حالانکہ فلم دے اتہاس دی شروعات نوں واضع طور تے متاثر نہیں کیتا گیا اے، پر 28 دسمبر 1895 نوں پیرس وچ لومیئر بھراواں دیاں دس چھوٹیاں فلماں دی سکریننگ نوں سنیمیٹک موشن پکچرج دی سفلتا منیا جاندا اے۔ پہلاں وی سنیمیٹوگراپھک کم اتے سکریننگاں ہو چکیاں سن پر ایہناں وچ جاں تاں گن، جاں رفتار دی گھاٹ سی۔

Cinématographe Lumière at the Institut Lumière in لیو، فرانس

جلدی ہی پوری دنیا وچ فلم اساری کمپنیاں اتے سٹوڈیؤ قائم ہو گئے۔ موشن پکچر دے پہلے دہاکے نے فلم نوں اک ادمتا توں اک قائم وڈے منورنجن صنعت ول ودھدے ویکھیا۔ مڈھلیاں فلماں کالے اتے چٹے رنگ دیاں (بلیک اینڈ وائٹ) سن، اک منٹ دے اندر، بناں آواز ریکارڈ کیتے اتے اک ستھر (سٹیڈی) کیمرے توں اک شاٹ دیاں۔

وکھ-وکھ شاٹ (زیادہتر اڈیٹنگ ولوں)، کیمرے دیاں حرکتاں (پیننگ، ٹریکنگ، جھکاء)، کیمرہ اینگل، فیلڈ سائیز (لمبے شاٹ توں لے کے بہت زیادہ نیڑے) اتے سنیما دیاں ہور تکنیکاں جو فلماں دے ذکر وچ خاص کرداراں دا یوگدان پاؤندیاں ہن، دی مدد نال اسدا ہولی-ہولی ترقی ہویا۔

جورجس مالیئس دیاں سوچ مشتمل (پھینٹسی) فلماں ولوں مشہور، 1890 دے اخیر توں فلماں وچ خاص اثر (سپیشل اپھیکٹ) اک خاصیت بن گیا۔ تھئیٹر ناٹکاں وچ اجیہا کجھ کرنا بہت ناممکن جاں اوشواسی سی اتے اس طرحاں اس اپھیکٹ نے فلماں دے تجربے وچ ہور جادو جوڑیا۔

تکنیکی سدھاراں نے اسدے وچ سنکرونائیزڈ ساؤنڈ رکارڈنگ (1920 دے انت توں مکھ دھارا)، رنگ (1930 دے دہاکے توں مکھ دھارا)، 3D (21 ویں صدی دے پہلے دہاکے توں تھئیٹراں وچ مکھ دھارا) اتے لمبائی (1906 وچ کسے فیچر فلم لئی 60 منٹ تک پہنچنا) جوڑ دتی۔ آواز (ساؤنڈ) نے انٹرٹائٹلاں دی رکاوٹ دی ضرورت نوں ختم کر دتا۔ اسدے نال فلم نرماتاواں لئی ذکر دیاں سمبھاوناواں وچ انقلاب آئی، اتے فلم اساری دا اک انکھڑواں انگ بن گیا۔

وکھ-وکھ فلم سٹائلاں ابھر کے ساہمنے آئیاں اتے ویلے دے نال سفلتا دے وکھو-وکھرے پدھراں نوں ایہناں فلم سٹائلاں نے چھوہیا۔ مثال لئی ڈراؤنیاں فلماں (1890 دے دہاکے توں مکھ دھارا)، نیوزریل (1910 اتے 1960 دے دہاکے دے وچکار دے امریکی سنیماگھراں وچ پرچلت)، سنگیتک (1920 دے دہاکے دے انت توں مکھ دھارا)) اتے اشلیل فلماں (1970 ویاں دوران ایہناں دا سنہری یگ وی رہا)۔

ٹیلیوژن دی مشہوری 1950 دے دہاکے (گھٹو گھٹ امریکہ اتے ہور مغربی دیساں وچ) دے سنیما گھراں لئی اک خطرہ بن گئی سی، جسدا نتیجہ سی کہ ناٹکی فلماں نوں تکنیکی کھوجاں نال ودھیرے آکرشک بناؤن دا یتن ہویا۔ نویں وائیڈسکرین پھورمیٹاں نے فلمی نرماتاواں نوں ودھیرے وڈیاں فلماں اتے تماشے بناؤن لئی اکسایا، جو ٹیلی وژن نالوں وڈے پردے تے ودھیا دکھائی دندے ہن۔ 3D فلماں نے 1952 توں 1954 تک اک چھوٹے سنہری یگ دا تجربہ کیتا۔ ٹیلیوژن نے فلم نرماتاواں لئی اک نویں مارکیٹ کھولھ دتی، نوینیاں سمبھاوناواں پیش کردیاں، خاص طور اُتے سیریئلائیزڈ روپ وچ، نوینیاں سٹائلاں دا کارن بنیا۔

1950 دے دہاکے توں ویڈیو سدھے نتیجے دے نال فلم دا اک وہارک اتے سستا آپشن بن گئی، جو کہ استعمال کرن لئی بہت سارے کلاکاراں اتے سہجیاں لئی ودھیرے پہنچیوگ چتر زریعہ بنی۔ اس دے نتیجے وجوں 1960 دے دہاکے دے اخیر وچ ویڈیو کلا وچ ابھار آیا اتے ہور بہت ساریاں گھریلو فلماں بنیاں۔

