سویڈن دے عام انتخابات، 2018ء
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
رکسداگ دی کُل 349 نشستاں جیت دے لئی 175 نشستاں درکار نيں | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
استصواب رائے | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ضلع (کھبے) تے بلدیہ (سجے) دے حساب توں سب توں وڈی جماعت۔ سرخ – سوشل ڈیموکریٹک، نیلا – ماڈریٹ، پیلا – سویڈن ڈیموکریٹس | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
سویڈن وچ 9 ستمبر 2018ء بروز اتوار عام انتخابات یا الیکشن دا انعقاد ہويا۔ انہاں انتخابات وچ ملک دے قانون ساز تے اعلیٰ ترین ایوان رکسداگ دے نمائندےآں دا انتخاب ہويا جو بعد وچ ملک دے اگلے وزیر اعظم دا چناؤ کرن گےـ[۱][۲] علاقائی تے بلدیاتی انتخابات ايسے دن منعقد ہوئے۔
ووٹاں دی ابتدائی گنتی دے مطابق، ریڈ گرینز اتحاد (سوشل ڈیموکریٹس تے گرینز حکومت تے اس دی حمایتی لیفٹ پارٹی) نے 144 نشستاں حاصل کيتیاں نيں، جس وچ الائنس دے مقابلے وچ 2 ودھ نشسدیاں سن پچھلے عام انتخابات وچ تخفیف اکثریت دی طرح۔
سوشل ڈیموکریٹس دی مقبولیت وچ کمی واقع ہوئی تے انہاں دے ووٹ 28 اعشاریہ 4 فیصد کم ہوئے جو 1911 دے بعد انہاں دی مقبولیت دی کم ترین سطح رہی جدوں کہ سویڈن ڈیموکریٹس نے کامیابیاں حاصل کيتیاں جو توقعات توں بہر حال کم سن۔[۳][۴][۵][۶][۷][۸]
آخرکار 18 جنوری 2019ء نوں سوشل ڈیموکریٹس نے گرین، لبرل تے سینٹر پارٹی دے نال معاہدہ کر ليا تے لووین وزیر اعظم چُن لئی گئے[۹] تے لیفٹ پارٹی نے لووین نوں ووٹ نہ دینے دا فیصلہ کيتا سی۔[۹]
پس منظر
سودھو2014 دا بجٹ بحران
سودھواقليتی حکومت دے انتخاب دے صرف دو مارہ بعد 3 دسمبر 2014 نوں وزیراعظم اسٹیفن لووین نے اعلان کيتا کہ اوہ 29 دسمبر 2014ء نوں پہلے از وقت انتخابات کروانے دا ارادہ رکھدے نيں۔ایہ انتخاگل کيتی جلد از جلد تریخ سی جس دی قانون وچ اجازت اے۔
بجٹ دے معاملے اُتے اس وقت اک بحران پیدا ہوئے گیا جدوں بجٹ دی منظور دے لئی رائے شماری کيتی گئی۔ لووین دی سوشل ڈیموکریٹ حکومت نوں بجٹ دی منظوری دے لئی 153 ملے جدوں کہ اس دے اتحادیاں دے مجموعی ووٹ 182 سن ۔ انتخابات کروانا ضروری ہوئے چکيا سی۔[۱۰] ایہ انتخابات 1958ء دے عام انتخابات دے بعد سویڈن دی تریخ وچ سب توں جلد ہونے والے انتخابات سن ۔[۱۱]
2018ء دا گراوہی تشدد تے مہاجرین دا بحران
سودھو2018 دے موسم گرما وچ تشدد دی اک لہر اٹھی۔ لوکاں نے باقاعدہ گروہ بنا کے وارداتاں کرنا شروع کر دتیاں۔ 15 اگست 2018 نوں اک ایداں دے ہی واقعے وچ 100 توں زیادہ گڈیاں نوں نقصان پہنچیا۔ امن و امان دی صورت حال خراب ہوئی۔ مہاجرین دا بحران وی شدت اختیار کر گیا۔ گوٹن برگ، فالکن برگ تے تولہٹن وچ ہونے والا تشدد اس قدر وسعت تے شدت اختیار کر گیا کہ وزیراعطم لووین دے مطابق ایہ فوجی آپریشن جداں سی۔[۱۲]
مد مقابل جماعتاں
سودھومندرجہ ذیل دے جدول وچ جماعتاں نوں پارلیمان دی نشستاں دے حساب توں رکھیا گیا اے۔
