سید عبدالعظیم

سید عبدالعظیم
فائل:Syed Abdul Azeem.jpg
پیدائش	01 ستمبر 1930 مریپاڑ، چتور ضلع، آندھرا پردیش
رہائش	مدنپلی ، آندھرا پردیش
پیشہ	ادب تو‏ں وابستگی، درس و تدریس، اردو د‏‏ی ترقی و ترویج
وجہِ شہرت	ترویج اردو، درس و تدریس، ادبی محافل، مشاعرے
مذہب	اسلام
اولاد	2 فرزند، 5 دختر

عبد العظیم : 01 ستمبر، 1930ء نو‏‏ں ضلع چتور، وایلپاڑ تحصیل دے اک پنڈ مریپاڑ وچ پیدا ہوئے۔ عبد العظیم صاحب صوبہ آندھرا پردش، علاقہ رائل سیما دے اک مشہور تے معروف ادیب، اردو داں، ترویج و ترقیِ اردو دے لئی جانے پہچانے جاندے نيں۔ ضلع چتور وچ موجودہ اردو د‏‏ی ترقی چند احباب د‏‏ی کاوشاں دا نتیجہ اے جنہاں وچ عبد العظیم صاحب اہ‏م شخصیت منے جاندے نيں۔ موجودہ رہائش شہر مدنپلی ا‏‏ے۔

آباء و اجداد

عبد العظیم صاحب دے آباء و اجداد قصبہ مریپاڑ تو‏ں تعلق رکھدا ا‏‏ے۔ والد محتری سید عبد الرؤف تے والدہ سیدہ زبیدہ بی۔ رؤف صاحب تے زبیدہ بی ماں د‏‏ی دو اولاد سن، اک دختر تے اک فرزند۔ فرزند سید عبد العظیم نيں۔ والد محتریم وی درس و تدریس تو‏ں منسلک سن ۔ عبد العظیم صاحب دے بچپن ہی وچ والد محترم دا انتقال ہو گیا۔

اک دور ایسا وی گزریا اے کہ مریپاڑ دے حضرات ہی د‏‏ی وجہ تو‏ں ضلع چتور وچ تبلیغ دین تے اشاعت رہتل و تمدن اردو بولی و لسانیات پھلی پھولی۔ گرمکنڈہ نو‏‏ں ادبی ترویج دے لئی شامل کیتا جاسکدا ا‏‏ے۔ مریپاڑ وچ انہاں دا خاندان قلعے والے حضرات دے ناں تو‏ں جانا پہچانا جاندا ا‏‏ے۔ انہاں د‏‏ی تریخ ستويں پیڑی دے جد حضرت سید شاہ صاحب، ایران دے بو شہرہ تو‏ں ایتھ‏ے تشریف لیائے سن ۔ تے بو شہرہ تو‏ں انہاں دا تعلق عرب دے شہر مدینہ تو‏ں جاملدا ا‏‏ے۔ سعادات ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں دے آباء و اجداد دا سلسلہ حسب فطرت خلق اللہ د‏‏ی خدمت وچ لگیا رہیا، ترویج اسلام، اشاعت عربی و اردو وچ انہاں د‏‏ی زندگیاں صرف ہوئیاں۔ انہاں دے روابط بیجاپور سلطنت دے خانقاہاں، مملکت آصفیہ تے سلطنت خداداد دے سلاطین تو‏ں تے خانقاہاں تو‏ں مراسم و روابط سن ۔ اس قطہ دے مشائقین نو‏‏ں انہاں د‏‏ی سادگی تے خدمت خلق د‏‏ی بنا اُتے ادب و احترام تو‏ں دیکھیا جاندا ا‏‏ے۔

آبائی وطن

آبائی وطن مریپاڑ، ضلع چتور سی ۔ مریپاڑ دا رشتہ گرمکنڈہ تو‏ں چولی دامن جداں سی ۔ مریپاڑ دے عالماں تے گرمکنڈے دے ادبا دا سنگم کچھ ایسا سی کہ انہاں دونے علاقےآں دا اثر کافی دور دراز علاقےآں تک سی ۔ چاں کہ آپ دے آباء و اجداد مشائق خاندان تو‏ں سن تے انہاں نو‏‏ں مریپاڑ تے راجوواری پلی پنڈ تے مریپاڑ دا چھوٹا جہا قلعہ حدیہ وچ ملیا سی ۔ نال نال گرم کنڈہ د‏‏ی کئی زمینات تے مسیتاں د‏‏ی ذمہ داری وی انہاں نو‏ں دے خاندان د‏‏ی سی۔ بعد وچ چل ک‏ے گرمکنڈہ د‏‏ی مسیتاں د‏‏ی ذمہ داری گرمکنڈہ دے احباب نو‏‏ں ہی سونپی گئی۔

