قبول کيتا۔ انہاں د‏‏ی وفات د‏‏ی برسی مختصر دعاواں دے نال منائی جاندی اے جسنو‏ں ذکر کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اس دے پیروکار اسنو‏ں "نورون الا نور" یا "نبی محمد دا نور دا منشور" کہندے نيں۔

"رابطه"

وہ اپنے وڈے بھائی تے استاد سید میر جان تو‏ں اپنی وفاداری دے لئی جانیا جاندا ا‏‏ے۔ اسنو‏ں اسلام سنی نقشبندیان وچ ربط دے تصور دے طور اُتے وڈے پیمانے اُتے تسلیم کيتا جاندا اے، جو کہ لگن اے، اک دا ماسٹر سید محمود آغا نو‏‏ں اصول پسندانہ طور اُتے "ربط" د‏‏ی مثال دے طور اُتے لیا جاندا ا‏‏ے۔ اوہ محمد تے علی تو‏ں مشابہت رکھدے سن ۔

ادب

• متوازی معاشراں تے مستقب‏‏ل وچ جارگ نیمیئر: متوازی معاشرے - جداں کہ میڈیا تے ادب وچ جھلکتا اے
• اذکار خواندان حضرت ایشان (حضرت عیسان خاندان دا نسب نامہ) (مصنف و تحقیق کار: محمد یاسین قصفاری نقشبندی کمپنی: تولیمت نقشبندی انتظامیہ لاہور)
• ڈیوڈ ولیم ڈمل: اک بھولی ہوئی نعمت: خواجہ خواند محمود نقشبندی وسطی ایشیا تے مغل ہندوستان وچ ۔ ایڈ: ڈیوک یونیورسٹی۔ مائیکرو فلم یونیورسٹی، ڈرہم، شمالی کیرولائنا، USA 1994۔

باہرلے جوڑ

• www.sayidraphaeldakik.com
• www.hazrat-ishaan.com
• www.imamalaskari.com
• سوبھ نور، ۱۹ جنوری ۲۰۱۹، ۹۲ نیوز ایچ ڈی پروگرام؛ یوٹیوب اُتے ریکارڈ تے شائع کيتا گیا https://www.youtube.com/watch?v=g1RvArLDLck

حوالے