نام | نظریات | قائد | 2014 نتیجہ | |||
---|---|---|---|---|---|---|
ووٹ (%) | نشستاں | |||||
س | سویڈش سوشل ڈیموکریٹک پارٹی Socialdemokraterna |
سماجی جمہوریت پسندی | اسٹیفن لووین | 31.0% | ۱۱۳ / ۳۴۹ | |
م | ماڈریٹ پارٹی Moderaterna |
آزاد خیال قدامت پسندی | اولف کرسترسون | 23.3% | ۸۴ / ۳۴۹ | |
س ڈ | سویڈن ڈیموکریٹس Sverigedemokraterna |
قومی قدامت پسندی ترک وطن/ہجرت مخالفت |
یمی اوکیسون | 12.9% | ۴۹ / ۳۴۹ | |
م پ | گرین پارٹی/ماحولیاتی پارٹی Miljöpartiet |
سبز سیاست | گستاف فریدولن ایسابیلا لوون |
6.9% | ۲۵ / ۳۴۹ | |
س پ | سینٹر پارٹی Centerpartiet |
آزاد خیالی کسان پسندی |
آنی لووف | 6.1% | ۲۲ / ۳۴۹ | |
و | لیفٹ پارٹی/وینستر پارٹی Vänsterpartiet |
اشتراکیت پسندی | یوناس سیوستدت | 5.7% | ۲۱ / ۳۴۹ | |
ل | لبرلز Liberalerna |
آزاد خیالی | یان بیورکلند | 5.4% | ۱۹ / ۳۴۹ | |
ک ڈ | کرسچین ڈیموکریٹس Kristdemokraterna |
مسیحی جمہوریت پسندی | ایبا بوش تھور | 4.6% | ۱۶ / ۳۴۹ |
وڈی جماعتاں
سودھو- سویڈش سوشل ڈیموکریٹک پارٹی سویڈن دے رکسداگ وچ 349 وچوں 113 نشستاں دے نال سب توں وڈی جماعت اے۔ اس دی اتحادی لووین کابینہ اے جس وچ گرین پارٹی دے وی وزرا شامل نيں۔ اس جماعت دے موجودہ قائد اسٹیفن لووین نيں جو 3 اکتوبر 2014ء توں وزیر اعظم سویڈن دے منصب اُتے فائز نيں، جنہاں دا کہنا اے کہ جے انہاں نوں مینڈیٹ ملیا تاں اوہ انہاں دی لووین کابینہ برقرار رہے گی۔
- ماڈریٹ پارٹی رکسداگ وچ 84 نشستاں دے نال دوسری سب توں وڈی جماعت اے۔ 2006ء توں 2014ء تک ایہ جماعت بر سر اقتدار سی تے وزیراعظم فریدرک رائنفلت سن ۔
- سویڈن ڈیموکریٹس رکسداگ وچ 49 نشستاں دے نال تیسری سب توں وڈی جماعت اے۔ 2014ء دے عام انتخابات وچ جماعت نے 29 نشستاں زیادہ حاصل کر کے ایہ تیسری سب توں وڈی جماعت بنی۔ اس دے قائد یمی اوکیسون نيں جو لمبے عرصے توں اس دے پارٹی لیڈر نيں۔
- گرین پارٹی رکسداگ وچ 25 نشستاں دے نال چوتھی سب توں وڈی جماعت اے۔ گرین پارٹی لووین کابینہ وچ سوشل ڈیموکریٹس دے نال اتحادی اے۔ ایہ واحد سویڈنی جماعت اے جس دے دو ترجمان گستاف فریدولن (موجودہ وزیر تعلیم) تے ایسابیلا لوون (موجودہ وزیر بین الاقوامی ترقیِ تعاون) نيں۔
- سینٹر پارٹی رکسداگ وچ 22 نشستاں دے نال پنجويں سب توں وڈی جماعت اے۔ ایہ سابق وزیر اعظم فریدرک رائنفلت دی کابینہ دا 2006ء توں 2014ء تک حصہ سی۔ 2011ء توں اس دی قائد آنی لووف نيں۔
- لیفٹ پارٹی رکسداگ وچ 21 نشستاں دے نال چھیويں سب توں وڈی جماعت اے۔ اس دے موجودہ قائد یوناس سیوستدت نيں۔
- لبرلز رکسداگ وچ 19 نشستاں دے نال ستويں سب توں وڈی جماعت اے۔ ایہ سابق وزیر اعظم فریدرک رائنفلت دی کابینہ دا 2006ء توں 2014ء تک حصہ سی۔ لبرلز دے موجودہ قائد یان بیورکلند نيں۔