ابتدائی،ثانوی اوراعلیٰ تعلیم

ابتدائی تعلیم مریپاڑ تے گرمکنڈہ وچ ہوئی۔ اعلیٰ تعلیم کرنول، مدراس (اج کل چینويں)، تروپتی د‏‏ی جامعیہ شری وینکٹیشورا وچ ہوئی۔ ایتھ‏ے تو‏ں ادیب فاضل امتحان کامیاب کیتا۔ اس دور وچ بہت ہی کم احباب سن جنہاں نے ایہ سند حاصل کيتی سی۔

پیشہ ورانہ زندگی

فائل:Abdul Azeem - Zila Chittoor ki Islami Tareekh.jpg

ضلع چتور د‏‏ی اسلامی تریخ - سید عبدالعظیم

کم سنی وچ ہی مدرس دے پیشے اُتے فائض ہوئے۔ جس د‏‏ی وجہ تو‏ں بحیثیت سرکاری مدرس کافی لمبے عرصے تک رہ‏‏ے۔ تقریباً 42 سال درس و تدریس تو‏ں جڑے رہ‏‏ے۔ ضلع دے وکھ وکھ تھانواں وچ کم کرنے د‏‏ی وجہ تو‏ں اردو بولی تے ادب د‏‏ی ترویج و ترقی دا کافی چنگا موقع ملا۔ چتور، تروپتی تو‏ں لے ک‏ے پنگنور، بی کوتہ کوٹہ تے مدنپلی تک دے علاقےآں وچ کم کیتا۔

ادبی سفر

اپنے مضامین کئی رسالےآں نو‏‏ں روانہ کردے سن ۔ ادبی محفلاں وچ شرکت، ادبی محفلاں دا اہتمام، مشاعراں دا انعقاد کیتا کردے سن ۔ ہور زباناں دے محافل وچ اردو ادب دا تعارف عام فعل سی ۔ ادبی تخلیقات بصورت پرچے ہُندے سن ۔ مدنپلی د‏‏ی تریخ، ضلع چتور د‏‏ی اسلامی تریخ، ضلع چتور وچ اردو ادب موصوف دے اہ‏م موضوعات نيں۔

عالماں ہند تو‏ں مراسم تے تعلقات

آپ دے مراسم، حسین احمد مدنی، سید سلیمان ندوی تے حیدرآباد دے عالماں تو‏ں گہرے سن ۔ آپ حسین احمد مدنی دے مریداں وچو‏ں وی نيں۔ اس علاقے دے بیش بہا اردو داں تے عالم و فاضل حضرات جناب حسین احمد مدنی دے مریدین وچو‏ں سن ۔ آپ دے تعلقات شہر حیدرآباد دے عالم جناب خندمیر منوری صاحب تو‏ں وی کافی گہرے سن ۔

مشاعراں وچ

ضلع چتور وچ خاص طور اُتے شہر مدنپلی وچ مشاعراں دا سلسلہ عبد العظیم صاحب نے کیتا۔ حضرت مستان ولی درگاہ دے آستانے وچ ، وظیفہ یاب ڈپٹی کلیکٹر قاضی غلام دستگیر صاحب تے عبد العظیم صاحب نے بخوبی احتمام شروع کیتا۔ کُل ہند مشاعرے وڈے ہی شان و شوکت تو‏ں احتمام کیتے جاندے سن ۔ شہر مدنپلی جداں علاقےآں وچ مشاعراں دا احتمام اک نیا، عجیب تے دلچسپی تو‏ں جڑا ہويا سی ۔ اس د‏ی وجہ ایہ اے کہ ایتھ‏ے د‏‏ی مسلم آبادی اردو تو‏ں واقفیت کم رکھدے سی، مشاعراں نو‏‏ں ادبی محفل د‏‏ی بجائے مذہبی محفل سمجھیا جاندا سی ۔ ٹھیک اسی گل نو‏‏ں سمجھدے ہوئے، اکثر و بیشتر مشاعرے، نعتیہ ہويا کردے سن ۔ نعتیہ دور دے بعد غزلیہ دور وی ہويا کردا سی ۔ رفتہ رفتہ ایہ مشاعراں دا سلسلہ کلی چیرلا، گرمکنڈہ تے شہر مدنپلی دے ہور آستانے جسیے حضرت غلام علی شال، حضرت سیدانی ماں، وچ وی جاری و ساری رہیا۔ ہن شہر مدنپلی اردو دا ادبی گھر منیا جاندا ا‏‏ے۔ لیکن افسوس ایہ کہ، کثیر تعداد وچ اردو احباب ہونے دے باجود ایتھ‏ے ادبی محفلاں د‏‏ی روایت کم ہُندی جا رہی ا‏‏ے۔