1980 ویاں دے دہاکے وچ گھریلو ویڈیو نے فلماں لئی اک وڈا بازار کھولھیا سی جہڑی پہلاں ہی اوہناں دی تھیئیٹرکل دوڑ سی، جس نال لوکاں نوں ویڈیو رینٹل شاپس راہیں اپنی پسند دے ٹائٹلاں تک اسان پہنچ دتی گئی۔ ڈائریکٹ-ٹو-ویڈیؤکٹ (ستھان) مارکیٹ عام طور اُتے گھٹ کوالٹی دیاں سستیاں پروڈکشناں دی پیش کش کردے سن جو کہ ٹیلیوژن اتے ناٹک رلیزاں دے عام ناظرین لئی بہت ڈھکویں نہیں منے جاندے۔

ویلے دے نال سدھار کردیاں، 1990 دے دہاکے دوران ڈجیٹل پیداوار دے طریقے ودھیرے مشہور ہو گئے، نتیجے وجوں ودھ رہے حقیقت پسند وزوئل اپھیکٹس اتے مشہور وشیشتا-لمبائیتا کمپیوٹر اینیمیشن۔

2000 دے دہاکے دے اخیر وچ سٹریمنگ میڈیا پلیٹ فارم جویں کہ یوٹب، انٹرنیٹ اتے کیمرے تک پہنچ والے کسے وی انسان نوں (سمارٹپھون دی اک معیاری خاصیت) نوں دنیا بھر وچ ویڈیو شائع کرن دے زریعہ حاصل کردا اے۔ ویڈیو گیماں اتے گھریلو منورنجن دے ہور روپاں دی ودھدی مشہوری دا مقابلہ کردے ہوئے، صنعت نے اک وار پھر تھیئیٹرل رلیزاں نوں نویں 3D تکنالوجی نال ودھیرے آکرشک بناؤنا شروع کیتا اتے وڈیاں (کلپناتمک اتے سپرہیرو) فلماں سنیما گھراں وچ اک مکھ ادھار بن گئیاں۔

حوالے

سودھو

ہور پڑھو

سودھو
  • Munslow, Alun (دسمبر 2007). "Film and history: Robert A. Rosenstone and History on Film/Film on History". Rethinking History 4 (11): 565–575. doi:10.1080/13642520701652103. 
  • Abel, Richard. The Cine Goes to Town: French Cinema 1896–1914University of California Press, 1998.
  • Acker, Ally. Reel Women: Pioneers of the Cinema, 1896 to the Present۔ London: B.T. Batsford, 1991.
  • Barr, Charles. All our yesterdays: 90 years of British cinema (British Film Institute, 1986)۔
  • Basten, Fred E. Glorious Technicolor: The Movies' Magic Rainbow۔ AS Barnes & Company, 1980.
  • Bowser, Eileen. The Transformation of Cinema 1907–1915 (History of the American Cinema, Vol. 2) Charles Scribner's Sons, 1990.
  • Rawlence, Christopher (1990). The Missing Reel: The Untold Story of the Lost Inventor of Moving Pictures. Charles Atheneum. ISBN 978-0-689-12068-8. 
  • Cook, David A. A History of Narrative Film، 2nd edition. New York: W. W. Norton, 1990.
  • Cousins, Mark. The Story of Film: A Worldwide History، New York: Thunder's Mouth press, 2006.
  • Dixon, Wheeler Winston and Gwendolyn Audrey Foster. A Short History of Film، 2nd edition. New Brunswick: Rutgers University Press, 2013.
  • Hennefeld, Maggie (دسمبر 2016). "Death from Laughter, Female Hysteria, and Early Cinema". differences: A Journal of Feminist Cultural Studies (Duke University Press) 27 (3): 45–92. doi:10.1215/10407391-3696631. 
  • King, Geoff. New Hollywood Cinema: An Introduction۔ New York: Columbia University Press, 2002.
  • Kolker, Robert Phillip (2009). The Altering Eye: Contemporary International Cinema. Cambridge: Open Book Publishers. 
  • Landry, Marcia. British Genres: Cinema and Society, 1930–1960 (1991)
  • Merritt, Greg. Celluloid Mavericks: A History of American Independent Film۔ Thunder's Mouth Press, 2001.
  • Musser, Charles (1990). The Emergence of Cinema: The American Screen to 1907. New York: Charles Scribner's Sons. ISBN 0-684-18413-3. 
  • Nowell-Smith, Geoffrey, ed. The Oxford History of World Cinema۔ Oxford University Press, 1999.
  • Parkinson, David. History of Film۔ New York: Thames & Hudson, 1995.  ISBN 0-500-20277-X
  • Rocchio, Vincent F. Reel Racism. Confronting Hollywood's Construction of Afro-American Culture۔ Westview Press, 2000.
  • Salt, Barry. Film Style and Technology: History and Analysis 2nd Ed. Starword, 1992.
  • Salt, Barry. Moving Into Pictures Starword, 2001.
  • Sargeant, Amy. British Cinema: A Critical History (2008)۔
  • Schrader, Paul. "Notes on Film Noir"۔ Film Comment، 1984.
  • Steele, Asa (فروری 1911). "The Moving-Picture Show: … How The Films Are Made, Who Writes The 'Plots'، Who Censors The Plays, And What It All Costs". The World's Work: A History of Our Time XXI: 14018–14032. https://books.google.com/books?id=Zm0AAAAAYAAJ&pg=PA14018. Retrieved on
    ۱۰ جولائی ۲۰۰۹. 
  • Tsivian, Yuri. Silent Witnesses: Russian Films 1908–1919 British Film Institute, 1989.
  • Unterburger, Amy L. The St. James Women Filmmakers Encyclopedia: Women on the Other Side of the Camera۔ Visible Ink Press, 1999.
  • Usai, P.C. & Codelli, L. (editors) Before Caligari: German Cinema, 1895–1920 Edizioni Biblioteca dell'Immagine, 1990.

باہری لنک/کڑیاں

سودھو