- کرسچین ڈیموکریٹس رکسداگ وچ 19 نشستاں دے نال اٹھويں سب توں وڈی جماعت اے۔ سنہ 2015ء توں سے اس دی قیادت ایبا بوش تھور کر رہیاں نيں۔
چھوٹی جماعتاں
سودھو- فیمنسٹ انیشی ایٹو ملک دی نويں وڈی جماعت اے تے 2014ء دے یورپی انتخابات وچ ایہ یورپی پارلیمان دا وی حصہ بنی۔ اس جماعت دی قیادت لیفٹ پارٹی دی سابقہ قائد گوردن شیمن کر رہیاں نيں۔
- سویڈن دے لئی متبادل 2017ء وچ قائم ہونے والی نويں سیاسی جماعت اے ايسے وجہ توں رکسداگ وچ اس دی کوئی نشست نئيں اے۔ ایہ جماعت سویڈن ڈیموکریٹس دے یوتھ ونگ دے ناراض اراکین نے بنائی سی تے اس دی قیادت گستاف کیسلسترانت کر رہے نيں۔
انتخابی نظام
سودھوسویڈن وچ عام انتخابات نوں رکسڈاجن وی کہیا جاندا اے جو ہمیشہ ستمبر دے دوسرے اتوار نوں منعقد ہُندے نيں۔ 1994ء توں سویڈن دی عوام ہر چار سال بعد ووٹ ڈالدی نيں۔ اس توں پہلے ایہ مدت تن سال سی۔ 2014ء دے عام انتخابات وچ 86 فیصد عوام نے ووٹ ڈالے۔ سویڈن دی پارلیمان وچ 1976ء توں 349 نمائندے ہُندے نيں۔ سویڈن وچ متناسب نمائندگی دا نظام اے اس لئی پارلیمان وچ نشستاں ووٹاں دی تعداد دے متناسب ہُندی نيں۔ اسی وجہ توں پارلیمان دے ارکان دی تعداد وڈی حد تک لوکاں دی سیاسی مرضی دے تابع ہُندی اے۔ جے کسی جماعت نوں 30 فیصد ووٹ ملیاں تاں پارلیمان وچ اس دی نشستاں وی 30 فیصد ہاں گی۔ 310 نمائندے براہ راست اپنے حلفےآں توں منتخب ہُندے نيں جدوں کہ 39 نشستاں برابری دے مینڈیٹ دے مطابق تقسیم کيتیاں جاندیاں نيں۔ ان 39 نشستاں دا مقصد ایہ ہُندا اے کہ ملک دی ساری جماعتاں نوں کل ووٹاں دے تناسب توں نشستاں ملیاں۔ لیکن اس نظام وچ اک استثنا وی شامل اے تے اوہ ایہ کہ کسی جماعت دا کل ووٹاں دا گھٹ توں گھٹ چار فیصد ووٹ حاصل کرنا تے کسی اک حلقے توں بارہ فیصد ووٹ حاصل کرنا ضروری اے۔ ایہ اصول اس لئی بنایا گیا کہ بہت ہی چھوٹی جماعتاں پارلیمان اُتے اثر انداز نہ ہون۔ انتخابات دا ایہ نظام ووٹ دینے دے حق دی برابری دے اصول اُتے بنایا گیا اے تے ایہ مفت، ذاتی تے رازداری دے مطابق اے۔ اقليتی حکومت بننا وی ممکن اے جداں کہ 2014ء دے بعد آنے والی موجودہ حکومت۔ یعنی موجودہ حکومت سوشل ڈیموکریٹک پارٹی تے گرین پارٹی اُتے مشتمل اے تے ہور جماعتاں دی مدد توں قانون سازی کردی اے۔[۱۳]
استصواب رائے
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: استصواب رائے برائے سویڈنی عام انتخابات، 2018ء
نتائج
سودھوپارٹی | ووٹ | % | نشستاں | +/– | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
سویڈش سوشل ڈیموکریٹک پارٹی | س | 1,775,651 | 28.4 | 101 | −12 | ||
ماڈریٹ پارٹی | م | 1,236,496 | 19.8 | 70 | −14 | ||
سویڈن ڈیموکریٹس | س ڈ | 1,100,802 | 17.6 | 63 | +14 | ||
سینٹر پارٹی | س پ | 537,185 | 8.6 | 30 | +8 | ||
لیفٹ پارٹی | و | 495,997 | 7.9 | 28 | +7 | ||
کرسچین ڈیموکریٹس | ک ڈ | 397,785 | 6.4 | 23 | +7 | ||
لبرلز | ل | 342,601 | 5.5 | 19 | ±0 | ||