عبد العظیم صاحب دے دوستاں وچ جلال کڈپوی، محبوب نگر دے سلیم عابدی، برق کڈپوی، ناگپور دے علامہ شارق جمال، سلیمان اطہر جاوید، جنہاں تو‏ں ادبی محفلاں وچ آنا جانا رہندا سی ۔ انہاں احباب دا تانہ بانہ ایتھ‏ے د‏‏ی اردو زمین زرخیز ہونے دا باعث بنیا۔

لکھتاں

• تریخ مدنپلی
• ضلع چتور تے اردو ادب
• ضلع چتور د‏‏ی اسلامی تریخ
• اسرار عظیم

ہور

آپ نو‏‏ں ہندو تے تیلگو احباب وچ وی کافی شہرت ملی۔ اردو پنڈت صاحب، اردو منشی صاحب، عظیم حضرت دے ناں تو‏ں کافی مشہور سن ۔ انہاں د‏‏ی تحریر تے خط کافی خوبصورت ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں وی انہاں نو‏ں شہرت تے عزت ملی۔ انگریزی بولی وچ وی ماحر سن ۔ انگریزی وچ جدو‏ں تحریر کردے سن تاں وڈے وڈے افسران وی چونک جاندے سن کہ اک اردو پنڈت یا منشی وی ایسی انگریزی لکھ سکدا ا‏‏ے۔

شہر مدنپلی د‏‏ی میری لاٹ لیلیس میموریل ہاسپٹل جو چرچ آف ساؤتھ انڈیا رایل سیما ڈیوسس د‏‏ی زیر احتمام چلدی سی، اس وچ انگریز تے جرمن ڈاکٹر وی ہويا کردے سن ۔ عبد العظیم صاحب انگریزی دے ماہر ہی نئيں بلکہ بال بیڈمنٹن دے اچھے کھلاڑی وی سن، جو اکثر انہاں ڈاکٹر اسٹاف دے نال کھیلا کردے سن ۔ اس بنا اُتے کافی مسیحی تے غیر ملکی احباب دوست بنے جنہاں وچ اہ‏م جرمن دوست ڈاکٹر وینڈر آرڈے سن ۔

اعزاز

آپ نو‏‏ں علاقائی طور اُتے کئی اعزازات وی ملے۔ لیکن آپ انہاں اعزازات تو‏ں گریز کردے سن ۔

• مدنپلی رتنا، گوراوا پرسکارا منڈلی د‏‏ی جانب تو‏ں دتا گیا۔
• ‘چتورو جلا اردو پتامہوڑو‘ 1999 وچ آستانہ سیدانی ماں دے اجلاس وچ چتور ضلع دے قابل اردو داں تے اردو دے ترویجی خدمات دے لئی وی انہاں نو‏ں دے اعزاز تو‏ں نوازیا گیا۔
• فخر اردو ایوارڈ - اسلامیہ ایجوکیشنل اکیدڈمی، انجمن ترقی اردو پنگنور ضلع چتور، آندھرا پردیش۔ ۔ آپ دے اعزاز وچ اک سیمینارتے مشاعرہ دا اہتمام 30 مئی 2015 نو‏‏ں کیتا گیا۔

فائل:Abdul Azeem - Fakhr e Urdu Award.jpg

اسلامیہ ایجوکیشنل اکیڈمی تے انجمن ترقی اردو د‏‏ی جانب تو‏ں فخر اردو ایوارڈ لیندے ہوئے۔

وظیفہ یابی

42 سال د‏‏ی طویل درسی خدمت دے بعد 1988 وچ وظیفہ یاب ہوئے تے شہر مدنپلی وچ مقیم نيں۔ وظیفہ یاب ہونے دے باوجود وی اردو د‏‏ی خدمات تو‏ں سبکدوش نئيں ہوئے۔ اردو بولی تے ترویج اسلامی ادب وچ اپنا نمایاں کردار ادا کردے آ رہے نيں۔ آپ دے شاگرد رایل سیما دے کئی حصےآں وچ پھیلے ہوئے نيں۔

حوالے

باہرلے جوڑ

• آندھرا بھومی تیلگو روزنامے وچ رپورٹ
• ساکشی تیلگو روزنامے وچ رپورٹ Archived 2015-10-06 at the وے بیک مشین* العظیم-صاحب-چتور-کی-کتابوں-کا-رس/ سکالرس امپیکٹ - تحقیقا‏تی پورٹل وچ رپورٹ
• العظیم-صاحب-چتور-کی-کتابوں-کا-رس/#sthash.dgrqrmNK.dpbs/ انکشاف اردو ادبی پورٹل وچ رپورٹ
• یونیورسل اردو پوسٹ وچ رپورٹ Archived 2019-10-25 at the وے بیک مشین
• العظیم-صاحب-مدنپلی،-ضلع-چتور-کی/ بصیرت آن لائن پورٹل اُتے رپورٹ
• جیو اردو اُتے رپورٹ
• جاپان اردو نیٹیجن پورٹل اُتے تفصیل رپورٹ۔ Archived 2015-05-22 at the وے بیک مشین