گرین پارٹی | م پ | 271,472 | 4.3 | 15 | −10 | ||
فیمنسٹ انیشی ایٹو | ف ا | 27,741 | 0.4 | 0 | ±0 | ||
پائریٹ پارٹی | پ پ | 0 | ±0 | ||||
سویڈن دے لئی متبادل | ا ف س | 0 | نويں | ||||
نورڈک مزاحمتی تحریک | ن ر م | 0 | نويں | ||||
اینینمل پارٹی | د پ | 0 | ±0 | ||||
شہری اتحاد | مید | 0 | نويں | ||||
لیندسبگدس پارتیایت اوبروایندے | ل پ ا | 0 | نويں | ||||
ڈائریکٹ ڈیموکریٹس | ڈ ڈ | 0 | ±0 | ||||
کرسچین ویلیوز پارٹی | ک و پ | 0 | ±0 | ||||
اینہیت | ا ی ہ | 0 | ±0 | ||||
لبرل پارٹی | ک ل پ | 0 | ±0 | ||||
سویڈن کمیونسٹ پارٹی | س ک پ | 0 | ±0 | ||||
سیکورٹی پارٹی | ت ر پ | 0 | نويں | ||||
یورپین ورکرز پارٹی | ی و پ | 0 | ±0 | ||||
انیشی ایٹو | 0 | نويں | |||||
غلط/خالی ووٹ | 79,211 | – | – | – | |||
کُل | 100 | 349 | 0 | ||||
رجسٹرڈ ووٹر/ٹرن آؤٹ | 87.1 | – | – | ||||
ذریعہ: والنٹ Archived 2018-09-10 at the وے بیک مشین |
بلحاظ اتحاد
سودھواتحاد | ووٹ | % | نشستاں | +/− | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
style="background-color:سانچہ:Red-Greens (Sweden)/meta/color"| | ریڈ گرینز (س+م پ+و) | 2,543,097 | 40.7 | 144 | −15 | ||
style="background-color:سانچہ:The Alliance2018 (Sweden)/meta/color"| | الائنس (م+س پ+ل+ک ڈ) | 2,514,229 | 40.2 | 143 | +2 | ||
سویڈن ڈیموکریٹس (س ڈ) | 1,100,662 | 17.6 | 63 | +14 | |||
غلط/خالی ووٹ | 79,211 | – | – | – | |||
کُل | 349 | 0 | |||||
رجسٹرڈ ووٹر/ٹرن آؤٹ | 84.4 | – | – | ||||
ذریعہ: ایس وی ٹی والنٹ Archived 2018-09-10 at the وے بیک مشین |
بلحاظ بلدیہ
سودھو-
سوشل ڈیموکریٹک
-
ماڈریٹ
-
سویڈن ڈیموکریٹس
-
سینٹر
-
لیفٹ
-
کرسچین ڈیموکریٹس
-
لبرلز
-
گرین
حوالے
سودھو- ↑ "سویڈن دے وزیر اعظم نے تازہ انتخابات کرانے دا کہہ دتا"۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 دسمبر 2014
- ↑ "Veckans Affärer"۔ ویکنز افاریر۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 دسمبر 2014
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ ۹.۰ ۹.۱ "Stefan Löfven voted back in as Swedish prime minister"۔ دی لوکل۔ 18 January 2019۔ اخذ شدہ بتاریخ 18 جنوری 2019
- ↑ لووین نے انتخابات کروانے دا عندیہ دے دتا بی بی سی نیوز، 3 دسمبر 2014
- ↑ "Just nu: Regeringskrisen fortsätter"۔ SvD.se۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 دسمبر 2014
- ↑ اینڈرسن, کرسٹینا. "سویڈن وچ 100 دے نیڑے کاراں نوں جلا دتا گیا" (in انگریزی). نیو یارک ٹائمز. https://web.archive.org/web/20181225172743/https://www.nytimes.com/2018/08/15/world/europe/sweden-car-fires.html%20. Retrieved on 17 اگست 2018.
- ↑ ایمیلی ہینڈن (23 اگست 2018)۔ "Sweden election 2018: How does Sweden election process work?"۔ ایکسپریس